လိုင်ဇာမြို့အနီးမုန်လိုင်ခတ် စစ်ရှောင်စခန်းအား အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက လက် နက်ကြီးဖြင့်ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ကလေးသူငယ် ၁၃ ဦးအပါအဝင် အရပ်သားစစ်ရှောင် ၃၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည့်ဖြစ်စဉ်ဖြင့် ၂၀၂၃ ကို ပိတ်သိမ်းခဲ့ရသည့် ကချင်ပြည်တွင် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ် (၇) ရက်နေ့တွင်နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကျော်အတွင်း အကြီးမားဆုံး စစ်ဆင်ရေး[1]ကိုကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (KIA) ဦးဆောင်၍ စတင်ဆင်နွှဲခဲ့သည်။ထိုးစစ်စတင်ပြီး သုံးလခန့်အကြာ မေလတွင်လည်း တပ်မဟာ သစ်[2]တစ်ခုအားထပ်မံတိုးချဲ့ ဖွဲ့ စည်းခဲ့သည်။
ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (PDF) အပါအဝင် မဟာမိတ် အင်အားစုများပါ ပူးပေါင်းပါဝင်ခဲ့သည့်ယင်းစစ်ဆင်ရေးအတွင်း ၂၀၂၄ ခုနှစ် နှစ်ကုန်ပိုင်းအထိ မြို့ပေါင်း ၁၄ မြို့အထိသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ ဆွမ်ပရာဘွမ်၊ ဆော့လော်၊ ချီဖွေ၊ ဖိမော်၊အင်ဂျန်းယန်၊ ဆဒုံး၊ ဆင်ဘို၊ ဒေါ့ဖုန်းယန်၊ မြို့လှ၊ မိုးမောက်၊ မံစီအပါအဝင်နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးအတွက် အရေးပါသည့် ပန်ဝါ၊ ကန်ပိုက်တီ၊ လွယ်ဂျယ် မြို့များပါပါရှိသည်။
ကန်ပိုက်တီမြို့အား နိုဝင်ဘာ ၂၀ရက်တွင် သိမ်းယူပြီးနောက် စစ်အာဏာရှင်အဆက်ဆက် အာဏာ တည်မြဲရေးအတွက် ဦးဇခုန်တိန်ယိန်းဦးဆောင်ကာ ကချင်အထူးဒေသ (၁) ဟူ၍ ခွဲခြားအုပ်ချုပ် ထားမှုအား နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်မှစ၍ ဖျက်သိမ်း[3]ခဲ့သည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း တောက်လျောက် ရှိနေခဲ့သည့်အိမ်နီးချင်း တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဖိအားပေးမှုများ အကြားမှာပင် ကချင်ပြည်နယ်၏ဒုတိယမြို့တော်ဖြစ်သည့် ဗန်းမော်နှင့် မံစီမြို့များအား ဒီဇင်ဘာလ ဆန်းပိုင်းတွင် KIA က ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ဗန်းမော်မြို့တွင်းသို့ပင် ခြေချထားနိုင်ပြီဖြစ်သည်။
မြောက်ပိုင်းဇုန် အပြောင်းအလဲများ၌အရေးအပါဆုံးဖြစ်စဉ်မှာ Operation 1027 ရေးပင် ဖြစ်သည်။ယင်းစစ်ဆင်ရေးမှာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၂၇ တွင် စတင်ခြင်းဖြစ်ကာမြောက်ပိုင်းမဟာမိတ် ညီနောင်သုံးဖွဲ့ဟု အသိများသည့် အာရက္ခတပ်တော် (AA)၊ မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA)၊ တအာင်း အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA) တို့၏ပူးပေါင်းစစ်ဆင်ရေးကြီး ဖြစ်သည်။ မဟာမိတ်အဖြစ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (မန္တလေး) (MDY-PDF) ၊ ဗမာ့ပြည်သူ့လွတ် မြောက်ရေးတပ်တော် (BPLA) ၊ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (PLA)၊ ဓနုပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး(DPLA) နှင့် ကရင်နီ အမျိုးသားများ ကာကွယ်ရေးတပ်မှတပ်ရင်းတချို့ပါ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ယင်းစစ်ဆင်ရေးအတွင်း သိန္နီအခြေစိုက် အမှတ် (၁၆)ခြေလျင် တပ်မဟာ၊ လောက်ကိုင် ဒေသကွပ်ကဲရေးစစ်ဌာနချုပ်၊ တပ်ရင်းအဆင့်တပ်စခန်းပေါင်းများစွာအပြင် မြို့ပေါင်း ၁၈ မြို့အထိ သိမ်းယူနိုင်ခဲ့သည်။
တရုတ်၏ ကြားဝင်ညှိနှိုင်းမှုဖြင့်ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့မှ ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့အထိ အပစ်အခတ် ရပ်စဲခဲ့ကြသည်။စစ်အုပ်စုအနေဖြင့် သဘောတူညီချက် ဖောက်ဖျက်မှုများကျူးလွန်သည်ဟု TNLA က ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပြီးနောက်၊ မဟာမိတ်တပ်များနှင့် ပူးပေါင်းကာရှမ်းမြောက်ဒေသရှိ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို၊ မန္တလေးတိုင်း မိုးကုတ်မြို့နယ်များအားဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ကာ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး ဒုတိယလှိုင်း စတင်ခဲ့သည်။ ဒုတိယလှိုင်း၌ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ်တပ်ရင်း (NDDAA) ၊အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) လက်အောက်ရှိမိုးကုတ်ဗျူဟာတပ်ရင်း၊ ဒေသကာကွယ်ရေး တပ်များ ဖြစ်သည့် မတ္တရာမျိုးမှန်တပ်ဖွဲ့ ၊စဉ့်ကူး (ပကဖ) များလည်း ပါဝင်လာခဲ့သည်။ ဒုတိယလှိုင်း စစ်ဆင်ရေး အစိတ်အပိုင်းအဖြစ်ရှမ်း-မန်းစစ်ဆင်ရေး[4]ကိုလည်းမန္တလေးတိုင်း မိုးကုတ်မြို့နယ်အပြင် မတ္တရာ၊ စဉ့်ကူးမြို့နယ်အထိ တိုးချဲ့ခဲ့သည်။
ဇူလိုင် ၃ ရက်နေ့တွင် MNDAA အပါအဝင် ပူးပေါင်းတပ်များက လားရှိုးမြို့အား စတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ဇူလိုင်၂၁ ရက်နေ့တွင် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုဘက်မှ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးတစ်ဦး၊ ဗိုလ်မှူးနှစ်ဦး၊ဗိုလ်ကြီးငါးဦး အပါအဝင် စစ်သည် ၃၁၇ ဦး MNDAA ထံ လက်နက်ချအလင်းဝင်ကာ မဟာမိတ်များ၏ တိုက်ခိုက်မှု၌ ပူးပေါင်းပါဝင်လို[5]ကြောင်းထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။ ဇူလိုင် ၂၅ ရက်တွင် လားရှိုးအထိုင်အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (ရမခ) အား သိမ်းပိုက်နိုင်ပြီ ဖြစ်ကြောင်း၊လားရှိုးမြို့ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားအား MNDAA စစ်ရေးကော်မတီဆက်ခံလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း[6]ကြေညာခဲ့သည်။
၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးနှင့်အတူ တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲများဖော်ဆောင်လာသည့် အာရက္ခတပ်တော် (AA) သည် စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲများအပြင်မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများကိုပါ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ရက်တွင် ဘူးသီးတောင်အား စတင်တိုက်ခိုက်ကာ မေ ၁၈ ရက်တွင်အပြီးတိုင်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။
AA က ဒေသတွင်း ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး စစ်ပွဲများဆက်လက် ဖော်ဆောင်ပြီး ဘူးသီးတောင်၊ ပေါက်တော၊ မင်းပြား၊ မြောက်ဦး၊ ကျောက်တော်၊ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ရသေ့တောင်၊ မြေပုံ၊ ရမ်းဗြဲ အပါအဝင် ချင်းပြည်နယ်၊ပလက်ဝမြို့များကိုပါ သိမ်းယူခဲ့သည်။ ဇူလိုင် ၅ ရက်တွင် ကမ္ဘာကျော် ငပလီကမ်းခြေသို့သွားရောက်သည့် ငပလီ (မဇင်) လေဆိပ်အား အပြီးတိုင် သိမ်းယူ[7]ခဲ့ပြီးတော်လှန်ရေးအင်အားစုများဘက်မှ ပထမဦးဆုံး သိမ်းပိုက်ထိန်း ချုပ်နိုင်သည့်လေဆိပ်လည်း ဖြစ်သည်။
AA သည် စက်တင်ဘာ ၅ ရက် ညပိုင်းတွင် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု၏ တပ်အင်အား ၁,၂၀၀ကျော်ဖြင့် ခုခံနေသည့် သံတွဲမြို့နယ် မောင်ရွှေလေးရေတပ်စခန်း[8]အားအပြီးသတ် သိမ်းယူနိုင်ခဲ့သည်။
အာရက္ခတပ်တော် (AA) သည်ထိုးစစ်ဆင်မှုများအား ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်ခဲ့ရာ နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်တွင်တောင်ကုတ်မြို့အား အလုံးစုံသိမ်းပိုက်[9]ကာဒေသတွင်း အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားများ စတင်ခဲ့သည်။ ဒီမောင်တော၌ တစ်ခုတည်း ကျန်ရှိသည့်အမှတ် (၅) နယ်ခြားစောင့်တပ်ရဲ တပ်ဖွဲ့ခွဲ (နခခ – ၅)[10] အားထိုးစစ် ၅၅ ရက်မြောက်ဖြစ်သည့် ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်တွင် ထပ်မံသိမ်းယူခဲ့သည်။ ဒီဇင်ဘာ ၂၀ရက်တွင် အကြမ်းဖက်စစ် အုပ်စု၏ တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တစ်ခုဖြစ်သည့်အနောက်ပိုင်းတိုင်စစ်ဌာနချုပ် (နပခ) –အမ်း[11]အား အပြီးတိုင် သိမ်း ပိုက်ထိန်းချုပ်ခဲ့ပြီး၊ AA အလုံးစုံ ထိန်းချုပ်ထားနိုင်သည့် မြို့ပေါင်း ၁၄ မြို့အထိရှိလာခဲ့သည်။ AA သည်လက်ရှိတွင် အမ်းမြို့အပါအဝင် ပေါက်တောမြို၊ မင်းပြားမြို၊ မြောက်ဦးမြို၊ကျောက်တော်မြို၊ မြေပုံမြို၊ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို၊ ရမ်းဗြဲမြို၊ ရသေ့တောင်မြို၊ဘူးသီးတောင်မြို၊ သံတွဲမြို၊ တောင်ကုတ်မြို နှင့် မောင်တောမြို့တို ကိုသိမ်းပိုက်ထားနိုင်ဖြစ်ကာ ဂွ၊ စစ်တွေ၊ ကျောက်ဖြူနှင့် မာန်အောင်မြို့တို့သာကျန်ရှိတော့သည်။ လက်ရှိတွင် လည်း ဂွမြို့၏ သုံးပုံ နှစ်ပုံခန့်အား သိမ်းပိုက်ထားနိုင်နေပြီဖြစ်သည်။
AAသိမ်းပိုက်ထားသည့် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝဒေသနှင့် ပတ်သက်၍ ချင်းတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အင်အားစုများနှင့် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရမှု၊ အငြင်းပွားမှုများလည်းရှိသည်။
ချင်းတော်လှန်ရေးအဖွဲ့များစုဖွဲ့ထားသည့် AA ၏ မဟာမိတ်ဖြစ်သော Chin BrotherhoodAlliance အနေဖြင့် ဧပြီ ၂၃ ရက်တွင် ချင်းညီနောင်စစ်ဆင်ရေး အဖြစ်ကန်ပက်လက်မြို့နယ်၊ ကျင်ဒွေးမြို့အား AA ကူညီမှုဖြင့်တိုက်ခိုက်နေကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ချင်းပြည်နယ်၊ မတူပီမြို့အား ချင်းညီနောင် (CB) နှင့်မဟာမိတ်များက ဇွန် ၉ ရက်တွင် ထိုးစစ်ဆင်ပြီး နောက် ဇွန် ၂၉ ရက်တွင် အပြီးသတ်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သော်လည်း ယင်းတိုက်ပွဲကာလအတွင်း CNF/CNA တပ်နှင့် CBအဖွဲ့တို့ ထိတွေ့မှုများ ရှိခဲ့သည်။[12]
နိုဝင်ဘာလတွင် ဖလမ်း၊မင်းတပ်မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများအား ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး မင်းတပ်ခရိုင်/မြို့နယ်တို့အားသိမ်းယူနိုင်ခဲ့ကာ[13]ဖလမ်း မြို့ပေါ် နေရာအများစုအား ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ ထို့နောက်ဒီဇင်ဘာ ၂၂ ရက်တွင် ကန်ပက်လက်မြို့ကိုပါ ထိုးစစ်ဆင်[14]နေပြီဖြစ်ကြောင်း CB အဖွဲ့ကထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ယင်းရက်တွင်ပင် သေနတ် မဖောက်ရဘဲ သိမ်းယူနိုင်[15]ခဲ့သည်။
ကရင်နီအမျိုးသားများကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(KNDF) သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက်တွင် ၁၁၁၁ စစ်ဆင်ရေးစတင်ခဲ့ပြီးနောက် တစ်နှစ်ပြည့်သည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက်[16]တွင်မယ်စဲ့၊ ရှားတောနှင့် ကရင်နီပြည် သံလွင်အရှေ့ခြမ်းဒေသမှာ စစ်အုပ်စု ကင်းစင်နယ်မြေများဖြစ်လာခဲ့ကာ မယ်စဲ့၊ ရှားတော၊ မော်ချီး၊ ဒီးမော့ဆို၊ နန့်မယ်ခုံ၊ ရွာသစ်၊ မိုးဗြဲစသည်တို့အား ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခဲ့သည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ် နှစ်ဆန်းပိုင်းတွင်ကရင်နီဒေသခံ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု အကြားတိုက်ပွဲပြင်းထန်မှု နည်းပါးခဲ့သော်လည်း ဇွန်လမှစ၍ စစ်အုပ်စုဘက်မှ လွိုင်ကော်မြို့ပြည်သူပိုင်နေအိမ်များအား မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုကြောင့် စစ်ရေးပဋိပက္ခများ ပြန်လည် ပြင်းထန်လာခဲ့သည်။ဇူလိုင်လတွင် လွိုင်ကော်၊ ဖားဆောင်းနှင့် ဒီးမော့ဆို၊ ကရင်နီ-ရှမ်းတောင်နယ်စပ်ဖယ်ခုံ၊ ပင်လောင်း၊ ညောင်ရွှေမြို့နယ်များတွင် ထိတွေ့မှုများ[17]ရှိလာခဲ့သည်။ ယင်းကာလများအတွင်း ကရင်နီဒေသအတွင်းရှိ လက်နက်ကိုင်အင်အားစုများစုပေါင်း၍ ကရင်နီပြည်တပ်ပေါင်းစုံ စစ်ဦးစီးကော်မတီကို ဖွဲ့စည်းလုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ယင်းကော်မတီတွင် ကရင်နီပြည်တပ်မတော် (KA) ၊ ကရင်နီပြည် လူမျိုးပေါင်းစုံပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (KNPLD/KPLA) ၊ကရင်နီအမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးအဖွဲ့ (KNSO/KNSA)၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (DMO-LocalPDF) ၊ ကရင်နီအမျိုးသားများ ကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) တို့ ပါဝင်သည်။
ကရင်နီပြည်ကြားကာလလွှတ်တော်သည် “ကရင်နီတပ်ပေါင်းစုံ စစ်ဦးစီးအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ”[18] အား နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်တွင် အတည်ပြုပေးခဲ့သည်။ နိုဝင်ဘာလတွင်ပင် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုနှင့် ကရင်နီတပ်ပေါင်းစုများအကြား လွိုင်ကော်မြို့အနီးထိတွေ့တိုက်ပွဲများ ရှိခဲ့ကာ စစ်သုံ့ပန်းများကိုလည်း ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ကြောင်း KNDFက ထုတ်ပြန်[19]ခဲ့သည်။
ကော်သူလေးအုပ်ချုပ်နယ်မြေ၊ တောဦး(တောင်ငူခရိုင်)၊ တပ်မဟာ (၂)၊ ထောတထူ (ထန်းတပင်) မြို့နယ်၊မိုနေပွာကျေးရွာအုပ်စုအတွင်း နှစ်ပေါင်း ၁၀ နှင့်ချီ “မြေလှန်စနစ်”[20] ဖြင့် လူမျိုးသုဉ်းရှင်းလင်းရေး စစ်ဆင်ရေးဖြင့် ဝင်ရောက်ကျူးကျော်ထားသည့်စစ်ကောင်စီ တပ်မ (၆၆) လက်အောက်ခံ တပ်စခန်းများအား KNU လက်အောက်ခံကရင်အမျိုးသားလွတ် မြောက်ရေးတပ်မတော် (KNLA) က ဇန်နဝါရီ ၂ရက်နေ့တွင် တိုက်ခိုက်ရှင်းလင်းခဲ့သည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလအတွင်းတွင် KNU တပ်မဟာများ ထိန်းချုပ်ရာ ဒေသများတွင် တိုက်ပွဲများ ဆက်တိုက်ရှိနေခဲ့သော်လည်းအခြားသောမြို့သိမ်း၊ စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲကြီးများအထိ ဖြစ်မလာခဲ့သေးပေ။ သို့သော်မြဝတီ-ကော့ကရိတ် အာရှလမ်းမကြီး၌ စစ်ရေးတင်းမာမှုကြောင့် ထို့ကော်ကိုးလမ်းပိုင်းအားပြောင်းလဲသုံးစွဲရမှုများ ရှိလာခဲ့သည်။ ဇန်နဝါရီလကုန်ပိုင်းတွင် တပ်မဟာ (၆) နယ်မြေအတွင်း မြဝတီမြို့၊သင်္ကန်းညီနောင် အခြေစိုက်စခန်းမှ Eurocopter 365 တစ်စီးအားတော်လှန်ရေးပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များနှင့်အတူ ပစ်ချဖျက် ဆီး[21]နိုင်ခဲ့သည်။
မတ် ၇ ရက်တွင် KNLA နှင့် ပူးပေါင်းတပ်များသည် မြဝတီမြို့နှင့် ၁၀ မိုင်ကျော်သာ ကွာဝေးသည့်သင်္ကန်းညီနောင် ဗျူဟာ စခန်းအား ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ကာ ဧပြီ ၅ ရက်တွင်သိမ်းယူခဲ့သည်။ မတ် ၂၅ ရက်တွင် နယ်စပ်မြို့ဖြစ်သည့် မြဝတီကုန်သွယ်ရေးဇုန်အားတော်လှန်ရေးအင်အားစုများက ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက်[22]မြို့အနီးရှိ မဲကနယ်၊ ဖားခြောင်း၊ တုံးတံတား၊ သင်္ကန်းညီနောင်၊ ရွာသစ်၊ ဝေ့ရွှမ်း၊မဲပလေ့ စသည့် ဒေသများ၌လည်း တိုက်ပွဲများ ရှိလာခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဧပြီ ၅ ရက်တွင်မြဝတီမြို့မြောက်ဘက် ရွှေကုက္ကိုဒေသ၌ တိုက်ပွဲများ ရှိလာကာ ဖာပွန်မြို့၌လည်း[23]ရှိလာခဲ့သည်။ ဧပြီ ၉ ရက်တွင် KNLA နှင့် PDF ပူးပေါင်းတပ်များသည် မြဝတီမြို့ အခြေစိုက် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုစခန်းများအားဆက်လက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ထိုင်း-မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေးတံတားလည်း ပိတ်သွား[24]ခဲ့သည်။
မြဝတီမြို့သိမ်း တိုက်ပွဲအား KNU နှင့် PDF ပူးပေါင်း တိုက်ခိုက်နေစဉ်အတွင်းပိတ်ဆို့ခံထားရသည့် စစ်အုပ်စုတပ်ဖွဲ့ဝင်များအား ဗိုလ်မှူးကြီးစောချစ်သူဦးဆောင်သည့် ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) အမည်ပြောင်းထားသည့်ကရင်အမျိုးသားတပ်မတော် (Karen National Army – KNA) ကကူညီပေးခဲ့သည်ဟု သတင်းများ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။ KNA အပါအဝင် KNUခွဲထွက် ကရင်ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ (KNLA-PC) ၊တိုးတက်သော ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြု ကရင့်တပ်မတော် (DKBA) တိုသည် တိုက်ပွဲဖြစ်စဉ်အတွင်း မြဝတီမြို့အား လုံခြုံရေးယူထားကာနှစ်ဖက်တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း မည်သည့်ဘက်မှ ပါဝင်တိုက်ခိုက်ပေးမှု မလုပ်ခဲ့ပေ။နှစ်နိုင်ငံ ချစ်ကြည်ရေးတံတားအနီး အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုဘက်မှ နေရာယူခုခံမှုကြောင့်ထိုင်းဘက်ကလည်း လုံခြုံရေးတိုးမြှင့်မှုများ ပြုလုပ်လာခဲ့ရသည်။[25]အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက ချစ်ကြည်ရေးတံတားအနီးရှိ ၎င်း၏ တပ်ဖွဲ့ဝင်များအား ကာကွယ်ရန်နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်အနီး လေကြောင်းမှပါ ပြင်းထန်စွာ တိုက်ခိုက်လာမှုကြောင့်တိုက်ပွဲကာလအတွင်း ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေး ဒုဝန်ကြီးနှင့် အခြားဝန်ကြီးများပါမဲ့ဆောက်မြို့သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ကြသည်။ ဧပြီ ၂၀ ရက်တွင် ပြင်းထန်စွာတိုက်ပွဲဖြစ်ပြီးနောက်[26] ၂၁ရက် နံနက်ပိုင်းမှစကာ တိုက်ပွဲများ လုံးဝရပ်တန့်သွားခဲ့သည်။ KNLA နှင့် PDF ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များသည် မြဝတီမြို့အနောက်ဘက်ရှိ သိမ်းယူထားပြီး ခြေလျင်တပ်ရင်း (၂၇၅) ကပါ ဆုတ်ပေးခဲ့သည့်အတွက်အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုဘက်က ပြန်လည်ဝင်ရောက် နေရာယူခဲ့သည်။
မြဝတီမြို့အားပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန်အတွက် ကြည်း၊ ရေ၊ လေ နိုင်ငံတော်အဆင့် အောင်ဇေယျ စစ်ဆင်ရေးအား အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင် တစ်ဦးဖြစ်သူ ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းက ဦးဆောင်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ယင်းစစ်ဆင်ရေးအား ကွပ်ကဲရန်အတွက် မွန်ပြည်နယ်၊မော်လမြိုင်မြို့ရှိ အရှေ့တောင်တိုင်းစစ်ဌာန ချုပ်မှ ကွပ်ကဲနေစဉ် ဧပြီ ၉ ရက်ကရှားထူးဝေါ တော်လှန်ရေးနည်းတပ်ဖွဲ့မှ Alpha Bats ဒရုန်းတပ်ဖွဲ့တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အပြင်းအထန် ဒဏ် ရာရရှိခဲ့သည်ဟု သတင်းများထွက်ခဲ့ကာ ဧပြီ ၂၂ရက်တွင် ပြုလုပ်သည့် စစ်ကောင်စီအစိုးရအဖွဲ့ အစည်းအဝေး သို့ပင် တက်ရောက်ခဲ့ခြင်း[27]မရှိပေ။ ယင်း အောင်ဇေယျ ထိုးစစ် စစ်ကူ စစ်ကြောင်းသည် ဧပြီ ၁၃ ရက်တွင်ကော့ကရိတ်မြို့အရှေ့ဘက် ဒေါနတောင်သို့ တက်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ရာ KNLA တပ်မဟာ (၆) နှင့် ပူးပေါင်းတပ်များကြောင့် သီတင်းတစ်ပတ်ကြာ ရှေ့မတိုးနိုင်[28]ရပ်တန့်ခဲ့ရသည်။
ဧပြီ ၂၄ ရက်တွင် KNU တပ်မဟာ (၄)၊ (၆) နှင့် မဟာမိတ်များက ဘိတ်-ထားဝယ်ခရိုင်၊ ထီးပိုပွာရှိးမောထစစ်စခန်းကိုပါ တိုက်ခိုက်သိမ်းယူ[29]ခဲ့ကာယင်းစခန်းသည် ၁၉၉၇ ခုနှစ်ကတည်းက တပ်စွဲထားခြင်း ဖြစ်သည်။
အာရှလမ်းမကြီးအတွင်းဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသည့် နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲများနှင့် ပတ်သက်၍ ဇွန် ၁ ရက်တွင်အောင်ဇေယျထိုးစစ်အား စစ်အုပ်စု ဒုတိယခေါင်းဆောင်ကိုယ်တိုင် ကွပ်ကဲနေကာရန်သူ့ထိုးစစ်အား ရိုက် ချိုးရန် လိုအပ်ကြောင်း KNLA စစ်ဦးစီးပထမတန်းဗိုလ်မှူးချုပ် တာမလာဘောက သတိပေးနှိုးဆော်[30]ခဲ့သည်။ ဇွန် ၂၀ ရက်တွင် ကော့ကရိတ်မြို့အရှေ့ဘက်စုကလိမြို့တပ်စခန်းအား ရှေ့တိုးသိမ်းယူ[31]ခဲ့သည်။ဇူလိုင် ၁ ရက်တွင် KNU ကော်သူးလေ အုပ်ချုပ်မှုနယ်မြေ၊ခလွယ်ထွီထူခရိုင်အတွင်း ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်မှ ဇွန် ၃၀ ရက်အထိ တိုက်ပွဲပေါင်း ၉၆ ကြိမ်ဖြစ်ပွားခဲ့ကာ စစ်အုပ်စုဘက်မှ ၂၇၃ ဦး သေဆုံးကာ KNU ဘက်မှလေးဦး ကျဆုံးခဲ့သည်ဟု ထုတ်ပြန်[32]ခဲ့သည်။
အောင်ဇေယျစစ်ဆင်ရေးဖြင့်စစ်ကြောင်းထိုးလာသည့် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုဘက်က အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်တွင် KNU လက်နက်ကိုင်တပ်များဖြစ်သည့် KNLA နှင့် KNDO ဌာနချုပ်များရှိရာ ဘားအံခရိုင် တပ်မဟာ (၇) အား ဒရုန်းဖြင့်ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ယင်းတိုက်ခိုက်မှုမှာ အာဏာသိမ်းထားသည့် လေးနှစ်တာနီးပါးကာလအတွင်း ပထမဦးဆုံးအကြိမ်[33]ဖြစ်ကာKNU ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင်များ တက်ရောက်သည့် ပုံမှန်အစည်းအဝေး ကျင်းပနေချိန်လည်း ဖြစ်သည်။ တပ်မဟာ (၇) သည် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုအနည်းဆုံး နယ်မြေ ဖြစ်ကာ ဒရုန်းဗုံးလေးလုံးဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့သော်လည်းထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိမှု မရှိခဲ့ဟု KNU က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ယင်းဖြစ်စဉ်နောက်ပိုင်း သြဂုတ်လ နောက်ဆုံးပတ်တွင် KNLA နှင့်ပူးပေါင်းတပ်များသည် မြဝတီမြို့ တောင်ဘက် လေးကေကော်မြို့အနီး စစ်ကောင်စီစွယ်တော်ကုန်းစခန်း[34]အားသိမ်းယူရန် ထိုးစစ်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကာ ထိုင်း-မြန်မာ ကုန်သွယ်ရေးမြို့နှစ်ခုဖြစ်သည့် မြဝတီနှင့် ဘုရားသုံးဆူမြို့ကြား ရှိသည်။ ထို့ပြင် ဖာပွန်မြို့ခေါပုတ်ရွာစစ်စခန်းအား KNU တပ်မဟာ (၅) နှင့်ပူးပေါင်းတပ်များက အောက်တိုဘာ ၃၁ ရက်တွင် သိမ်းပိုက်ခဲ့ကာဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ် (BPLA) လည်း ပါဝင်အားဖြည့်[35]ခဲ့သည်။မြဝတီမြို့ ထိန်းချုပ်ရေးအတွက် နိုင်ငံတော်အဆင့် စစ်ဆင်ရေးအဖြစ် ထိုးစစ်ဆင်လာသည့်အောင်ဇေယျစစ် ကြောင်းမှာလည်း ဒေါနတောင်တန်းတွင် ကော်ဘရာ၊ ကျားသစ်နက်၊ ရောင်နီ(တောင်ပိုင်းဒရုန်းအထူးတပ်ဖွဲ့)၊ Golden Eagles ဒရုန်းတပ်ဖွဲ့၊Federal Wings, Justice Wings, Fixed Wing နှင့် KNU-KNLAတပ်များ၏ ဟန့်တားတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ရပ်တန့်နေခဲ့ရသည်။
မဟာမိတ်စုဖွဲ့မှု အားကောင်းသည့် KNU သည် ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက်တွင် KNLA တပ်မဟာ (၅)၊ PDF,BPLA, Force For Federal Democracy (FFD) ဒရုန်းတပ်ဖွဲ့နှင့်ပူးပေါင်းကာ ဖားပွန်နှင့် ကမမောင်းမြို့ရှိ တောင်သုံးလုံးစခန်းအားထိုးစစ်ဆင်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ခေါပုတ်၊ ကူးဆိပ်မထောရွာစခန်းတို့ကိုပါတိုက်ခိုက်သိမ်း ယူခဲ့သည်။ ထို့နောက် KNU က နှစ်ပေါင်း ၃၀နီးပါး လက်လွှတ်ခဲ့ရသည့် ယခင်ဌာနချုပ်ဟောင်းဖြစ်သည့် မာနယ်ပလောဌာနချုပ်[36]အားဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက် ညပိုင်းတွင် ပြန်လည်သိမ်းယူနိုင်ခဲ့သည်။ မာနယ်ပလောအားပြန်လည်ရရှိသည့်အတွက် KNU သည် ရှမ်းရွာသစ်မြို့ မြောက်ဘက်မှသံလွင်နှင့် သောင်းရင်းမြစ်ဆုံး နေရာ အပါအဝင် ကရင်နီပြည်နယ်စပ် တောင်လှအထိသံလွင်မြစ်ကြောင်းရှိ ဒေသများအား ထိန်းချုပ်လိုက်နိုင်ပြီ ဖြစ်သည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်းမွန်ပြည်နယ်အတွင်း ဒေသဆိုင်ရာ သက်တမ်းရင့် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည့်မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (NMSP) ၏ ၂၀၂၃ ခုနှစ် နှစ်ကုန်ပိုင်းကပြုလုပ်သည့် (၁၁) ကြိမ်မြောက် ညီလာခံအပြီး ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ၁၁ ကြိမ်မြောက်ညီလာခံအား ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်တွင် ဌာနချုပ်ရှိရာ ရေးချောင်းဖျားဒေသ၌ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဗဟိုကော်မတီဝင် ခြောက်ဦးအထိ တိုးမြှင့်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ထို့ပြင် စစ်ကောင်စီနှင့် နိုင်ငံရေး အရ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးချင်း ဆက်မလုပ်ဘဲ နှစ်ဖက်သဘောတူညီမှုပေါ်အခြေခံသည့်ဆက်ဆံရေး (bilateral relations) အနေဖြင့်သာ ဆက်ဆံရန်ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ ဆုံး ဖြတ်သည့်အတွက် ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် စလွန်းထော၊အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး နိုင်ဇေယျနှင့် ပါတီထိပ်ပိုင်းခေါင်း ဆောင်အချို့ ပါတီနှင့်လမ်းခွဲကာ နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်းကာ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်အားတိုက်ခိုက်သွားရန်မည် ဖြစ်ကြောင်း ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်တွင်မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (စစ်အာ ဏာရှင်တိုက်ဖျက်ရေး) (NMSP-AD)[37] အမည်ဖြင့် စုဖွဲ့ ကြေညာခဲ့သည်။
ယင်းဖြစ်စဉ်မတိုင်ခင် မွန်ပြည်နယ်၌လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ပေါင်း ၁၆ ခုထက်မနည်း ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။၎င်းတပ်ဖွဲ့များမှာမွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (MSDF)၊မွန်ပြည်တော်လှန်ရေးတပ် (MSRF)၊မွန်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော် (MLA)၊ရေးဘီလူး၊ YJK တိုက်ခိုက်/ထောက်ပို့၊ရေးပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့၊ စွန်ရဲ မြို့ပြပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့၊ Ye Air Foce – Stealth Fighter၊မွန်ပြည်နယ်အခြေပြု တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်း (MSRO)၊မွန်ပြည်တော်လှန်ရေးတပ်၊ ချောင်းဆုံမြို့နယ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်၊ ဘီလူးကျွန်းပြည်သူ့ကာ ကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးအဖွဲ့၊ ရာမည ပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့၊ရေးမြို့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့၊ ရာမည ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့၊ မော်လမြိုင်မြို့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များ ဖြစ်သည်။
မွန်ပြည်နယ်၊ ရေးမြို့နယ်အတွင်းကျောင်းသားတပ်မတော် (ABSDF)အပါအဝင် မဟာမိတ်များနှင့် ပူးပေါင်းကာ စခန်းသိမ်းပွဲများအားမွန်လက်နက်ကိုင်အင်အားစုများက ဇန်နဝါရီလ၌ ဖော်ဆောင်ခဲ့သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက မတ် ၂၇ရက်တွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှု မရှိဘဲ ကျိုက်မရောမြို့နယ်၊ ဓမ္မသကျေးရွာအားလေယာဉ်ဖြင့် ဗုံးကြဲခြင်း၊ ရေကြောင်းနှင့် ကုန်းကြောင်းမှ လက်နက်ကြီးများဖြင့်ပစ်ခတ်ကာ ကျေးရွာရှိ နေအိမ်ပေါင်း ၃၀၀ ဝန်းကျင်အား မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့ရာ မွန်တို့၏ရပိုင်ခွင့်အတွက် တားဆီးပိတ်ပင်နေသည့် စစ်ကောင်စီနှင့် အပေါင်းအပါများအားမွန်မြေပေါ်မှ အမြန်ဆုံး ပျောက်ကွယ်သွားရန် ပြည်သူများအနေဖြင့်တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်းတော်လှန်ရန် NRFF က တိုက်တွန်း[38]ခဲ့သည်။ဓမ္မသကျေးရွာ ဖြစ်စဉ်သည် အယူအဆ ကွဲပြားနေသည့် မွန်အင်အားစုများအကြား ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးအတွက် အရေးပါသည့် ဖြစ်စဉ်လည်းဖြစ်ခဲ့သည်။ NRFF သည်မွန်နှင့် တနင်္သာရီဒေသရှိ တော်လှန်သော လူငယ်အင်အားစုများအကြား ချိတ်ဆက်ထားသည့်အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ မတ်လအတွင်း၌ပင် MSRFသည် မဟာမိတ်များနှင့် ပူးပေါင်းကာ ရေး-ထားဝယ် အမှတ် (၈) လမ်းမကြီးအားထိန်းချုပ်စိုးမိုး[39]ထားခဲ့သည်။
ယင်းဖြစ်စဉ်အပြီး NMSP – AD က ဧပြီ ၁ရက်တွင် ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေနှင့် NCAအား ငြင်းပယ်သည့် နိုင်ငံရေးရပ်တည်ချက်[40]အားထုတ်ပြန်ခဲ့ကာ NRFF ကလည်းထောက်ခံ[41]ခဲ့သည်။ဧပြီ ၇ ရက်တွင် တပ် စုဖွဲ့မှုအဖြစ် MSFC၏ မွန်ပြည်တော်လှန်ရေးတပ် (MSRF)နှင့် မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)အကြား မဟာမိတ်အဖြစ် ပူးပေါင်းတိုက်ပွဲဝင်မည်[42]ဖြစ်ကြောင်းသဘောတူညီခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက် ဧပြီ ၁၂ ရက်တွင် အခြားမဟာမိတ်များနှင့် ပူးပေါင်းကာရေးမြို့ ကိုးမိုကျေးရွာနှင့် မွန်-တနင်္သာရီ နယ်ခြားမျဉ်းရှိမလွှဲတောင်ဂိတ်စခန်းတို့အား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ မေ ၅ ရက်တွင် KNU နှင့်ပူးပေါင်း၍ တနင်္သာရီတိုင်း၊ ထားဝယ်ခရိုင်၊ သရက်ချောင်းမြို့နယ် အမှတ် (၈)ပြည်ထောင်စုလမ်းမရှိ ပဲဒက်နှင့် ကျောက်ဆည်ကျေးရွာ စစ်တပ်နှင့် ပျူစခန်းများ[43]အားတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။
NMSP-ADသည် PNLO, PNFC စသည့်ပအိုဝ်းအင်အားစုများနှင့် နိုင်ငံရေးအရ မဟာမိတ်အဖြစ် စုဖွဲ့ကာ မွန်ပြည်အခြေ ပြုလက်နက်ကိုင်မဟာမိတ်များနှင့် ရေးမြို့နယ်အတွင်း စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။
မွန်အခြေပြုလက်နက်ကိုင်အင်အားစုများသည် ၎င်းတို့ တပ်စွဲထားရာ ဒေသများအလိုက် အထိုင်စခန်းများ၊အမြောက်စခန်းနှင့် ဂိတ်များအား တိုက်ခိုက်မှုများ ရှိခဲ့သော်လည်းမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများအထိ ဆင်နွှဲနိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။
၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁၉ ရက်တွင်မွန်လက်နက်ကိုင် လေးဖွဲ့ဖြစ်သည့် မွန်ပြည် လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော် (MLA)၊မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် (MSDF)၊ မွန်ပြည်တော်လှန်ရေးတပ် (MSRF)၊ မွန်အမျိုးသား လွတ်မြောက် ရေးတပ်တော် (MNLA-AD) တို့အကြား မွန်တော်လှန်ရေးတပ်များအားလုံး ပါဝင်သည့်မွန်တပ်တော်[44]ပေါ်ထွန်းရေး အကောင်အထည် ဖော်ရန် သဘောတူညီခဲ့ကာ ပထမအဆင့်အနေဖြင့်ပူးတွဲစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။
အလယ်ပိုင်းဇုန်သည်အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် ထိစပ်မှုမရှိသည့်အတွက် အခြားသော ဇုန်များရှိ EROs များ၊ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများလောက် ပြင်ပဖိအားသက်ရောက်မှု နည်းပါးသည်။ သွယ်ဝိုက်သည့်သက်ရောက်မှုအ ချို့သာ ရှိသည်။ သို့သော် နိုင်ငံရေးနှင့် စစ်ရေးကဏ္ဍတွင်မူမတူကွဲပြားသည့် ဖြစ်တည်မှု၊ ဖွဲ့စည်းမှုများကြောင့် ရှုပ်ထွေးသည့်သဏ္ဍာန် ရှိသည်။တော်လှန်ရေးအစိုးရဟု သတ်မှတ်ကြသည့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) လက်အောက်ရှိပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (PDF)များ ရှိသလို ၎င်းနှင့် မဟာမိတ်ဖွဲ့ထားသည့် အင်အားစုများလည်း ရှိသည်။ ထို့ပြင်NUG ဝန်ကြီးဌာနများအောက်ရှိလက်နက်ကိုင်အင်အားစုများ ဖြစ်သည့် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေး - ပအဖ၊ ပြည်သူ့လုံခြုံရေး -ပလဖ- ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ - ပကဖ အပြင် ဒေသ အလိုက် စုဖွဲ့ကာ NUG နှင့်မပူးပေါင်းဘဲ အခြားသော EROများနှင့် မိတ်ဖက်လုပ်ထားသည့် ဒေသအခြေပြု Local PDF များ၊ ပြောက်ကြားတပ်ဖွဲ့များလည်းရှိသည်။
ထို့ပြင် နိုင်ငံရေးစုဖွဲ့မှုများစွာ ရှိကာ စစ်ကိုင်းတိုင်း၌ စစ်ကိုင်းဖိုရမ်၊ မန္တလေးတိုင်း၌မန္တလေးဒေသအင်အားစု၊ မကွေးတိုင်း၌လည်း ယောကဲ့သို့ အင်အားစုများ၏ စုဖွဲ့မှုများ၊ NUG နှင့်ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ-CRPHနှင့် ဆက်စပ်သည့် စုဖွဲ့မှုပုံစံများစွာ ဖြင့် ရှုပ်ထွေးသည်။
စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုအဖြစ်စစ်ကိုင်း၊ မကွေးနှင့် မန္တလေးတိုင်းတို့သည် NUG ၏ အမှတ် (၁) စစ်ဒေသ ကွပ်ကဲမှုအောက်၌ တည်ရှိကာကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (KIA)နှင့် ပူးတွဲစစ်လှုပ်ရှားသည်။ မြောက် ပိုင်းညီနောင် မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့က ၂၀၂၃ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်တွင် ၁၀:၂၇ စစ်ဆင်ရေးအား စတင်ခဲ့ရာယင်းနေ့နံနက်ပိုင်းတွင်ပင် လားရှိုး၊ သိန္နီ၊ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို၊ ကွမ်းလုံ၊ကွတ်ခိုင်၊ လောက်ကိုင်၊ ချင်းရွှေဟော် စသည့် မြို့များ၌ တိုက်ပွဲများဖော်ဆောင်ခဲ့သည်။ မဟာမိတ်များဘက်ကလည်း လားရှိုး-ချင်းရွှေဟော်နှင့် လားရှိုး-မူဆယ်ပြည်ထောင်စုလမ်းပိုင်းအား အရေးပေါ် ပိတ်ဆို့ပေးခဲ့သည်။ ယင်းစစ်ဆင်ရေးအတွင်းမြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်သုံးဖွဲ့သည် မြို့အများ အပြားအား သိမ်းယူခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်၏ကြားဝင်စေ့စပ်မှုကြောင့် ဟိုင်ဂင်စာချုပ် ချုပ်ဆိုကာ တိုက်ပွဲများ ရပ်နားခဲ့သည်။ယင်းကာလများအတွင်း အလယ်ပိုင်းဒေသတွင်လည်း ဟန် ချက်ညီစစ်ဆင်ရေးအဖြစ် NUG စစ်ဒေသ (၁)ကွပ်ကဲမှုဖြင့် မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့များ၊ PDFများ၊ ပကဖ များ၊ LocalPDF များ စုပေါင်းကာ ကောလင်းနှင့် ခမ်းပတ်မြို့တို့အား ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။
စစ်ဒေသ (၁) တွင် သိမ်းယူထားသည့်စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကောလင်းမြို့တွင် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေး စတင်[45]နေပြီဖြစ်ကြောင်းNUG က ၂၀၂၃ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာတွင်စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်းရှိ ခမ်းပတ်၊ ရွှေပြည်အေးနှင့် မော်လူးမြို့တို့ကိုလည်းသိမ်းယူထားပြီး ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလဆန်းမှ စကာ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုကကောလင်းနှင့် ကပ်လျက် ကိုးထောင်ဘို့တိုက်နယ်အား လေကြောင်း၊ ဝန်းသိုးမြို့မှခြေမြန်တပ်ရင်းများအား အားဖြည့်ကာ အင်အား ၁,၀၀၀နီးပါးဖြင့် မြို့တစ်ဝက်ကျော် ပျက်စီး[46]ခဲ့ရကာတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များဘက်မှ နောက်ဆုတ် လက်လွှတ်ပေးခဲ့ရသည်။
တရုတ်စေ့စပ်မှုဖြင့်မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ် သုံးဖွဲ့နှင့် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုအကြား အပစ်ရပ်ရေး ထိုးထားသည့် ဟိုင်ဂင်စာချုပ်အား စစ်အုပ်စုဘက်မှ ချိုးဖောက်ကာ ၎င်းတို့လက်လွှတ်သိမ်းပိုက်ခံထားရသည့် မြို့ များအား တိုက်ခိုက်လာမှုမျာကြောင့်ငါးလကျော်အကြာ ဇွန် ၂၅ ရက်တွင် ၁၀:၂၇ စစ်ဆင်ရေး ဒုတိယလှိုင်း ပြန်လည်စတင်လာခဲ့သည်။ ဒုတိယလှိုင်း၌ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ်တပ်ရင်း (NSSAA)[47]တို့ပါ ပါဝင်လာခဲ့ပြီး NUGလက်အောက်ခံ MDY-PDFအပါအဝင် စစ်ကိုင်းအခြေပြုတပ်ရင်းများကပါ ရှမ်း-မန်း စစ်ဆင်ရေး[48]အဖြစ်အမည်တပ်ကာ ရှမ်းမြောက်ဒေသသာမက မန္တလေးတိုင်းအတွင်းရှိ မြို့များကိုပါ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ MDY-PDFနှင့် TNLA ၏ထိုးစစ်အတွင်း မန္တလေးအတိုင်းအတွင်းရှိ စဉ့်ကူးမြို့[49]အားဇူလိုင် ၁၇ ရက်၊ ဇူလိုင် ၂၄ ရက်တွင် မိုးကုတ်မြို့[50]၊ဇူလိုင် ၂၅ ရက်တွင် MNDAAက လားရှိုးအခြေစိုက် အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (ရမခ)[51] အားသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ကာ လားရှိုးစစ်ဆင်ရေးအတွင်း ဗမာ့ပြည်သူ့ လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော် (BPLA)၊ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (PLA)တို့လည်း မဟာမိတ်[52]အဖြစ်ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ TNLAသည် ဒုတိယလှိုင်းအတွင်း နောင်ချိုနှင့် ဇူလိုင် ၃၁ ရက်တွင် မိုးမိတ်မြို့[53]တို့အားထပ်မံသိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။
MDY-PDFဦးဆောင်နေသည့် မန္တလေးထိုးစစ်အတွင်း မတ္တရာမြို့နယ်လည်း ပါဝင်ကာ ၁၀၁၄ လေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေး အင်ကြင်းမြိုင်စခန်း၊ ဆည်တော်စခန်း၊ ပန်းသလဲတောင်စခန်း၊ရေစိုတောင်တပ်စခန်း၊ နေကျော်တောင်တပ်စခန်း၊ ရွှေပုထိုးတပ်စခန်း၊ကျောက်ခလုတ်တပ်စခန်း ၊ စိုးမိုးကုန်း မြေနီတောင်စခန်း[54]များကိုပါသိမ်းယူထားခဲ့သည်။ ထိုသို့ စစ်ဆင်ရေး လုပ်ဆောင်နေစဉ် အတွင်း မြို့၊ရွာများ သိမ်းရာတွင် လိုက်နာရမည့် စည်းကမ်းချက်များ[55]အား MDY-PDF စစ်ဦးစီးအဖွဲ့ကကြိုတင်ထုတ်ပြန်ထားခဲ့သည်။ သြဂုတ် ၄ ရက်တွင် MDY-PDF ထိန်းချုပ်နယ်မြေအတွင်း ပိတ်မိနေသည့် တရုတ်နိုင်ငံသား ၁၅ဦးအား ၎င်းတို့၏ သဘောဆန္ဒအရ နေရပ်ပြန်နိုင်ရန် ကူညီ[56]ပေးခဲ့သည်။သြဂုတ် ၁၂ ရက်တွင် ၁၀:၂၇ နှင့် ရှမ်း-မန်းစစ်ဆင်ရေး၏ ရည်မှန်းထားသော်စစ်ရေးပစ်မှတ်များအား ၈၀ ရာခိုင်နှုန်း[57]အထိအောင်မြင်စွာ ဖော်ဆောင်ထားပြီးဖြစ်ကာ အတူလက်တွဲတိုက်နေသည့် NUG လက်အောက်ခံတပ်ရင်း၊ တပ်ဖွဲ့များအား ကျေးဇူးတင်ဂုဏ်ပြုကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ရှမ်းမြောက်နှင့် မန္တလေးဒေသတွင် ERO နှင့်တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက မြို့သိမ်း၊ စခန်းသိမ်းများ အားစစ်ဆင်ရေးဖော်ဆောင်နေသည့်နည်းတူ စစ်ကိုင်းနှင့် မကွေးတို့၌လည်း ဒေသအခြေပြုအင်အားစုများက လည်း တပြိုင်နက်တည်း ဖော်ဆောင်မှုများ၊ မဟာမိတ်စုဖွဲ့မှုများရှိလာခဲ့သည်။
ဗမာအမျိုးသားတော်လှန်ရေး တပ်မတော်(BNRA) သည်ကျောင်းသားတော်လှန်ရေးတပ် (SRF)၊ ချင်းတွင်းနွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစု၊ BDF၊ မဲမှောင်လက်နက်ကြီးပစ်ကူအဖွဲ့များနှင့် မဟာမိတ်ပြုလုပ်[58]ထားကာစစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ယင်းမာပင်ခရိုင်၊ ပုလဲမြို့ရှိ စစ်ကောင်စီအထိုင်ထွေ/အုပ်ရုံးများ[59]၊မင်းကင်းမြို့နယ် ပျူရွာများ၊ အား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။
PRA(Magway) သည် စေတုတ္ထရာနှင့် ငဖဲမြို့နယ်အနောက်ဘက် ရိုးမတောတန်း၌အရှိုချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (ACDF)နှင့် မဟာမိတ်ပြုလုပ်ထားကာ တိုက်ပွဲဆင်မှုများ လည်း ရှိသည်။ MDY-PDF ကမူမန္တလေးတိုင်း၌ ဆက်လက်စစ်ရေးဖော်ဆောင်ကာ သပိတ်ကျင်း မြို့နယ်၊ တကောင်းမြို့အားသြဂုတ် ၁၂ ရက်တွင် ထပ်မံသိမ်းယူ[60]ခဲ့သည်။
စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်း၌စစ်ရေးဖော်ဆောင်ရန်အတွက် ဝက်လက်နယ်အခြေပြု ဂျန်ဇီလူငယ် မျိုးတပ်တော် (Generation Z Army – GZA) နှင့်ဗိုလ်နဂါးဦးဆောင်သည့် BNRAတို့အကြား အညာဒေသ မဟာမိတ်ညီနောင်[61]အဖြစ်ပူးပေါင်းခဲ့သည်။ GZA သည်ရခိုင်ဒေသ တိုက်ပွဲများအတွင်း အာရက္ခတပ်တော် (AA) နှင့် ပူးပေါင်းစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ရှိသည်။
တရုတ်ဖိအားကြောင့် ရှမ်းမြောက်ဒေသ ERO များအကြားစစ်ရေးအရှိန် လျှော့လာခြင်းကြောင့် သော်လည်းကောင်း တည်ဆောက်ထားပြီးမဟာမိတ်ဆက်ဆံရေးများ ဆက်လက်ခိုင်မာစေရေး အတွက်သော်လည်းကောင်း ၎င်းတို့စိုးမိုးနယ်မြေများအတွင်း တပ်စွဲထားသည့် ဗမာတော်လှန်ရေး အင်အားစုများအနေဖြင့်နေရာရွေ့ပြောင်း အခြေစိုက်ခြင်းများ ပြုလုပ်လာခဲ့ရသည်။ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးလှိုင်းနှစ်လှိုင်းစလုံး၌ ပါဝင်ခဲ့သည့် မောင်ဆောင်းခ ဦးဆောင်သည့် BPLA တပ်သည်မကြာမီကာလအတွင်း အညာဒေသသို့ အခြေချကာ စစ်ဆင်ရေးဖော်ဆောင်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်တွင် လူမှုကွန်ရက်မှတဆင့်ထုတ်ဖော်ရေးသား[62]ခဲ့သည်။ထို့နောက် အညာဒေသစစ် ဆင်ရေးအတွက် တပ်သားသစ် ခေါ်ယူမှုများ ရှိလာခဲ့သည်။
စစ်ရေးအားကောင်းနေသည့်အလယ်ပိုင်းဇုန်တွင် MDY-PDFအား အားလျော့စေရေးအတွက် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုဘက်က မတ္တရာမြို့နယ်အားပြန်လည်ထိုးစစ်ဆင်မှု ပြုလုပ်လာသည့်အတွက် ဒီဇင်ဘာ ၁၉ ရက်အထိ တိုက်ပွဲများ ဆက်ရှိ[63]နေခဲ့သည်။
မဟာမိတ် စုဖွဲ့ထားသည့် BNRAနှင့် GZA တို့ကလည်းချင်းပြည်နယ်အတွင်း အာရက္ခတပ်တော် (AA)နှင့် ချင်းညီနောင်အဖွဲ့ (CB)တို့ ပြုလုပ်နေသည့် OperationCB အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သော မင်းတပ်နှင့် ဖလမ်းမြို့ သိမ်းတိုက်ပွဲများ၌ မဟာမိတ်အဖြစ်ပါဝင်တိုက်ခိုက်[64]ပေးခဲ့ရာဒီဇင်ဘာ ၂၁ ရက်တွင် မင်းတပ်မြို့အား သိမ်း ပိုက်နိုင်[65]ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ BNRA သည်နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက်ကလည်း ပုလဲမြို့သိမ်း စစ်ဆင်ရေးအား Operation CB နှင့် ချိတ်ဆက်ကာ Coordinated Movement အဖြစ် GZA, Southern Yesagyo (SYSO) နှင့်ပူးပေါင်းကာ ဖော်ဆောင်ခဲ့သည်။[66]စစ်ဆင်ရေး စတင်ပြီး နှစ်ရက်အကြာတွင် မြို့၏ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်အား ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခဲ့သော်လည်း အကြမ်းဖက်စစ်တပ်ဘက်မှ မြို့လက်မလွှတ်ရရေးအတွက်လေကြောင်းပစ်ကူများစွာ သုံးခြင်း၊ တပ်အင်အား ဖြည့်တင်းခြင်းများဆက်တိုက်လုပ်လာခြင်းများကြောင့် ထိုးစစ်စတင်ပြီး လေးရက် အကြာတွင်ပြန်လည်ဆုတ်ခွာခဲ့ရသည်။
ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက်တွင်ရန်ကုန်-မန္တလေး အမြန်ကားလမ်း မိုင်တိုင် ၃၁၉ ရှိ ရဲကင်းစခန်းအား NUG စစ်ဒေသ (၁)လက်အောက်ရှိ မြင်းခြံ ခရိုင် အမှတ် (၄) နှင့် (၁၀) တပ်ရင်း (နွားထိုးကြီး PDF) များကတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ဒီဇင်ဘာ ၂၃ ရက်တွင် အမြန်လမ်းမကြီးပေါ်အထိတိုးချဲ့နေရာယူလာခဲ့ကြသည်။
References:
[1]https://www.facebook.com/The74Media/posts/pfbid0nb27MMuUmEbGeQhTkz2SkjstxfcXEB5MJy6VHhwvG1sCrL1GA3MSDsxSaoa4FtVTl
[2]https://www.bbc.com/burmese/articles/cxrrq16npelo
[3]https://www.facebook.com/photo?fbid=2171104083290811&set=a.143736392694267
[4]https://myanmar-now.org/mm/news/54991/
[5]https://www.youtube.com/watch?v=6a9kvM595EU
[6]https://www.facebook.com/story.php?story_fbid=817022123866496&id=100066761468953&mibextid=WC7FNe&rdid=LCS5abPdERBNZD6H#
[7]https://t.me/aainfodesk/998
[8]https://t.me/aainfodesk/1063
[9]https://t.me/aainfodesk/1150
[10]https://t.me/aainfodesk/1191
[11]https://t.me/aainfodesk/1198
[12]https://burmese.narinjara.com/local-news/detail/667aa5003fd27b8caefc67fa
[13]https://www.facebook.com/photo/?fbid=122164877318275325&set=pcb.122164877762275325
[14]https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid0iujX3FpwBAsnBYdnE9TokFFhPDvG12fMcWBxNqK8vuES8rhk4MbDsQAxNDa3o3wHl&id=61558259765374&__cft__[0]=AZVp0Wz0tFVYoDALFlp_ZrR6-bg9wgk8ZYhYDyevkw-kqwaFZ2YGKioMHScan0LdreLIU7zl2mUMBRRCYacbyOaknrxtWjUCNGBLUPmxx2DfjbD2RoIBVBJWdeUWDcHYC39wwKzP7LHaQbIBvIIGAKp6PnJuKoOBuvWXGhmey2QCfO_y3TliDLb_xO2uW5xdozEVAEHj53jljX0vmL1ZVCiU&__tn__=%2CO%2CP-R
[15]https://www.facebook.com/KhonumthungBurmese/posts/pfbid032GegTsDw9qKeX2iDh2y9q9M2ensm5Hyur1gUJGhCdH9wPbkUmJw5y3PWnxqNJdA4l?__cft__[0]=AZVM-VbKLdT25Bg87uvp571FO9u9CToq1R7ea54YKAWqjYR8qBZzx3ZovMxWkNBnTkiUze6TjS3L_CSpAGeo8d5IJ04uvCg8MT51bJmkBj5S9O2q6wFvBHyYSTWF5-nxwhSLIqRnIQuhr1qERvh15zk8ZeJazqk0FTQqo0kRCmmNem2Ku016vPXT1QCtyUsF1vXIVPmENaE_9kuLEiqrOFDk96Muv2Nm6Bizbbhqhtel_g&__tn__=%2CO%2CP-R
[16]https://www.facebook.com/VOABurmese/posts/pfbid09hNrcsLVLuU9ouGGVggpCbrPP1EAcyuTDYBXRWFh4Wr9L1QTV9gvi6VCWMUp1rwDl?__tn__=%2CO*F
[17]https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid02XEJXU7wrubTdaLGVni3hMv9miB9tsUvuh53xuXRjpyXpdbJD1WMmYJnhPdhZmYU1l&id=61562036049131&__cft__[0]=AZVgntNyhAN2DIGqFJcZkwaqHsFvGoRsWMj83_-PXOA2OgZATqwkt2TidAtVWmTgJUDYpJ0E04QBudBeQ6P8DVUYodal8owiZERWogZUHG8-9sPKEat5nWJu_ZI9U4JyLVdIof_weT4Oid-ypgUBCMw8jj64gUacOdoRl1LDW112UudMp9SQ2uXidCv4kbtDGcU1vYotu5vFNv0Ca0cxbxc8&__tn__=%2CO%2CP-R
[18]https://www.facebook.com/photo?fbid=868260652145995&set=pcb.868260685479325
[19]https://www.facebook.com/61562036049131/videos/1232942417766544/?__cft__[0]=AZV-dOD1GoTvq3nWAmKU-QBuGOzZ6yryfrkoT3iHKvWs7P8fBCJO9ZIzarWkV_4pikPJ1OIEhYsOUKmQlFb2bn7aMPxNGOZ3uRYhZp5wRKMJLepsBI4epmnYFxV51WmWXj4GDCztNdsRkObrl5yHMAeTjBto9HxjNyNjS0h5uBFkaa17PFpY0AkgIoxYHmUD-Gj8U0rbFiI-o0EBrzGW4Z5o&__tn__=%2CO%2CP-R
[20]https://www.facebook.com/KNUHQKTL/posts/pfbid02ksK4ZH8avjT7ryL5WFpe3g5ERuh5ubKAbRYxeP3kLToxy5q1qvkRAfUNqe91A7Qql?__cft__[0]=AZXt-dv1-eK0FTkll5jiJ6hVTQrPnc9E94A_9IUM3L5WcdvnRdRIkC85rjNBAh_1HHX3QRQAZR425TSF3OnwSKIZ9r3HeGv4cIV-w-YVpxnyIk83IzliJU_yWMn6BWnBNHyQhZsm69JsIWOzweDA0iEUWjsmQFyzMQwLi4XAsz4w2KVZcVwMUvrd_H9F6XFJu8U&__tn__=%2CO%2CP-R
[21]https://www.facebook.com/KNUHQKTL/posts/pfbid02kGFngDrvvTMbYzm5166Zwa3RMYBpgM2RzpBzqEDsbe5XLq1BVFk1cBLQcFNmacT2l?__cft__[0]=AZVP2eIgdXXyd1Z2ddS5vJeuwZfnf__y5jCPSDka7WF4lWR-aqWq72n-Qy7RNwqRAQJvMhJYVQiIg74Hwhx0EO386-yf5w2AS1dHRwHVNrRu7pJJ_vrNVaC4UJfQQxbVBrqaGxPls-wk8SyscAQ7BdhtTkpLhWjUPkJgLZERVg7VAc865-RQVNLpP9FOdggd3tA&__tn__=%2CO%2CP-R
[22]https://news-eleven.com/article/246890
[23]https://burma.irrawaddy.com/news/2024/04/06/381961.html
[24]https://www.facebook.com/watch/?v=651213700471283
[25]https://www.facebook.com/KNUHQKTL/posts/pfbid02mgi6hEgmqexAG2qCDgNp2nPQR54XL94iWcmxiRX72XACau57AqD3PTATYciK7sbpl?__cft__[0]=AZWh5TkQ3p06ys7adOo_2W8hEeZtzEaYPswPmW95yqniTmY6Dq_A4EMAS1Gl2U1OzBBYtAbF0-gLrOkPqHkz8lfxCJRaR3tMeILj_azG9wkIdcZpdAgY77iKh9k7ZRN6NW_EYF222BqbbKax8JwAoItTAg1npgDRKErYE4Po_67OSbKrfa75ta1snbj_1gNyQfY&__tn__=%2CO%2CP-R
[26]https://www.facebook.com/KNUHQKTL/posts/pfbid09hGXEfaiR6vuLtTmNso9QZXSU3e3LLvQ5Nq3Nnqw87XBe9J4N2UJceoF63PqVvdil?__cft__[0]=AZWldFIKveqlt2gi1fmq86VousbCQJwtASUegKvseMsCrwz8OTpCEO8zCovtqyeNgU6A2uU9GaTGZcevaLxDuy0kit2XUtMeL6GViCoOq9CygqUfx_IjqXioIz2RS7SuywDw_7Qu77ptXIPOMjDIKgjEwXhJuP0pFIvvnf9QJJxDuENnpllcnyfnzEaPYp4TdHs&__tn__=%2CO%2CP-R
[27]https://burma.irrawaddy.com/news/2024/04/23/382663.html
[28]https://myanmar-now.org/mm/news/51356/
[29]https://www.facebook.com/KNUHQKTL/posts/pfbid02AT4SqUh5RRH3F7hspqg1bpqJuKsRYGFwMWRNCc7CKTwGhx678mfSFhV2mXkanNX1l?__cft__[0]=AZUN7Vk9vDSPWnRLQr7_HtYtIgmpVpuSb7Px6QY6vPuNAcajpwrlchUXshyYEMcQ9iBoKOImXW8dTwSKeQyGOlxmFeZHMGL8AKkqfJfqBFXslyfzfUlGwJYm407HbHu8ydjgzVcRsA8Vi-Fv3o1BGbTVpZHA7W8F7OjHPghG_7EpoKkKXOYA4dWI3N5C-21m0jE&__tn__=%2CO%2CP-R
[30]https://www.facebook.com/KNUHQKTL/posts/pfbid0FZgBSP6E9PogPK8mfA57EVWLeNcCZrTfsGpySBAts6wYddJpTukbWsHLr3bdTK5ul?__cft__[0]=AZWDvo5w_rZ1iyrlflotCQIgR4K-CCqn6WmNrvLkewXZh3Ps9yglPT2GRsFJjcZA5cipdWMns2Fyaxxpt5N0q_R-LcCbeL2RhU83s4S3NeuSE9Ns4zUz1rWpJrH_eyCgz-zlqzCMrwM941VmxEn0l_70h0ivViyvS93u0jsEW9eo627dph_UzwgDi8GDeWSxgIc&__tn__=%2CO%2CP-R
[31]https://www.facebook.com/KNUHQKTL/posts/pfbid02iCzqDg3wJX2FECyabWyP4gt1BDVA5Dz3hqSoQ3qwMQe2QPyXxPRcsdu6qkEEKZPjl?__cft__[0]=AZXVvv_08thcP3jC-y4qF0PbVcagETLzYSjuflNZiTihv5pOBV-7NreV3H2Qak_c-OoCVqN5A-cRRiPBnB-KR-8KwCaH8zGQ24QS49Mq4py-0-c2rJYh5HV8etEG2hcqBC-RP114Me4w_1LizyB_9LW9IJUgBMJphLHV2G8-gsSqT-qdNq2w1kCYVnVcBH1SLQM&__tn__=%2CO%2CP-R
[32]https://www.facebook.com/KNUHQKTL/posts/pfbid02Vi4WAN7xnZFkshFiaM1LSGgLkyg6EFL68TfisRMx2ffNMeT38g3tS6XWjERYMNbkl?__cft__[0]=AZXSBM5DvX9eXpP2Q7koKKf7-xU8xhOd7e0xIw9pShv9vON8o8ajT0AjMDrfgZam2m2-mw-_3gY8Lwev2Wbb8lCMpUduMa41e5bjDmQg-Mqge5vS0zKKPmELmNbRNwjiEtsmjVsn_Ht9MJyAu90s-TSnUOkSZ7fjClGTiDpu5un4iCSdnWAEYCDNjvsC6um100E&__tn__=%2CO%2CP-R
[33]https://myanmar-now.org/mm/news/58595/
[34]https://myanmar-now.org/mm/news/57560/
[35]https://myanmar-now.org/mm/news/58889/
[36]https://myanmar-now.org/mm/news/59856/
[37]https://www.facebook.com/NMSPADINFO/posts/pfbid02hfDcFw4cz9dp5qGb1cf1SaGZ946KQxR8Y3x3hK3avESpf18GejcVeKa38qX2nq4Tl?__cft__[0]=AZXB-fafzTpucM-oIpVuV3x1tWNvx9fSAFvNTIiDQP2pJbAUlQnkQvKa05g7_ik2aZm56C1864wvEDasaLMnoxuJVMmGm1k1DeSw8B7LirvOVSpOeauGgzVozRTgDvYCu2HuJ2bu7KHvfrsHSH2UT9t6dAHAb8DnJUTetWBbMRmb8J3LWtShE_kdbfxNYRghXdjSXwrIqv-O8gCe7JfMLXZf&__tn__=%2CO%2CP-R
[38]https://www.facebook.com/photo/?fbid=122134431086157848&set=pb.61554735463059.-2207520000
[39]https://www.facebook.com/MonStateRevolutionary/posts/pfbid029JfHXVTCp4mzfSVAYRbdeiETgW5C7WPGjAUrLTfzb83Q9VM3jfg7Q7ueEwis26cMl?__cft__[0]=AZWdcvQnXD9rmI-N9frRvdQYl4vsPREBXMlbEzW9Lrdco5HY-Nrr2HoCrgPpz71bvqLIErTLysr7Io3ZnYTUif1if4XqUBAEnqaJJ6aY1rlA7RcBiBNPkj7Pjc5G-Cc9TX_QM-2HXFxKjcJX0IgPG21yPNmLCo6veqJJrFGp2-jRP1uT600cUuItnIIsp056HDk&__tn__=%2CO%2CP-R
[40]https://www.facebook.com/NMSPADINFO/posts/pfbid02bfLsgmc7AnEJTv1pT3Hdueg8XZc7XVKUCzVFSwTx6qEKJMSpqgm7A5heirL4gyEZl
[41]https://www.facebook.com/photo.php?fbid=122136586826157848&set=pb.61554735463059.-2207520000&type=3
[42]https://www.facebook.com/MonStateRevolutionary/posts/pfbid0k42ShysSDSFvhsshCJeAp2apTab1WXdkhbxNJYijZZ8qQAcAHKxfL9D74TLGDDAzl?__cft__[0]=AZUp0FnN0dfVVz7KikUdOi1aEREUWRYl1g9o-g7n_40YXedKDgoFHuue8w0Wis4OZFuB8wPFenX7rcEgA_HbAAfsLuz-wmbzW7kjDTSZbdVKUy5w3HY2btIjq-uSyZ_qsYFXXH2ibVNmkkkhNwGn8jZjTIVhN4SK4tGlE4fvWEUJZVqqEn5Cegv5CqnC1Kl7DX4&__tn__=%2CO%2CP-R
[43]https://www.facebook.com/MonStateRevolutionary/posts/pfbid0gFXipo4TqXtaiuTgGQyRurWRjhCmtHHT4RvPmaL3Kx9t4g3FCVqC4rJgQ5fqEntLl?__cft__[0]=AZU110m6iGavjahCFSzwcKvFQZcM4RJ23Q95RTfoJlKziZmG3QmOb214PL5KZz36Vzu4NwzYstXryJ3oaF7oFUg8W-Jl73En1SgNBj3zaI9qip_OFeS5bbC_jDleSMihhWRrOfDuAY-8w6MSROLMihxSALeaNoLMjsVZlYtOaW0jkIC5yUDdgIEj8mzwtOWIGXQ&__tn__=%2CO%2CP-R
[44]https://www.facebook.com/photo?fbid=605026008873358&set=a.257980603577902
[45]https://www.facebook.com/NUGmyanmar/posts/pfbid0AM4FR5Zcar4ZB71wsMBxo3kYP8gJcoGpuQynSmjuScStRphpr8v3t4MgLm28r4rpl
[46]https://www.bbc.com/burmese/articles/c51e0kwnqn8o
[47]https://www.facebook.com/photo/?fbid=807334024832913&set=a.444523181114001
[48]https://www.facebook.com/kachinwavesnews/posts/pfbid0M57haRL7Ts1LY1ofRVgH6CtpMEWNsCR5z89hHaa51YbPjkM5RhANxA7hRH8keNhCl?__cft__[0]=AZVg-6RIq60AM3EM8R5iF4kb2pt2iwnR1TSmgrPUQ8tSfUVRaJpfUAsWyrWQw9I9fepW5kUUCXX7pos8pspEsCPLryNQTf6HQ8fvgyVfXUloZT0RdRaMIxepIePnHBAHz4zUMXXyQwZFHqjXninjWwj_tIztW71THfA2sylTbngrjQ&__tn__=%2CO%2CP-R
[49]https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid032jKV3z9KHfWjk186CdUbmSLnW7Rpr9foEGu9uwMywukEEJySo1hLdr6bfVh7EQXdl&id=61559171995407
[50]https://t.me/mandalaypeopledefenceforce/518
[51]https://burma.irrawaddy.com/news/2024/07/25/387684.html
[52]https://www.facebook.com/BamarPeoplesLiberation/posts/pfbid0ucV8eAJKPTVCjjCGzHdNoCtzAip9dgoRAACGRgE5UbpmiV7U2npoQ72aVr9vSfpil?__cft__[0]=AZUDfvASQljnHxbUwHxWyWAJatLLU3Z_Lbjq6nqNz_YmJ8_DYhsM70Kr8M-cReRC1zSJHeYs00EikL3V2uAF0hNv97XJrNCDjWTb52KJ1LD1JYriSHJ_KFt86PFyaBXxzYUVxA4F1a298HuY2GN01LD4XHdGEwzqWNt8VqVSbe_M5SlGDyYiszzg0X1a-ft8IV4&__tn__=%2CO%2CP-R
[53]https://t.me/taangtv2023/3104
[54]https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid02KYex336W42py2bN11AXSUKRdFHhaMw1Mb2upAFzoVQmWcDWxKswdyt5coZDdMER9l&id=61559171995407&__cft__[0]=AZVJEXxRAg3hj_RESJpO79zkbsMw6Z-g7rw0n3hW1HB9zk2flLVmsuwiL3U7hmhbwy6Cg1a5CFTTtG5M5lXgc7gRje41CYAvyWgI5jOZtxrucLt0L_2tkPJX9GvEpzpIkOhRYlYyjFb6lpY6SFBw0gdT64Rq7wv6zklbbGiqTp8F4zZxPfFkRMPpjcYnuljBrh_YHfCuMnf86y7WJgZYLjtr&__tn__=%2CO%2CP-R
[55]https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid02guCxRVYYh2opkbGCWS8ypsgvbFnWpT6tGssoeQsjZRCKcHBdJBENb2uDAXXhVYyfl&id=61559171995407&__cft__[0]=AZUQ141pfH9hgOiI1PBQMmTFDxgR9ZvN260kpD1OA-A0EdJ23MY1wvFYerXpelVCUWGlUKyhLjCmiHfdK0VGvnaQ2vxbGMrDaKcLQERE4-a2AI_8yAsz4tmZJE_axNsPxTZx4sH2kHx3kyqWbVkuUz-vx7vFSbp_EmVK37YOQhjGumyjaqutHmv_DDVW4B4-aB6cGATVH1eTEkH4Rcrgs3H_&__tn__=%2CO%2CP-R
[56]https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid0mwfy3TdAJ8teDnidEHwFPgZbJvtuccjQn6XuFZ4DZ5DXkKdcxYL8uGS3Vk3L6TTVl&id=61559171995407&__cft__[0]=AZXLIf0Bkc9W_a3cAxIN7oBF6l1NLbosm4nO4RdlNw5jenwg4cuONvb1Op-Qp-6_vBJYmf2YhGf7hZ2989P2P8iDO2k8wh9Ahuh25_IGPz_q0I_mx-GEWsG2XZiGdSGOBwoPYTax_P4grrR6sWPSrKdgKnYYQ2U9LbRmp3xstzapREzcwecdKlKWAKY1je0xOetRwl4ApgkMa7WTMl7q-NjG&__tn__=%2CO%2CP-R
[57]https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid02rxiWkM6NyKTgnBan3jrh4CSt9mNFf6pQhFzh8xQ3bUJRifQkxvt4NfEMjEcM23Hal&id=61559171995407&__cft__[0]=AZXhSozO1038O9JDF6Z_FJf1fk19YyM_hIHMzyKOsXill8tkzN1gFjbnVmNVZBQwSgECDiWGBNHZWNKUZG81otRf3Ie91je628jBH2vfmMMHWasSbC93eOeRLwRkAfVZiRKksBz2KRWkaM91yOQL8X4UYPm1oDhIWJxhLHSkMKNjvpGCfqcoeitG6hruTxjC_-Li6ezFzIHbsEHmBSSgP9kp&__tn__=%2CO%2CP-R
[58]https://www.facebook.com/burmanationalrevolutionaryarmy/videos/3670491303224279/?__cft__[0]=AZUkf_3P4zckXZoh6rlyFm4lbQd2Lo0vt0QQ0IhF9DlKuimwp_b17GB7MXfJqs-7m-vzA17WNla1-dOw8U_vx0IQF9D3nW_U5-xWLKV9iovYIPaFiffMVVr-2us5R7P4BvnrNecMYxw3NLaIr154QMz6IXcqeLt2xF-cQ1fy9Sqy34joSE3066G68Xba_1i_mNvX3psQuvZOGnBtYtDPCxHw&__tn__=%2CO%2CP-R
[59]https://www.facebook.com/burmanationalrevolutionaryarmy/posts/pfbid0369Wqxs9CBU9CYgcD2SR7wtnBhXi7DatruRNzKfsw52nnN7qvmFJCvr2h6yqW1Km2l?__cft__[0]=AZVfS8tZcZralpgPO_XVng4VqR15PhJmicH20tq0DmroSDaKJCz_pYIwbiLkG5j61zriFeB9b5MBwk4FYza6R2fBoA3b1FEtqtHhWzNTs8MmXcmA-Oq55iblOqpuECQGoNEC21JD5BGltXtBGXB4fk_FgWYSmDFFQ6Y68bBAryukeURpazJb6o-1Z766Vy0WWtLV5c3NOzxd1LdHQoVbeqCq&__tn__=%2CO%2CP-R
[60]https://www.facebook.com/modNUG/posts/pfbid0s98RZVCvkvZdyRZYY7LjH78x666w6z1LrcwN57BK7XqzGr1iPV1vWhwZdmKFHQEwl
[61]https://www.facebook.com/mandalayfreepress/posts/pfbid02LCSaVAEXGdANiQ1LHZZtyJj1MRTxbb29Y1d5CMK9PRycUXF9twPg31ikpgvDaUw7l?__cft__[0]=AZW1p2pJWtzxecaW1Hf66r-HJGk8sAVfoLnE7wllWRDYhdUWd5EO2lwAF9mBmW0jsF6oSrumfetEe4fnvXbl1Iw3QK7GCRd4T870VkxT46KUAKGOmWwLLBmXTjvTZa5yqPqTABxwa1PR9HHlgycoU54tmjvZshI58-ZZlWXmyJlrhA&__tn__=%2CO%2CP-R
[62]https://www.facebook.com/bvjmedia/posts/pfbid0EGyd2zVUykRZjMYybTwsDry6g5JMWeVyrYTnSpUJWU4XVRG27KxXt2Vf6Dbyx4g2l?__cft__[0]=AZWt4Pl4Z-fVdwH9pprxJ9ymtgFMV2D9TGLselMQcrqR9kqHxwokQI9ySzSaEJ1_hXrJeHa55RlQjGaGNG5x_WILaG0bipkK2d9hN8-cHJWHgdHAAMNHF4ZQ490IHbD_qHkCYLjn5TFXrxAJCeoIdhg2HrcfJaX9Al2BttsG-gm-7RHrHnUWfvhHDUSgE4ybM5aLxMZ-rIYMmI1Mlg12NlykK3VMsOIm48W6vZoqE5a6CA&__tn__=%2CO%2CP-y-R
[63]https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid02X1xp5gwXgVfsw6oYFwreq2xZE8tMkzSMDSV8VzsUoNn1a3hvQ4YrbQKYofVBhGjGl&id=61559171995407&__cft__[0]=AZV5hRSRFtss51Gmic84pC_5QZR25TFGS3VjQ-G8Rq_oD5-iQ4UYFE0UOLm_Sgvvw0RsIkWpdx-yTzmTb52ZhUeCaUhnKCt9hksSeAdLvGjrmb5o9trga4BdFwqJxIEdyq28-PaydxTh0f5I5uT-rWU5YoixFfWRKVktJXTAzND60aZ44OwwepAcbUh-34lwEwo8jKPYKe9jQT9MmyAxSqlU&__tn__=%2CO%2CP-R
[64]https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid03souof6DbRd6EgLsfcJwRU83UyRU7BYdXZtFm92DXQqVfy8owSV3ybuE6X5kE9Kyl&id=61556633261986&__cft__[0]=AZVgUNQZLTLbQAeZE03DbDXmmV9C1N1PTLQzRrmfxNijXXEQgFm0YQGjM8-72WSUi6Ez77pUI-npkV_z5cmLrhPGbxRtTnJpH9W2ORVLi8OGSHwbXHQ98vBACshAXP4GJFEFmw04QCzEnYkTUSNZniOXccbyuSLTvsQJurnVOEcfMg&__tn__=%2CO%2CP-R
[65]https://www.facebook.com/photo?fbid=595193192895287&set=pcb.595193462895260
[66]https://www.facebook.com/burmanationalrevolutionaryarmy/posts/pfbid02JvHfZYmYuU5CzPgiY6GqcVUj7sLBTJK4oeFHuMrbL1RugLLQHFtvAhTNjnJija2Hl?__cft__[0]=AZXw7XktdtSXu1B7I6Jh-a163vY2dATfy_0XYmm8aXjM5vGmZYkXYfq6KxbTkPa3uK-rBfQjmkYSohYFAwwln6FObvQQKokyy0iRRUyQueEkov5VQ_UT34R8Bm9tvfZvgeg6A4bx_4PQ-8J_mdKu6G_MxL5gCPKetpAAR-ZfrNfBVEBYR99jh_h7M2JHjjVk6mgGF6MAU3cWD-Zt9ujwmV51&__tn__=%2CO%2CP-R
“လမ်းအားလုံး နေပြည်တော်သို့" မဟာဗျူဟာစီမံချက်အား စစ်ဆင်ရေးများဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်နေကာ နွေဦးတော်လှန်ရေး ဖြစ်စဉ်အတွင်း တိုးတက်မှု သုံးခုအား ဖော်ပြထားသည့် "၂၀၂၄ ခုနှစ် စစ်ရေးဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှု အခြေအနေ အစီရင်ခံစာ" အား အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG)၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (MoD) က ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း စစ်ကိုင်းတိုင်း၌ စစ်ဆင်ရေးအရှိန် တိုးမြှင့်ဖော်ဆောင်ရန်အတွက် တပ်မဟာသစ်အား ဖွဲ့စည်းလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် - မန္တလေး (MDY-PDF) က ဒီဇင်ဘာ ၃၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာထားသည်။
ပင်လုံစိတ်ဓာတ်အား နိုင်ငံရေးမူအဖြစ် ဆွဲကိုင်ကာ ဗမာပြည်နယ် ပေါ်ထွန်းရေးအတွက် ဗမာလူမျိုးစုကို ကိုယ်စားပြုသည့် "ဗမာ့တပ်တော် (သို့မဟုတ်) ဗမာလူမျိုးစုတပ်မတော်- Bamar Army ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်ဝဝါရီ ၁ ရက်တွင် စတင်ဖွဲ့စည်းကြောင်း ဗမာ့တပ်တော် ဗဟိုကော်မတီက ကြေညာလိုက်သည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်သည် စစ်ရေးအောင်မြင်မှုများဖြင့် ပြဋ္ဌာန်းသောနှစ်တနှစ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ စစ်အုပ်စုအနေဖြင့် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် ၁၄ ခုအနက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်နှစ်ခုကို လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးခဲ့ရသလို နယ်စပ်ဒေသ တလျောက်နယ်မြေဆုံးရှုံးမှု အများအပြားနှင့် အလယ်ပိုင်းရှိ အညာဒေသတွင်လည်း စစ်ရေးအရခြိမ်းခြောက်မှုများကိကို သိသိသာသာ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ၏စစ်ရေး အောင်မြင်မှုများအတွက် လူထုကို ပြစ်ဒဏ်ပေးသည့်သဖွယ် စစ်အုပ်စုအနေဖြင့်၎င်းတို့ အစဉ်အဆက် ကျင့်သုံးခဲ့၊ ကျင့်သုံးမြဲ နည်းဗျူဟာတရပ်အနေဖြင့် အရပ်သားနှင့်လက်နက်ကိုင် ပစ်မှတ်မခွဲခြားပဲ အရပ်သားပြည်သူများကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခြင်းကိုလည်း ဆက်လက်တွေ့မြင် ခဲ့ကြရသည်။
စစ်ရေးအောင်မြင်မှုများ၏ နောက်ကွယ်တွင် အုပ်ချုပ်ရေးတည်ဆောက်မှုများလည်း ဆက်လက် မြင်တွေ့ခဲ့ရသော နှစ်တနှစ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့်အလယ်ပိုင်းမဟုတ်သော ဒေသများတွင် အုပ်ချုပ်ရေးတည်ဆောက်မှုများပိုမိုခိုင်မာအားကောင်းလာခဲ့သည်။ ကရင်နီပြည်၏ ကြားကာလ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ သည်နမူနာပြစရာ တခုဖြစ်ခဲ့သလို၊ တအာင်းဒေသ၏ အုပ်ချုပ်ရေး တည်ဆောက်မှုများ လည်းစတင်မြင်တွေ့စပြုလာရသည်။ နဂိုရှိရင်းစွဲ အုပ်ချုပ်ရေးလည်ပတ်မှု များရှိနေသည့်ကချင်နှင့် ကော်သူးလေတွင်လည်း အပြောင်းအလဲ အချို့စတင်ရှိလာခဲ့သည်။ကော်သူးလေအုပ်ချုပ်ရေးကို ပြည်သူပါဝင်မှုဖြင့် ဖော်ဆောင်သည့်သာဓကများ၊ လူထုဆွေးနွေးမှုပုံစံများကို တွေ့မြင်ရသည်။
၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးနှင့်အတူ တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲများဖော်ဆောင်လာသည့် အာရက္ခတပ်တော် (AA) သည် စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲများအပြင်မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများကိုပါ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ရက်တွင် ဘူးသီးတောင်အား စတင်တိုက်ခိုက်ကာ မေ ၁၈ ရက်တွင်အပြီးတိုင်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ အမ်းမြို့နယ်ရှိ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု၏ အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်-နပတ၊ ချင်းပြည်နယ် မင်းတပ်နှင့် ကန်ပက်လက်မြို့များအား အာရက္ခတပ်တော် (AA) နှင့် ချင်းညီနောင်အဖွဲ့ (Chin Brotherhood - CB) တို့က ဒီဇင်ဘာ တတိယပတ်အတွင်း အပြီးတိုင် သိမ်းယူထားနိုင်လိုက်ပြီ ဖြစ်သည်။
မွန်ပြည်နယ်အတွင်း အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုအား လက်နက်ကိုင် တော်လှန်နေကြသည့် ဒေသအခြေပြု တပ်ဖွဲ့လေးခုက အားလုံးပါဝင်သည့် တစ်ခုတည်းသော မွန်တပ်တော် ပေါ်ထွန်းရေး အကောင်အထည်ဖော်ရန် သဘောတူညီလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း ဒီဇင်ဘာ ၁၉ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ဒုတိယအကြိမ်မြောက် CDM နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းထုညီလာခံအား ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်မှ ၁၀ ရက်အထိ လေးရက်တာ ကျင်းပပြီးနောက် အချက် ၁၀ ချက်ပါ သဘောထားအား ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။
Frontline Combat Medic သင်တန်း တက်ရောက်နေသည့် ဆေးတပ်သား ရဲဘော်၊ ရဲမေ ၁၈ ဦး သေဆုံးမှုအတွက် တာဝန်ရှိသည့် ကျောင်းအုပ်တစ်ဦး၊ ကာယလေ့ကျင့်ရေးဆရာတစ်ဦး၊ သင်တန်းအကူတစ်ဦးတို့အား ဗဟိုအဆင့် စစ်တရားခုံရုံးက ပြစ်မှု ထင်ရှားသည့်အတွက် ထောင်ဒဏ်ချမှတ်လိုက်ပြီ ဖြစ်ကြောင်း ကရင်နီအမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) က ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
တားမြစ်ချက်များအား ကျူးလွန်သည်ဟု ထင်ရှားပါက သေဒဏ်အထိ ချမှတ်နိုင်သည့် တရားစီရင်ခြင်းဖြင့် ဒေသန္တရနည်းဥပဒေအတိုင်း ဆောင်ရွက်မည်ဟု စာအမှတ် ၀၀၃/၀၁၀/ဂဂ(ကတန)/ဦး-၁ ဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ ဝေဖန်မှုများ ပြင်းထန်ခဲ့ပြီးနောက် ပြင်းထန်စွာ အရေးယူ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း စာအမှတ် ၀၀၃/၀၁၀/ဂဂ(ကတန)/ဦး-၁ ဖြင့် ဂန့်ဂေါမြို့နယ်၊ ကျောတိုက်နယ်၊ ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့၊ ဗဟိုဦးဆောင်ကော်မတီက ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် ပြန်လည်ထုတ်ပြန်ထားသည်။
တိုင်းစစ်ဌာနအား စစ်ကြောင်း၊ တပ်ရင်း၊ ဗျူဟာများ အဆင့်ဆင့်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းပြီးဖြစ်ကြောင်းနှင့် ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်များအား တရားဝင် ထုတ်ပြန်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (PDF)၊ တိုင်းစစ်ဌာန (ဧရာဝတီ) က ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက်တွင် ကြေညာချက်အမှတ် (၁/၂၀၂၄) ဖြင့် ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ထိုင်းနိုင်ငံ၊ တာ့ခ်ခရိုင်၊ အုန်းဖန်၌ ဒီဇင်ဘာ ၁၃ ရက်က နှစ်စဉ် ပြုလုပ်နေကြဖြစ်သည့် Doi Loi Fa ပွဲ၌ ဗုံးပေါက်ကွဲမှုဖြစ်ပွားခဲ့ရာ အမှုမှန် ဖော်ထုတ်ရေးလုပ်ငန်းများ၌ ထိုင်းအာဏာပိုင်များနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) ဗဟိုအမြဲတမ်းကော်မတီက ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ကရင်နီနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်စပ် မိုးဗြဲမြို့အနီး ဒီဇင်ဘာ ၇ နှင့် ၈ ရက် တိုက်ပွဲဖြစ်စဉ်များအတွင်း အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုဘက်က ဒရုန်းသုံး ဗုံးကြဲရာ၌ S-HPOS (အက်စ်ဖော့စ်) တံဆိပ်ပါ အဆိပ်ငွေ့ပြားများ ထည့်သွင်းအသုံးပြုတိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း ကရင်နီအမျိုးသားများကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) က ဒီဇင်ဘာ ၁၃ ရက်တွင် သက်သေများနှင့်တကွ ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ထိုင်းနိုင်ငံရောက် မြန်မာအလုပ်သမားများ၏ နေထိုင်ခွင့်အပေါ် ဖြေလျော့မှုများ ရှိသော်လည်း အခက်အခဲ ဖြစ်စေမည့် အချက်သုံးချက် ပါဝင်နေသည့်အပေါ် ပြန်လည်ပြင်ဆင် ဆောင်ရွက်ပေးစေလိုကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က ထိုင်းအစိုးရထံ ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက်က ပန်ကြားချက် ပေးပို့ထားသည်။
စစ်ဘေးဒုက္ခဒဏ် ခံစားနေရသည့် ပြည်သူများအား ငဲ့ညှာခြင်း၊ တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ် တည်ငြိမ်ရေးနှင့် ပြည်တွင်းစစ်ရေးပဋိပက္ခများအား နိုင်ငံရေးနည်းဖြင့် ဖြေရှင်းနိုင်ရေးနှင့် ဒေသတွင်းငြိမ်းချမ်းရေးအား လက်တွေ့ကျကျ ဖော်ဆောင်ရန်အတွက် အချက်ခြောက်ချက်ပါ ရပ်တည်ချက်နှင့် သဘောထားအား မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA) (ကိုးကန့်) စစ်ရေးကော်မတီက ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
မကွေးတိုင်း၊ မင်းဘူးခရိုင်၊ စလင်းမြို့နယ် ဂုံညှင်းနွယ်ကျေးရွာတွင် ဖြစ်ပွားသည့် အဓမ္မပြုကျင့်၊ လူသတ်မှု ကျူးလွန်သူ ဦးစဆိုသူအား သေဒဏ်ပေးသည့်ကိစ္စမှာ စလင်းမြို့နယ် လူသားစာနာတာဝန်ခံ Heineken ၏ တစ်ဦးတည်းသဘောဆန္ဒဖြင့် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကာ မြို့နယ် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ (ပကဖ) နှင့် သက်ဆိုင်ခြင်းမရှိကြောင်း ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်က မြို့နယ်ပအဖ တာဝန်ခံ နှင်းဆီအမည်ဖြင့် လူထုထံ အသိပေး ထုတ်ပြန်ထားသည်။
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) လက်အောက်ရှိ ဆက်သွယ်ရေး၊ သတင်းအချက်အလက်နှင့် နည်းပညာဝန်ကြီးဌာန (MOCIT) နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအား ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၆ ရက်မှစ၍ နှစ်ဖက် သဘောတူ ရပ်ဆိုင်းထားပြီး ဖြစ်ကြောင်း Federal Wings ဒရုန်းတပ်ဖွဲ့က ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သည်။
ရိုဟင်ဂျာများအပေါ် ကျူးလွန်သည့် ရာဇဝတ်မှုများအတွက် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်အား အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်ခုံရုံး (ICC) တွင် ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ရေး လျှောက်ထားမှု၌ ပူးပေါင်းသည့်အနေဖြင့် အစွမ်းကုန် အရှိန်မြှင့်ကြိုးပမ်း အားထုတ်မည်ဟု NUG-K2C က နိုဝင်ဘာ ၃၀ ရက်တွင် ပူးတွဲကြေညာချက် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
စစ်အာဏာရှင်အစိုးရအဆက်ဆက် အာဏာတည်မြဲရေးအတွက် ကချင်အထူးဒေသ (၁) ဟူ၍ ခွဲခြားအုပ်ချုပ်ထားမှုအား နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်မှစ၍ ဖျက်သိမ်းလိုက်ပြီ ဖြစ်ကြောင်း ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (KIO) ဗဟိုကော်မတီက ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ တောင်ကုတ်မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲအား ၁၇ ရက်ကြာ ထိုးစစ်ဆင်ပြီးနောက် မြို့တစ်ခုလုံးအား နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်တွင် အလုံးစုံ ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း အာရက္ခတပ်တော် (ULA/AA) က နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်တွင် အတည်ပြု ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
စစ်ဘေးဒဏ်သင့် ပြည်သူများအကျိုး ငဲ့ညှာထောက်ထားခြင်း၊ နယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ်ရေးနှင့် တိုက်ပွဲရပ်စဲရေး ကြားဝင်ဆောင်ရွက်နေသည့် တရုတ်အစိုးရ၏ ကြိုးပမ်းမှုအား အသိအမှတ်ပြုသည့်အနေဖြင့် နှစ်ဖက်စစ်ရေးပဋိပက္ခများ အဆုံးသတ်နိုင်ရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် အဆင်သင့်ရှိကြောင်း ပလောင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး/ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (PSLF/TNLA) က နိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက်တွင် သဘောထားထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
တနင်္သာရီတိုင်း၊ ထားဝယ်ခရိုင်အတွင်းရှိ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ညွှန်ကြားမှုအောက်ရှိ ခရိုင်တပ်ရင်း ၁ နှင့် ၂၊ မြို့နယ်လေးခုရှိ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ (ပကဖ)တို့ ပူးပေါင်းကာ ခရိုင်တပ်ပေါင်းစုအဖြစ် အောက်တိုဘာ ၂၈ ရက်တွင် ဖွဲ့စည်းပြီး ဖြစ်ကြောင်း နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ကရင်နီပြည်နယ်၌ ကျင့်သုံးမည့် ကြားကာလ ကျန်းမာရေးမူဝါဒအား ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်ချက်များနှင့်အတူ ကောင်စီ၏ (၄၁) ကြိမ်မြောက် ပုံမှန်အစည်းအဝေး၌ ဆုံးဖြတ်ချက်အမှတ် (၁/၄၁) ဖြင့် အတည်ပြု ပြဌာန်းလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း ကရင်နီပြည် အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (KSCC) က နိုဝင်ဘာ ၁၉ ရက်တွင် ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌလက်မှတ်ဖြင့် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
မကွေးတိုင်း၊ ပေါက်မြို့နယ်ရှိ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (ပကဖ) ထိန်းချုပ်ထားသည့် ကျေးရွာများအတွင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) လက်အောက်ခံ မဟုတ်သည့် သီးခြားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ ဝင်ရောက်နေထိုင်ကာ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ကာကွယ်ရေးကဏ္ဍများတွင် ဝင်ရောက်စွက်ဖက် နှောင့်ယှက်ပါက ပြင်းထန်စွာ အရေးယူခြင်း၊ မြို့နယ်တွင်း နေထိုင်မှုအား ဖယ်ရှားသွားမည်ဟု ပေါက်မြို့နယ်- ပကဖ တာဝန်ခံအမည်ဖြင့် နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်က ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ကရင်နီပြည် ကြားကာလ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (IEC) က ပေးပို့တင်သွင်းလာသည့် "ကရင်နီ တပ်ပေါင်းစုံ စစ်ဦးစီးအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ(မူကြမ်း)” အစီရင်ခံစာအား လွှတ်တော်အဆုံးအဖြတ်ဖြင့် ဥပဒေအဖြစ် အတည်ပြုလိုက်ပြီ ဖြစ်ကြောင်း ကရင်နီပြည် ကြားကာလလွှတ်တော် (Karenni State Interim Parliament) က နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ပြည်သူကို အလုပ်အကျွေးပြုသည့် တပ်မတော်ဖြစ်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် လက်အောက်ခံ တပ်ဖွဲ့များအား လိုအပ်သည့် ထိန်းကြောင်းမှုများ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ ၂၀၂၄ခုနှစ် အောက်တိုဘာလအတွင်း ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (PDF) တပ်ဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးနှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ (ပကဖ) အဖွဲ့ဝင် ခြောက်ဦးအား အရေးယူ အပြစ်ပေးထားကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက နိုဝင်ဘာ ၁၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ကရင်နီပြည် ကြားကာလ ပညာရေးမူဝါဒအား မျှော်မှန်းချက် (၃) ရပ်၊ အခြေခံမူ (၁၁) ချက်ဖြင့် ကရင်နီပြည် အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (Karenni State Consultative Council - KSCC) ၏ (၃၉) ကြိမ်မြောက် ပုံမှန်အစည်းအဝေး ဆုံးဖြတ်ချက် (၂/၃၉) အရ နိုဝင်ဘာ ၂ ရက်တွင် စတင်အတည်ပြုလိုက်ပြီကြောင်း ဥက္ကဌ ဦးအောင်ဆန်းမြင့်အမည်ဖြင့် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
စစ်ကိုင်းဖိုရမ်အင်အားစုများ အားလုံးတက်ရောက်သည့် စတုတ္ထအကြိမ်မြောက် ညီလာခံ၌ ဖိုရမ်ဖြစ်မြောက်ရေးအဖွဲ့အား စစ်ကိုင်းဖိုရမ် ဖက်ဒရေးရှင်း (Federationof Sagaing Forum) ဟု ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ကြောင်း နိုဝင်ဘာ ၁၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်အသိပေးလိုက်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံက stakeholders များကိုယ်တိုင် ပိုင်ဆိုင်ပြီး ဦးဆောင်တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ် ဖြစ်ဖို့၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ်နှင့် ဗဟိုဦးစီးချုပ်ကိုင်မှုစနစ်ကို နောက်ကြောင်းမပြန်စေမယ့်၊ ပြည်သူလူထုရဲ့ လိုလားမှုနဲ့လည်း ကိုက်ညီတဲ့၊ ဘုံနိုင်ငံရေးရည်မှန်းချက်ရရှိဖို့ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများအကြား တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုလုပ်ငန်းစဥ်ကို အာဆီယံ တစ်နိုင်ငံချင်းသော်လည်းကောင်း၊ စုပေါင်း၍သော်လည်းကောင်း ကူညီထောက်ခံ အကျိုးဆောင်ပံ့ပိုးမှုများ ပေးအပ်ဖို့ လိုအပ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ စကစက အဆိုပြုထားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲက ပဋိပက္ခတွေကို ပိုမို ပြင်းထန်စေမှာ ဖြစ်ပြီး တည်ငြိမ်မှုနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ယူဆောင်ပေးမှာမဟုတ်ဘူး။
အောက်တိုဘာလသည် အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေး၊ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံတို့နှင့် မြန်မာ့အရေးကိစ္စ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးဇာတ်ခုံတွင် တဖန် ပြန်လည်ဆွေးနွေးလာကြသည့် ကာလတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။ အောက်တိုဘာလအတွင်း မြန်မာ့အရေး နိုင်ငံတကာခရီးဆန့်ခဲ့မှုကို အောက်တွင် ပြန်လည် အနှစ်ချုပ် အစီရင်ခံအပ်ပါသည်။
ဒေသခံ လူထုအခက်အခဲ ဖြေရှင်းနိုင်ရေးအတွက် မြန်မာပြည် (မန္တလေး) မှ ပြည်နယ်အတွင်း တင်သွင်းလာသည့် သွင်းကုန်များအပေါ် အောက်တိုဘာ ၂၅ ရက်မှ စတင်၍ အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း ပလောင်ပြည်နယ် လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (PSLF/TNLA) က ကြေညာထားသည်။
တိုက်ခိုက်ရေးအောင်ပွဲများမှသည် ပြည်သူ့နိုင်ငံရေးအောင်ပွဲများအထိ ဆက်လက် သယ်ဆောင် အနားသတ်ပေးနိုင်မှသာ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု အစစ်အမှန်ကို ခံစားရမည်ဖြစ်ကြောင်း ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (Shan Nationalities League for Democracy - SNLD) က အောက်တိုဘာ ၂၆ ရက်တွင် ၎င်းတို့၏နိုင်ငံရေး ရပ်တည်ချက်သဘောထားအား ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ကရင်နီပြည် ကြားကာလ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (Interim Executive Council OfKarenni State – IEC) က ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်မှ စက်တင်ဘာအထိ အခွန်ကောက်ယူမှုနှင့် ကဏ္ဍအလိုက် ဘတ်ဂျက်အသုံးစရိတ်ခွဲဝေမှုရှင်းတမ်းအား အောက်တိုဘာ ၃၁ ရက်က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ပြည်သူ့ညီလာခံဟူသည်မှာ တော်လှန်ရေးကာလ၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ စာရွက်စာတမ်းတစ်စောင်ဖြစ်သော ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပဋိညာဉ်အရ အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (National Unity Consultative Council - NUCC) က ဦးဆောင်ကျင်းပသည့် ညီလာခံတစ်ရပ် ဖြစ်သည်။ တော်လှန်ရေးကာလတလျောက် ပြည်သူ့ညီလာခံကို နှစ်ကြိမ်ကျင်းပခဲ့ပြီးဖြစ်ကာ ပထမအကြိမ် ပြည်သူ့ညီလာခံကို ၂၀၂၂ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၇ ရက်မှ ၂၉ ရက်အထိ ကျင်းပခဲ့ပြီး၊ ဒုတိယအကြိမ် ပြည်သူ့ညီလာခံကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၄ ရက်မှ ၉ ရက်အထိ ၅ ရက်တာ ကျင်းပခဲ့သည်။ ပဋိညာဉ်အရ ညီလာခံကို (၆) လ တစ်ကြိမ်ကျင်းပရန် ပြဌာန်းထားသော်လည်း (၂) နှစ်ကျော် ကြာပြီးမှသာ ဒုတိယအကြိမ် ပြည်သူ့ညီလာခံကို ကျင်းပနိုင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ဒုတိယအကြိမ် ပြည်သူ့ညီလာခံတွင် ညီလာခံကို (၆) လ တစ်ကြိမ်ကျင်းပရန် ထပ်လောင်းအတည်ပြုထားသဖြင့် တတိယအကြိမ် ပြည်သူ့ညီလာခံကို မကြာမီ ကျင်းပလာနိုင်ဖွယ် ရှိသည်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဘုတလင်မြို့နယ်အတွင်း အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက်မှ ၂၀ ရက်အထိ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက အပြစ်မဲ့ အရပ်သားများအား ပစ်မှတ်ထား၍ ရက်စက်စွာ သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ နေအိမ်များအား မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်း၊ လူသားဒိုင်းအဖြစ် ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ခြင်းများသည် လူမျိုးအသီးသီး၏ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအင်အားစုများအပေါ် လက်စားချေရန်အတွက် နှစ်ပေါင်းများစွာ ကျင့်သုံးခဲ့သည့် စစ်ရေးနည်းဗျူဟာသာဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည်။
စစ်ကိုင်းဒေသအတွင်းရှိ နိုင်ငံရေးအင်အားစုများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် စစ်ကိုင်းဖက်ဒရယ်ယူနစ် ကြားကာလ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ(မူကြမ်း) ရေးဆွဲရေးကော်မရှင်က မူကြမ်းအား တိုင်းဖက်ဒရယ်ယူနစ်လွှတ်တော်သို့ တင်သွင်းလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း လွှတ်တော်က အောက်တိုဘာ ၂၅ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သည်။
ကွန်ရက်တွင် မပါဝင်သေးသည့် ဒေသအတွင်းရှိ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဆက်လက် ချိတ်ဆက်ကာ ဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း တော်လှန်အင်အားစု ၁၁ ဖွဲ့ ပါဝင်သည့် မကွေးဒေသ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ ကွန်ရက်က အောက်တိုဘာ ၁၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက နိုင်ငံရေးပြဿနာများကို နိုင်ငံရေးအရ ဖြေရှင်းရန် တိုင်းရင်းသား တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ (EROs) နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များ (PDFs) ကို ကမ်းလှမ်းသော ကြေညာချက်တစ်စောင်အား စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည်။၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ရက် အကြမ်းဖက်စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းဒုတိယအကြိမ်မြောက်ကမ်းလှမ်းမှုဖြစ်ကာ ၂၀၂၂ခုနှစ် ဧပြီလတွင် ပထမအကြိမ်အဖြစ်အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုခေါင်းဆောင်ကိုယ်တိုင်ရုပ်မြင်သံကြားမှတစ်ဆင့်ကမ်းလှမ်းခဲ့ဖူးသည်။မတူညီသည့်အချက်မှာ ယခုတစ်ကြိမ်ကမ်းလှမ်းချိန်၌ EROs၊PDFs များ၏စစ်ဆင်ရေးများကြောင့်အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုဘက်မှစစ်စခန်းများ၊ စစ်ဌာနချုပ်များအပြင်မြို့များကိုပါ လက်လွှတ်နေရချိန်ဖြစ်သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု၏ "နိုင်ငံရေးပြဿနာအား နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် ဖိတ်ခေါ်ခြင်း"မှာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်(PDF) များ သပ်လျှိုဖြိုခွဲရန်နှင့် နိုင်ငံတကာ အမြင်ကောင်းစေရန်အတွက် အားထုတ်မှုသာ ဖြစ်ပြီး ဟန်ပြသပ်သပ်သာ ဖြစ်သည့်အတွက် ပြတ်ပြတ်သားသား ပယ်ချကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) နှင့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) တို့က အောက်တိုဘာ ၁ ရက်တွင် ပူးတွဲထုတ်ပြန်လိုက်သည်။.
တောင်တရုတ်ပင်လယ် အခြေပြု တိုက်ခတ်ခဲ့သည့် ရာဂီ တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၌ လျှပ်တပြတ် ရေကြီးရေလျှံမှု ဖြစ်ပွားခဲ့မှုသည် နိုင်ငံအတွင်း လူထုအပေါ် သက်ရောက်မှု ကြီးမားခဲ့သည်။ ယင်း ရေကြီးရေလျှံမှုသည် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုဘက်က ၎င်းတို့ ထိန်းချုပ်မှုအောက်ရှိ ဆည်များအား လူထုအား အသိမပေးဘဲ ဖောက်ချခြင်း၊ မိုးလေဝသဆိုင်ရာသတင်း ထုတ်ပြန်မှုအားနည်းခြင်းများကြောင့် ဝေဖန်မှုများ ရှိခဲ့သည်။
နွေဦးတော်လှန်ရေး၌ ပါဝင်နေကြသည့် မွန်လူငယ်များ၏ နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုအား စက်တင်ဘာလအတွင်းက ပြုလုပ်ပြီးနောက် အာဏာရှင်စနစ် ဆန့်ကျင်ရေး၊ ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး ဘုံရည်မှန်းချက်များ အောင်မြင်စေရေးအတွက် အချက်လေးချက်ပါ ဘုံသဘောတူညီချက်အား စက်တင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အပြန်အလှန်ကြား နားလည်မှု၊ နိုင်ငံရေးဂုဏ်သိက္ခာ အပြန်အလှန် အသိအမှတ်ပြုမှုကို အခြေခံ၍ အတူတကွ လက်တွဲတိုက်ပွဲဝင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ရည်ရွယ်၍ စက်တင်ဘာ ၁၂ ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ် တပ်ဦး(ABSDF) နှင့် အမျိုးသား ညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) အကြား နားလည်မှုစာချွန်လွှာ ချုပ်ဆိုလက်မှတ်ရေးထိုးထားသည်။
ကော်သူးလေဒေသအတွင်းရှိ ကလေးငယ်များအားလုံး ပညာသင်ကြားခွင့်ကို အသိအမှတ်ပြုကာ ကျောင်းသား/သူ၊ ဆရာများနှင့် ကျောင်းများ ဘေးကင်းစိတ်ချလုံခြုံရေးနှင့် ကျန်းမာရေးအတွက် "ကော်သူးလေတွင်းရှိကျောင်းများ ဘေးကင်းမှုဆိုင်ရာ ကြေညာစာတမ်း" အား ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU) က စက်တင်ဘာ ၉ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အာရက္ခတပ်တော် (AA) က စစ်သုံ့ပန်းများအား ထိန်းသိမ်းထားသည့် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ပေါက်တောမြို့နယ်၊ ရှင်ရွာကျေးရွာနှင့် မောင်တောမြို့နယ်၊ လေးမိုင်(နခခ– ၂) စခန်းတို့အား အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက စက်တင်ဘာ ၈ ရက်နှင့် ၉ ရက်တို့တွင် လေကြောင်းမှ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စစ်သုံ့ပန်းနှင့် အရပ်သားအကျဉ်းသား ၆၇ ဦးကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ ထုန်းမောင်းဒေသ၊ နမ့်ခမ်းမြို့တွင် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုဘက်က အရပ်သားများအား ပစ်မှတ်ထား၍ လူနေရပ်ကွက်အတွင်း ဖျက်အားပြင်းဗုံးနှစ်လုံးဖြင့် ကြဲချတိုက်ခိုက်မှုကြောင့်ကလေးသူငယ် ကိုးဦးထက်မနည်း သေဆုံးကာ ခုနစ်ဦးထက်မနည်း ဒဏ်ရာရရှိမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ပြင်းထန်စွာ ဆန့်ကျင် ရှုတ်ချကန့်ကွက်ကြောင်း ရန်ကုန်သျှမ်းလူငယ်များ (Tai Youth Yangon) က စက်တင်ဘာ ၆ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ကရင်နီပြည်နယ်အတွင်း လူမှုဘဝ လုံခြုံကာ မျှတစွာ ရှင်သန်ရပ်တည်ခွင့်ရှိစေရေးအတွက် မူးယစ်ဆေး၊ တော်လှန်ရေးနှင့် လူမှုကျင့်ဝတ် မညီသောလုပ်ငန်းများ၊ တရားမဝင် လက်နက်ကိုင်ဆောင်မှုနှင့် ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားမှု၊ မြေပြင်နှင့် အွန်လိုင်းလောင်းကစားလုပ်ငန်း စသည့် ကဏ္ဍလေးခုအား ကရင်နီပြည် တော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစုံ (စစ်ဦးစီးအဖွဲ့) နှင့် ပူးပေါင်းကာ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးစီမံချက် ချမှတ်၍ တားမြစ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကရင်နီပြည် ကြားကာလအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (IEC) က ကြေညာချက်အမှတ် (၃/၂၀၂၄) ဖြင့် စက်တင်ဘာ ၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(CDF – Kanpetlet) အား ပိုမိုစနစ်ကျရေးအတွက် တပ်ဖွဲ့စည်းပုံအား စစ်ဦးစီးချုပ်စနစ်ဖြင့် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းကာ တော်လှန်ရေးအရှိန်အဟုန် မြှင့်တင်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း တတိယအကြိမ် ကန်ပက်လက်မြို့နယ်လုံးဆိုင်ရာညီလာခံက စက်တင်ဘာ ၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက စစ်မှု မထမ်းမနေရ ဥပဒေပြဌာန်းခြင်း၊ ပြည်သူ့လုံခြုံရေးနှင့် အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းရေး ဗဟိုကြီးကြပ်ကွပ်ကဲမှုအဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းကာ အသက် ၆၅ နှစ်အထိ သက်ကြီးပိုင်းများကိုပါ အတင်းအဓမ္မ စစ်သားစုဆောင်းခြင်းမှာ တိုင်းပြည်နှင့် ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးအား လူသားဒိုင်းသဖွယ် အသုံးပြုရန်ကြိုးပမ်းခြင်းသာ ဖြစ်ပြီး နည်းလမ်းပေါင်းစုံဖြင့် ပြတ်သားစွာ ခုခံတော်လှန်၊ ဆန့်ကျင်ရန် တိုက်တွန်းနှိုးဆော်ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က စက်တင်ဘာ ၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ရတနာပုံ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ (Yadanarbon Revolutionary Force – YRF) ဗဟိုဦးဆောင်အဖွဲ့ဝင်၊ ဘဏ္ဍာရေးဌာန တာဝန်ခံ ရဲဘော်သန်းထိုက် (ခ) ညီညီမှာ သြဂုတ် ၂၇ ရက် ညပိုင်းက လူမဆန်စွာ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရမှုအတွက် အမှုမှန်ပေါ်ရေး၊ တရားမျှတမှုရရှိရေးအတွက် မိတ်ဖက်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများက ဝိုင်းဝန်းကူညီပေးကြရန် YRT က သြဂုတ် ၃၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ရန်ကုန်တိုင်း တောင်ပိုင်းခရိုင်အတွင်းရှိ မြို့နယ်အချို့ဖြင့် စုဖွဲ့ထားသည့် ရန်ကုန်တိုင်း ပကဖ တိုက်ခိုက်ရေး တပ်ဖွဲ့ (၁) အား ခရမ်း၊ သုံးခွ၊ ကျောက်တန်းနှင့် ဒဂုံဆိပ်ကမ်းမြို့နယ်များရှိ တော်လှန်ရေးရဲဘော်အချို့အား ပူးပေါင်းပါဝင် စုစည်း၍ ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းကြောင်း သြဂုတ် ၂၅ ရက်တွင် တပ်ဖွဲ့တာဝန်ခံ အမည်ဖြင့် ထုတ်ပြန်ထားသည်။
မြန်မာပြည်သူများ ဆန္ဒကို လေးစားသည့် အရပ်ဘက် အုပ်ချုပ်ရေးစနစ် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကို အားပေးကာ ဒီမိုကရေစီလိုလားသူများအကြား စည်းလုံးညီညွတ်မှု တည်ဆောက်ရန် လိုလားကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အင်အားစုနှင့် တိုင်းရင်းသားအင်အားစု ခေါင်းဆောင်များအား တွေ့ဆုံစဉ် အမေရိကန်အစိုးရဘက်က တိုက်တွန်းလိုက်သည်။
မွန်ပြည် ကိုယ်စားပြု တိုက်ပွဲဝင်နေကြသည့် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ အားလုံး နိုင်ငံရေးနှင့် စစ်ရေး၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကာ ဗဟာဗျူဟာကျ လှုပ်ရှား၍ မွန်ပြည်အစိုးရ တည်ထောင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သြဂုတ် ၁၉ ရက်တွင် ကျရောက်သည့် မွန်တော်လှန်ရေး (၇၇) နှစ်မြောက် အထိမ်းအမှတ် ထုတ်ပြန်ချက်မှ တဆင့် ရာမညဖက်ဒရယ်အင်အားစုသစ် (New Rehmonnya Federated Force- NRFF) က ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သည်။
နိုင်ငံအတွင်း ဖြစ်တည်နေသည့် လက်ရှိ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး အခြေအနေများအပေါ် သုံးသပ်မှုနှင့်အတူ ဒုတိယမြောက် ပြည်သူ့ညီလာခံက ဆုံးဖြတ်ထားသည့် ဆုံးဖြတ်ချက် (၃) ရပ်၊ အကြံပြု တိုက်တွန်းချက် (၂၁) ရပ်နှင့် ပတ်သက်သည့် နောက်ဆက်တွဲဆောင်ရွက်နေမှုများနှင့် ပတ်သက်သည့် ထုတ်ပြန်ချက်အား အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) က သြဂုတ် ၁၆ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
မန္တလေးတိုင်း၊ ပြင်ဦးလွင်ခရိုင်၊ သပိတ်ကျင်းမြို့နယ်အတွင်းရှိ တကောင်းမြို့အား အမှတ် (၁) စစ်ဒေသ၊ မန္တလေးတိုင်း ကွပ်ကဲမှုဖြင့် သြဂုတ် ၁၁ ရက် နံနက်ပိုင်းက စတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ သြဂုတ် ၁၂ ညပိုင်းတွင်သိမ်းပိုက်ရရှိခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (MoD) က သြဂုတ် ၁၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည်။
ရန်ကုန်မြို့အတွင်း နေထိုင်နေသည့် တော်လှန်သော ပြည်သူများအနေဖြင့် မြို့သို့ ရောက်ရှိလာမည့် စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူများနှင့် ပတ်သက်၍ "ပြည်သူချင်းဖေးမကူကြ" ရန် အတွက် အချက်ငါးချက်ပါ "ရန်ကုန်မြို့နေပြည်သူတရပ်လုံးသို့ တိုက်တွန်းနှိုးဆော်ချက်" အား ရန်ကုန်အခြေပြု တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက သြဂုတ် ၁၃ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။
အရှေ့မြောက်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ်အား နိုင်ငံအတွင်း ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ လှုပ်ရှားမှုများအား ပိုမိုထိရောက်စွာ ကိုင်တွယ်နိုင်ရေးအတွက် ၁၉၆၁ ခုနှစ်က တောင်ကြီးမြို့တွင် ဖွဲ့စည်းသည့် အရှေ့ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်မှ ၁၉၇၂ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၂၇ ရက်တွင် ခွဲထုတ်ကာ လားရှိုးမြို့အခြေပြု ဖွဲ့စည်းထားသည်။ ၁၉၄၉ ခုနှစ်က မေမြို့ (ဝါ) ပြင်ဦးလွင်အခြေစိုက် မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်အား ကရင်အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ် (KNDO) က တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်နောက်ပိုင်း “ရမခ တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်” သည် ၇၅ နှစ်တာကာလအတွင်း အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုဘက်မှ ပထမဦးဆုံး ကျဆုံး လက်လွှတ်လိုက်သည့် တိုင်းစစ် ဌာနချုပ်အဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်ထားသည်။
မန္တလေးတိုင်း မြင်းခြံခရိုင်အတွင်း မြင်းခြံ၊ တောင်သာနှင့် နွားထိုးကြီးမြို့နယ်များ၌ "မြင်းခြံခရိုင် အထူးစစ်ဆင်ရေး (MDSO)”အား ခရိုင်အတွင်းရှိ တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့များ၊ ဒေသခံ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (LPDF) နှင့်ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (ပကဖ) များ ပူးပေါင်း၍ သြဂုတ် ၁၀ ရက်တွင် စတင်ပြီဖြစ်ကြောင်း မြင်းခြံခရိုင် အမှတ် (၉)တပ်ရင်း (Myingyan Black Tiger - MBT) က ထုတ်ပြန်သည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မောင်တောမြို့၊ အမှတ် (၈)ရပ်ကွက်၊ ကညင်တန်းရွာတွင် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုနှင့် ၎င်းတို့ လက်နက်တပ်ဆင်ပေးထားသည့် မူဆလင်အချို့က လူသားဒိုင်းကာအဖြစ် ပိတ်လှောင်ထားသည့် ဒေသခံပြည်သူ ၅၀၀ ခန့်အား သြဂုတ် ၈ ရက် ညနေပိုင်းက လုံခြုံရာနေရာသို့ ကယ်ထုတ်ခဲ့သည့် ရုပ်သံမှတ်တမ်းဖိုင်အား အာရက္ခတပ်တော် (ULA/AA) ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက စစ်ရေးနှင့် တိုက်ပွဲဇုန် မဟုတ်သည့် ဒေသများတွင် လေယာဉ်သုံး ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ကာ အရပ်သားများအား ပစ်မှတ်ထားသည့် ကြီးလေးသော ရာဇဝတ်မှုများအား ပြောင်ပြောင်တင်းတင်းကျူးလွန်လျက်ရှိရာ အိမ်နီးချင်း တရုတ်နိုင်ငံအား အဓိကထားပြီး နိုင်ငံတကာ မိသားစုများအားလုံးက ဝိုင်းဝန်းတားဆီး ဟန်တားပေးရန် မြောက်ပိုင်းညီနောင် မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့က သြဂုတ် ၆ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု၏ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း၊ လားရှိုးမြို့အထိုင် အရှေ့မြောက်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ် (ရမခ) အား သြဂုတ် ၃ ရက် နေ့လယ်ပိုင်းတွင် အပြီးသတ် သိမ်းပိုက်နိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း ကိုးကန့်တပ်မတော် (MNDAA) က ဓာတ်ပုံများနှင့်တကွ ထုတ်ပြန်အတည်ပြုထားသည်ဟု သတင်းမီဒီယာများက ဖော်ပြကြသည်။
ချင်းပြည်နယ်၊ ကန်ပက်လက်မြို့အတွင်း အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု လက်အောက်တွင် လုပ်ကိုင်နေသည့် ဝန်ထမ်း အား၎င်းတို့ လုပ်ကိုင်နေသည့် ရုံးလုပ်ငန်းများအား ရပ်တန့်စွန့်ခွာရန် မေ ၉ ရက်က သတိပေးပြီးနောက် ဝန်ထမ်း ၈၈ ဦး CDM ပြုလုပ်လာကြောင်း ကန်ပက်လက်မြို့ ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က အမည်စာရင်းနှင့်တကွ ဇူလိုင် ၃၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
မကွေးတိုင်း၊ ဂန့်ဂေါမြို့နယ်၊ ကျွန်းဒတ်ကျေးရွာနေ ဦးဆန်းလွင်အား မူးယစ်ဆေး သံသယမှုဖြင့် မြို့နယ် ပြည်သူ့လုံခြုံရေးအဖွဲ့ (ပလဖ) က ဇူလိုင် ၁၇ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင် ဖမ်းဆီးပြီးနောက် ညနေပိုင်းတွင် မိသားစုအား အလောင်းလာရောက်ထုတ်ယူခိုင်းမှုနှင့် ပတ်သက်၍ အသက်သေဆုံးသည်အထိ ရိုက်နှက်မှုနှင့် မိသားစုဝင်များအား အမှုကျေအေးရန် ကြိုးစားနေမှုများအား ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်ရှုံချကြောင်း ဒေသအခြေပြု အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းနှင့် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက ဇူလိုင် ၂၇ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့ ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားမှုများကြောင့် ပြည်သူ့အကျိုးစီးပွား ထိခိုက်မှု နလန်ပြန်ထူရေးနှင့် နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက် ပြဿနာများအား တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု အပါအဝင်ငြိမ်းချမ်းသော နည်းလမ်းမျိုးစုံဖြင့် ဖြေရှင်းသွားစေလိုကြောင်း "ဝ" ပြည် သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (UWSP) ဗဟိုကော်မတီက ဇူလိုင် ၂၉ ရက်တွင် မြန်မာ၊ တရုတ် နှစ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် အထိုင် လားရှိုးမြို့အား ၂၃ ရက်ကြာ တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် လုံးဝလွတ်မြောက်သွားပြီဖြစ်ကာ မြို့အုပ်ချုပ်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ ကာကွယ်ရေးအတွက် လားရှိုးဧရိယာ စစ်ရေးအုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီအား ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်လိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA) က ဇူလိုင် ၂၅ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု၏မိုးဗြဲမြို့အခြေစိုက် ခြေမြန်တပ်ရင်း (၄၂၂) တပ်က ဇူလိုင် ၂၅ ရက် နံနက်အစောပိုင်းတွင် မိုးဗြဲရေကာတာ ရေတံခါးအား အဆင်ခြင်မဲ့ ဖွင့်ချလိုက်ခြင်းသည် ဒေသခံတောင်သူများနှင့် ပြည်သူများ အတိဒုက္ခရောက်စေရန် လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်ပြီး ရေကြီးမှုအန္တရာယ်အား သတိပြုကြရန် ကရင်နီပြည် ကြားကာလအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (IEC) က အရေးပေါ်ကြေညာချက် ၁/၂၀၂၄ ဖြင့် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
မန္တလေးတိုင်း၊ မိုးကုတ်မြို့အား တအောင်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA) နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး တပ်မတော်- မန္တလေး(MDY- PDF) ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များကဇူလိုင် ၂၄ ရက်တွင် အပြီးသတ်သိမ်းယူနိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း ဇူလိုင် ၂၅ ရက်တွင် MDYPDF က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
လားရှိုးတွင် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုဘက်မှ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး တစ်ဦး ဦးဆောင်သည့် တပ်သား ၃၁၇ ဦးဇူလိုင် ၂၁ ရက်က လက်နက်ချ အလင်းဝင်ကာ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်အား တိုက်ထုတ်ရန်အတွက် မဟာမိတ်အဖွဲ့များ၌ ပါဝင်လိုကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုထားသည်ဟု မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA) က ဇူလိုင် ၂၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
မန္တလေးတိုင်း ၊စဉ့်ကူးမြို့နယ်အတွင်းရှိ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု စခန်းများအားလုံးနှင့် မြို့နယ်အား ဇူလိုင် ၁၇ ရက်တွင် အပြီးသတ် သိမ်းပိုက်၊ ထိန်းချုပ်နိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်- မန္တလေး (MDY-PDF) စစ်ဦးစီးအဖွဲ့က ဇူလိုင် ၂၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုအား ထိုးစစ်ဆင်နေသည့် ကာလအတွင်း တပ်ဖွဲ့ဝင်အားလုံး လိုက်နာရမည့် စည်းကမ်းနှင့် လမ်းညွှန်ချက်၂၈ ချက်အား ကဏ္ဍသုံးခုခွဲ၍ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (မန္တလေး) (People’s Defense Force – Mandalay) စစ်ဦးစီးအဖွဲ့က ဇူလိုင် ၁၅ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
မန္တလေးဒေသတွင် လက်ရှိ တော်လှန်ရေးကာလ (ကြားကာလ) အတွက် ဖြစ်သင့်ဖြစ်ထိုက်သည့် ကြားကာလ နိုင်ငံရေးအစီအမံ (Interim Political Arrangement) တစ်ရပ် ပြင်ဆင်ဖော်ထုတ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်အားမန္တလေးတိုင်း လွှတ်တော်ကိုယ်စားပြု ကော်မတီ (CRMH) နှင့် မန္တလေးဒေသ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက ဇူလိုင် ၁၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
မွန်ဒေသ၌ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီမှ ဇွန်လအထိ ခြောက်လတာအတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ပြည်သူများ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရမှုဖြစ်စဉ်များ စုစည်းမှတ်တမ်းထားသည့်"မွန်ဒေသ ၆ လတာ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရမှု အစီရင်ခံစာ" အား ရာမည ဖက်ဒရယ်အင်အားစုသစ် (NewRehmonnya Federated Force – NRFF) က ထုတ်ဝေသည့် လဂွန်းအိမ်စာစဉ်က ဇူလိုင် ၁၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု၏ ပြည်သူကို ရန်သူအဖြစ် ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ရေးမူဝါဒကြောင့် နွေဦးတော်လှန်ရေး သုံးနှစ်တာကျော်ကာလအတွင်း စစ်ကိုင်းတိုင်း လူဦးရေ၏ ၂၂ ဒသမ ၄ ရာခိုင်နှုန်းခန့်မှာ စစ်ရှောင်အဖြစ် နေထိုင်နေရကာ နေအိမ်ပေါင်း ၅၃,၀၀၀ ကျော် မီးရှို့ခံထားရကြောင်း ဇူလိုင် ၁၁ ရက်က စစ်ကိုင်းဖိုရမ်ဖြစ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ - “စစ်ကိုင်းပြည်သူဖေးမကူ ကွန်ရက်"၏ တစ်နှစ်ပြည့် ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်၌ ဖော်ပြထားသည်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဝက်လက်မြို့နယ်၊ စိုင်နိုင်ကြီးကျေးရွာတွင် ဗမာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားသမဂ္ဂများအဖွဲ့ချုပ် (ဗကသ) မှ အသက် ၁၆ နှစ်အရွယ် ရဲဘော်မြင့်မြတ်ဦး ဇူလိုင် ၈ ရက်က သတ်ဖြတ်ခံရမှုနှင့် ပတ်သက်၍ တရားမျှတမှု ပြန်လည်ရှာဖွေရန်နှင့် ပြစ်မှုကျူးလွန်သူများအား ထိုက်သင့်သည့် ပြစ်ဒဏ်များ ချမှတ် အရေးယူပေးရန် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက အိတ်ဖွင့်ပေးစာနှင့် သဘောထားကြေညာချက်များ ထုတ်ပြန်ထားသည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု အာဏာသိမ်းရန် စတင်ကြိုးပမ်းခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ (၁) ရက်ကတည်းကပင် စစ်ရာဇဝတ်မှုများ၊ လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့်ရာဇဝတ်မှုများ စသည့် ဆိုးရွားသော လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများအပြင် ပြည်သူများ၏ အခွင့်အရေးများကို နည်းလမ်းမျိုးစုံဖြင့် ဖိနှိပ်ပိတ်ပင်ခဲ့သည်မှာ ထင်ရှားပါသည်။ ထို့အပြင် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများ၏ သပိတ်မှောက်ဆန္ဒပြမှုများကို အကြမ်းဖက်ခြင်းအပါအဝင် နည်းမျိုးစုံဖြင့် ဖိအားပေးနှိမ်နင်းရန် ကြိုးပမ်းမှုကြောင့် ပြည်သူ့ရေးရာဝန်ဆောင်မှုများ ပုံမှန်အတိုင်း မလည်ပတ်နိုင်တော့သည်မှာ လွန်ခဲ့သည့် သုံးနှစ်ကျော် ကာလကတည်းကပင် ဖြစ်သည်။
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန(MoD) လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (PDF) ရန်ကုန်တိုင်း စစ်ဌာနလက်အောက်တွင် အင်အားဖြည့်တင်းသည့်အနေဖြင့် တပ်ရင်း ၅၁၀၂ အား ဇူလိုင် ၁ရက်တွင် စတင်ဖွဲ့စည်းကြောင်း တိုင်းစစ်ဌာနက ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ပုလဲမြို့နယ်အတွင်းရှိ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG) ၊ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက ဖွင့်လှစ်ထားသည့် အခြေခံပညာကျောင်းများ၏ ကျောင်းဝင်ခွင့်လျှောက်ထားသူများ လိုက်နာရမည့်စည်းကမ်းချက်များ၌ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်၊ အသင်းအဖွဲ့၌ ပါဝင်ခွင့် ကန့်သတ်ချက်များပါရှိကာ "လူတိုင်းလွတ်လပ်စွာ ပညာသင်ကြားခွင့်ရှိသည်" ဆိုသည့် အခြေခံလူ့အခွင့်အရေးအား ချိုးဖောက်ရာ ရောက်သည့်အတွက် ပုလဲမြို့နယ် ကျောင်းသားသမဂ္ဂ(ဗကသများအဖွဲ့ချုပ်) နှင့်ဒေသခံ ပြည်သူများက ဇွန် ၃၀ ရက်တွင် ကျောင်းအာဏာပိုင်နှင့် NUG ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ခံ "ပ"သုံးလုံးအဖွဲ့အား ကန့်ကွက်ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခဲ့သည်။
၁၀:၂၇ စစ်ဆင်ရေး ဒုတိယလှိုင်းအဖြစ် မဟာမိတ်ညီနောင်သုံးဖွဲ့နှင့် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုအကြား ရှမ်းမြောက်ဒေသ၌ တိုက်ပွဲများ ပြန်လည်ဖြစ်ပွားနေပြီ ဖြစ်ရာ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA) နှင့်အတူ မဟာမိတ်ညီနောင်များနှင့်လက်တွဲ၍ စစ်ဆင်ရေးဖော်ဆောင်မှုများ၌ ပါဝင်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်းရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ်တပ်ရင်း (NorthernShan State Alliance Army – NSSAA) က ဇွန် ၂၅ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မောင်တောမြို့နယ်၊ ဝေသာလီကျေးရွာရှိ World Food Programme – WFP ဂိုဒေါင်နှင့် လူနေအိမ်အချို့အား အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုနှင့် ၎င်းတို့ သင်တန်းပေးထားသည့် လက်နက်ကိုင် မူဆလင်များက ဇွန် ၂၁ ရက်၊ ညနေ (၅)နာရီအချိန်ခန့်တွင် မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည်ဆိုသည့် ရုပ်သံဖိုင်အား အာရက္ခတပ်တော် (AA) က ဇွန် ၂၅ ရက် ညနေပိုင်းတွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ဒေသတွင်း တရားဝင် နေထိုင်ခွင့်ရှိသည့် ဒေသသားဆိုင်ရာ အတည်ပြုမှုစနစ်နှင့် ပတ်သက်၍ မူရင်းဒေသသား၊ အမြဲတမ်းဒေသသား၊ နိုင်ငံရေးဒုက္ခသည်ဆိုင်ရာ သတ်မှတ်မှု စသည့် နည်းစနစ်များနှင့် ပတ်သက်၍ မြန်မာနိုင်ငံ အထူးဒေသ(၁) အုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီအဖွဲ့ (ကိုးကန့်) (MNDAA) က ဇွန် ၂၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက အသက်သွင်းလိုက်သည့် မတရားစစ်မှုထမ်းဥပဒေ၌ အသက် (၁၈) နှစ်မှ (၃၅) နှစ်အတွင်း အမျိုးသမီးများ စစ်မှုထမ်းရမည်ဟု ပါရှိကာ ယင်းနောက်ဆက်တွဲ သက်ရောက်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ မန္တလေး၊ စစ်ကိုင်း၊ ရန်ကုန်နှင့် ဧရာဝတီတိုင်းမှ အမျိုးသမီးများအား မေးမြန်းကာ လေ့လာသုံးသပ်ထားသည့် "မတရားစစ်မှုထမ်းဥပဒေများနှင့် အမျိုးသမီးများအပေါ်သက်ရောက်မှုများ"စစ်တမ်းအား မြန်မာအမျိုးသမီးသမဂ္ဂ (BWU) က ဇွန် ၁၉ ရက်တွင် အင်္ဂလိပ်၊ မြန်မာ နှစ်ဘာသာဖြင့်ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
နိုင်ငံအတွင်း နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုများကြောင့် စစ်ကိုင်းတိုင်အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံ အခြားဒေသများမှ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မဏိပူရ်ပြည်နယ်အတွင်း ဝင်ရောက်ခိုလှုံနေကြရသည့် မြန်မာစစ်ရှောင်များအား လူသားချင်း စာနာထောက်ထားကာ ခေတ္တခိုလှုံခွင့်များ စီစဉ်ပေးရန်နှင့် ဖမ်းဆီးခံထားရသည့် မြန်မာနိုင်ငံသား (၉၇) ဦးကိုလည်း အမြန်ဆုံး လွှတ်ပေးရန် စစ်ကိုင်းဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (ရှေ့ပြေး) က ဇွန် ၂၀ရက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံအစိုးရထံ အိတ်ဖွင့်ပေးစာ ပေးပို့၍ မေတ္တာရပ်ခံ ပန်ကြားထားသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မောင်တောမြို့နယ်အတွင်းရှိ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု လက်ကျန်စစ်စခန်းများအားလုံးအား ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်မည်ဖြစ်၍ မြို့သူမြို့သားများအနေဖြင့်ဇွန် ၁၆ ရက်က ည ၉ နာရီမှစ၍ မြို့တွင်းမှ အမြန်ဆုံး ချက်ချင်းထွက်ခွာပေးရန် အာရက္ခတပ်တော် (AA) က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့နယ်၊ ဆက်ရိုးကျရပ်ကွက် (ဗျိုင်းဖြူရွာ) တွင် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု၏ စစ်တွေ ဒကစ လက်အောက်ခံ တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့များက မေ ၂၉ ရက်တွင် အလုံးအရင်းဖြင့် ဝင်ရောက်စီးနင်းပြီးနောက်အမျိုးသား ၄၈ ဦး၊ အမျိုးသမီးငါးဦး၊ စုစုပေါင်း ၅၃ ဦးအားရက်စက်စွာ သတ်ဖြတ်ခဲ့မှုအပေါ် ပြင်းထန်စွာ ရှုံ့ချကြောင်းနှင့် ကျူးလွန်သူများအား အပြစ်ပေးအရေးယူနိုင်ရေးအတွက် ကုလသမဂ္ဂအပါအဝင် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပရှိ အင်အားစုအားလုံးနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်ပြည်လုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားနှင့် လူငယ်များအစည်းအရုံး(AASYC) က ဇွန် ၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာသောAA ၏ နယ်မြေစိုးမိုးမှု ၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်မှစ၍ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း အာရက္ခတပ်တော် (AA) နှင့် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုအကြား တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲများ ပြန်လည် ဖြစ်ပွားလာသည်။ တိုက်ပွဲများအတွင်း ဘူးသီးတောင်၊ ပေါက်တော၊ မင်းပြား၊ မြောက်ဦး၊ ကျောက်တော်၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ရသေ့တောင်၊ မြေပုံ၊ ရမ်းဗြဲ အပါအဝင် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝအထိ မြို့နယ် ဆယ်ခု အထိ AA က သိမ်းပိုက်ထားနိုင်ကာ ကျန်ပြည်နယ်တွင်း မြို့နယ်များ၌လည်း တိုက်ပွဲများ ဆက်လက် ပြင်းထန်လျက် ရှိသည်။
တိုင်းအဆင့် စုဖွဲ့မှုတစ်ခု ပေါ်ပေါက်ရေးကို ဦးတည်သည့် စစ်ကိုင်းဖိုရမ်၏ တစ်နှစ်ပြည့် လူထုသို့အစီရင်ခံစာအား ဖိုရမ်ဖြစ်မြောက်ရေးအဖွဲ့က ဇွန် ၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး၊ မဟာမိတ်ဆက်ဆံရေး၊ လူမျိုးစုရေး၊ စစ်ရှောင်ပြည်သူအရေးများနှင့် ပတ်သက်သည့် ရပ်တည်ချက်နှင့် ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များကိုပါ ဖော်ပြထားသည်။
တော်လှန်သော အင်အားစုများဖြင့် စစ်ကိုင်းဒေသတော်လှန်ရေး ရှေ့ခြေတစ်လှမ်း တက်နိုင်ရေး၊ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပဋိဉာဉ်ပါ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်နှင့် တန်းတူညီမျှရေး အခွင့်အလမ်းများ စစ်ကိုင်းတိုင်းသားများရရှိရေး၊ တိုင်းအတွင်း နိုင်ငံရေးအစုအဖွဲ့တစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်ရေး ဦးတည်ချက်ဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် ဖိုရမ်တစ်နှစ်ပြည့်အဖြစ် လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့သောလုပ်ငန်းစဉ် သုံးရပ်အား စစ်ကိုင်ဖိုရမ်ဖြစ်မြောက်ရေးအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ကရင်နီ ကြားကာလအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (IEC) အား ပြည်နယ် ကြားကာလအစိုးရအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုကြောင်း၊ ပြည်နယ်လူထု၏ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ လူမှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် လူမှုစီးပွားကဏ္ဍများ၌ IEC နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မည့် လမ်းကြောင်းများ ဆွေးနွေးဖော်ထုတ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်းနှင့် လူထုအရေးကိစ္စ ဆောင်ရွက်ရာ၌ ပြည်တွင်းနယ်စပ်ရှိ အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများ၊ နိုင်ငံတကာရောက် ကရင်နီအင်အားစုများအကြား ဆက်စပ်ဆောင်ရွက်မှုနှင့် အားကောင်းသော ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ တိုးမြှင့်လုပ်ကိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကရင်နီအရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများ၏ရပ်တည်ချက်သဘောထားအား မေ၂၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုက လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး အဓိကရုဏ်ဖြစ်ပွားစေရန် အရှိန်အဟုန်မြှင့်၍ နည်းလမ်းပေါင်းစုံဖြင့် လုပ်ဆောင်နေသည့်အတွက် ၎င်းတို့အား ဆန့်ကျင်ရှုံချကာ နိုင်ငံတကာနှင့်အတူ လက်တွဲကာ လက်တွဲလုပ်ဆောင်ရသည့်ကဏ္ဍများ၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် အသင့်ရှိကြောင်း မတ် ၂၀ရက်တွင် ရက္ခိုင်အမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်/အာရက္ခတပ်တော် (ULA/AA) က ကမ်းလှမ်း ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
မကွေးဖက်ဒရယ်ယူနစ် ကြားကာလအစီအမံ ရေးဆွဲရေးကော်မရှင်အား ဧပြီ ၁ ရက် ဖက်ဒရယ်ယူနစ်လွှတ်တော် အစည်းအဝေး၊ ဧပြီ ၃၀ ရက် ယူနစ်လွှတ်တော် တတိယအထူးအစည်းအဝေးခေါ်ယူခဲ့ပြီးနောက် နွေဦးတော်လှန်ရေး၌ ပါဝင်နေကြသော ယူနစ်အတွင်းရှိ အစုအဖွဲ့ခုနစ်ခုမှ တစ်စုလျှင် ကိုးဦးနှုန်းဖြင့် “မကွေးဖက်ဒရယ်ယူနစ် ကြားကာလအစီအမံရေးဆွဲရေး ကော်မရှင်”အား ဖွဲ့စည်းလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း ဧပြီ ၃၀ ရက် ရက်စွဲဖြင့် မကွေးဖက်ဒရယ်ယူနစ်လွှတ်တော်က ထုတ်ပြန်ထားသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၌ တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် ဖြစ်ပွားနေသည့် ပြင်းထန်သော ပဋိပက္ခများအတွင်း အရပ်သား သုံးသန်းကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်နေရကာ ယင်းမှာ ဆိုးရွားသည့် သမိုင်းမှတ်တိုင်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု ညှိနှိုင်းရေးမှူးရုံး၏ ထုတ်ပြန်ချက်ကို ကိုးကား၍ ကုလသမဂ္ဂရုံး (မြန်မာ) ကမေ ၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) စတင်ဖွဲ့စည်းခြင်း သုံးနှစ်ပြည့်အဖြစ် နိုင်ငံရေး၊ နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး၊ စစ်ရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် လူထုဆက်ဆံရေးဆိုင်ရာ ကဏ္ဍခြောက်ရပ်နှင့် ပတ်သက်သည့်လုပ်ဆောင်နေမှု အခြေအနေများအား ဧပြီ ၃၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သည်။
ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးမြို့ဖြစ်သည့် မြဝတီမြို့နှင့် အနီးတဝိုက်၌ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု အကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိရာ စစ်အုပ်စုဘက်မှ အရပ်သားများကိုပါပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်သည့်အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံဘက်သို့ ထွက်ပြေးလာကြရသော မြန်မာစစ်ရှောင်များ ပိုများလာမည် ဖြစ်သည့်အတွက် ကူညီထောက်ပံ့ပေးရန် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က ဧပြီ ၂၁ ရက်တွင် ထိုင်းအစိုးရထံ မေတ္တာရပ်ခံစာပေးပို့ထားသည်။
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) ဦးဆောင်၍ ဧပြီ ၄ ရက်မှ ၉ ရက်အတွင်း ငါးရက်တာ ပြုလုပ်သည့် ဒုတိယအကြိမ် ပြည်သူ့ညီလာခံ၌ ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေးနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး၊အကြမ်းဖက်စစ်တပ်၏ တရားမဝင် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကိစ္စ၊ မြန်မာနိုင်ငံသားဥပဒေ (၁၉၈၂) နှင့်ပတ်သက်သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်သုံးရပ်အား အတည်ပြု ဆုံးဖြတ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း NUCC က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုလမ်းကြောင်း ပိတ်ဆို့သွားပြီ ဖြစ်ကာ မိမိတို့ မျှော်မှန်းသည့် ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့် အပြည့်အဝရှိသည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု ဖော်ဆောင်ရေးအတွက် အရေးပါသည့် နိုင်ငံရေးရပ်တည်ချက်အားမွန်ပြည်သစ်ပါတီ(စစ်အာဏာရှင်တိုက်ဖျက်ရေး)- New Mon State Party – AD က ဧပြီ ၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ– NUG လက်အောက်ရှိ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ အားလုံး လိုက်နာရမည် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာကျင့်ဝတ်အား မတ် ၂၂ ရက်က ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလ လက်မှတ်ရေးထိုး ထုတ်ပြန်လိုက်ကာ လိုက်နာမှုမရှိသူအား တည်ဆဲဥပဒေများအရ ထိရောက်စွာအရေးယူမည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု၏ အတင်းအကြပ် စစ်မှုထမ်းခေါ်ယူရန် ကြိုးပမ်းမှုသည် လူ့အခွင့်အရေးနှင့် မကိုက်ညီသော ဖိနှိပ်မှုဖြစ်ပြီး မြန်မာလူထု၏ အကျပ်အတည်း၊ အခက်အခဲများကို ပိုမိုဆိုးရွားစေကာ ဒေသတွင်းတည်ငြိမ်မှုကို ပိုမိုလျင်မြန်၊ သိသာစွာ ဆိုးရွားလာစေမည် ဖြစ်သည်။
အဓိပ္ပာယ်ပြည့်ဝသည့် နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲများ တိုးတက်ဖြစ်ပေါ်လာစေရေးအတွက် သက်ဆိုင်သူအားလုံးနှင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများအား စဉ်ဆက်မပြတ် ကျင်းပခြင်း လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု အပစ်ရပ်လက်မှတ်ထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့- EAOs ခုနစ်ဖွဲ့က မတ် ၁၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည်။
မွန်လူငယ်များအား အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက စစ်မှုထမ်းဥပဒေဖြင့် စစ်တပ်အတွင်း သွပ်သွင်းရန် ကြိုးပမ်းနေခြင်းကြောင့် ရပ်တည်ရေး ပိုမိုခက်ခဲလာသည်ကို တွေ့နေရကာ မိမိတို့ အမျိုးသားများ၏ နိုင်ငံရေးအာဏာကို ရယူရာတွင် လက်နက်ကိုင် တော်လှန်သည့်လမ်းစဉ်မှတပါး အခြားမရှိသည့်အတွက် အတူတကွ ပူးပေါင်းပါဝင် တော်လှန်ကြရန် မွန်ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (MonState Federal Council - MSFC) ကဖေဖော်ဝါရီ ၂၅ ရက်တွင် ကျရောက်သည့် (၇၇) ကြိမ်မြောက် မွန်အမျိုးသားနေ့၌ ထုတ်ပြန်သည်။
အမျိုးသားတန်းတူရေး၊ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်ရှိသည့် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုပေါ်ထွန်းရေးအတွက် နိုင်ငံ့အာဏာသိမ်းယူထားသည့် စစ်တပ်၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ်နှင့် အာဏာရှင်စနစ်ဟူသမျှ ချုပ်ငြိမ်းရေးသည် တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်သည့်အတွက် ပါတီအထွေထွေအတွင်းရေးမှူး နိုင်ဇေယျ၊ ဒုစစ်ဦးစီးချုပ်ဗိုလ်မှူးချပ် စလွန်းထော အပါအဝင် ယုံကြည်ချက်၊ ရပ်တည်ချက်တူညီသော ပါတီခေါင်းဆောင်နှင့် ပါတီဝင်များ၊ တပ်ဖွဲ့ဝင်များက အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုအား ဆန့်ကျင်တိုက်ပွဲဝင်နေသည့် တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ၊ နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်းလက်တွဲကာတိုက်ခိုက်သွားမည်ဟု မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (စစ်အာဏာရှင်တိုက်ဖျက်ရေး) နိုင်ငံရေး၊စစ်ရေးဦးဆောင်အဖွဲ့က ဖေဖော်ဝါရီ၁၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သည်။