During 2024, the interventions of neighboring countries became more visible. China’s intervention in particular has become more visible during 2024. By the end of 2024, the movements of Thailand and India were also becoming visible.
မြောက်ပိုင်းတွင် တပ်သားအကျအဆုံးနှင့် တပ်စခန်းပေါင်းများစွာ ဆုံးရှုံးရသည့် အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုအနေဖြင့်ကတရုတ်၏ ကြားဝင်ပေးမှုဖြင့် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်ဇန်နဝါရီ ၁၀ နှင့် ၁၁ ရက်တို့တွင် သုံးကြိမ် မြောက်ဆွေးနွေးပြီးနောက် ၁၁ ရက်ညပိုင်းတွင်နှစ်ဖက်တပ်များ ချက်ချင်းအပစ်ရပ်ရေး၊ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုနှင့် ထိတွေ့မှုမရှိစေရေး၊ အငြင်းပွား ဖွယ်ရာနှင့် ပစ်ခတ်မှုများဖြစ်ပေါ်ပါကတွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးလမ်းစဉ်ဖြင့် ဖြေရှင်းရေးစသည့် အချက်သုံးချက်အား သဘောတူအပစ်ရပ်[1]ကြောင်းကြေညာခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ရှမ်းမြောက်ဒေသ စစ်ကောင်စီစခန်းနှင့် ဗျူဟာကုန်းများအားထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခြင်း မပြုလုပ်ရေးနှင့် စစ်ကောင်စီဘက်မှမြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ ထိန်းချုပ်၊ သိမ်းယူထားသည့် နေရာများသို့လေကြောင်းနှင့် လက်နက်ကြီး တိုက်ခိုက်မှုများ မပြုလုပ်ရန်၊ တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ရှိတရုတ်နိုင်ငံသားများနှင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ တရုတ် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများလုံခြုံရေးအား မထိခိုက်ရန်၊ မဖျက်ဆီးရန်ကိုပါ သဘောတူခဲ့သည်။
သဘောတူညီချက် ထုတ်ပြန်ပြီးနောက် MNDAA နှင့် TNLA တို့ ၎င်းတို့သိမ်းပိုက်ထားသည့်နယ်မြေများ၌ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေးလုပ်ငန်းများအား ဆက်တိုက်အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။ ယင်း အခြေအနေတွင် အကြမ်းဖက်စစ်တပ်ဘက်မှ TNLA ၊ MNDAAထိန်းချုပ်ထားသည့်ဒေသများအား လေ ကြောင်းမှ တိုက်ခိုက်ခြင်း၊လက်နက်ကြီးဖြင့် ပစ်ခတ်ခြင်းများ စတင်လုပ်ဆောင်လာခဲ့သည့်အတွက် ဇွန် ၂၄ ရက်တွင် TNLAအထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော်ကရှမ်းမြောက်ဒေသတွင်း ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးအခြေအနေများအားရှင်းလင်းသည့် ရုပ်သံဖိုင်အား ထုတ်လွှင့်ပြီး “စစ်တပ်ဟာဟိုင်ဂင် သဘောတူညီချက်ကို ကျော်လွန်ပြီ ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ပြည်သူလူထုကိုအကောင်းဆုံး ခုခံကာကွယ်သွားရန် တာဝန်ရှိပါတယ်” ဟုထုတ်ဖော်ပြောဆိုသည်။
ထိုသို့ ထုတ်ပြန်ပြီးနောက်တစ်ရက်ဖြစ်သည့် ဇွန် ၂၅ ရက်တွင် TNLA နှင့် ပူးပေါင်းတပ်များကရှမ်းမြောက်ဒေသရှိ ကျောက်မဲ၊ နောင်ချို၊ မန္တလေးတိုင်း မိုးကုတ်မြို့နယ်များအားဝင်ရောက်တိုက်ခိုက် ကာ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး ဒုတိယလှိုင်း စတင်ခဲ့ပြီး သဘောတူညီချက်ပျက်ဆီးခဲ့ပြီး ပြင်ပက ကြားဝင်မှု ဖြင့် အပစ်ရပ်စဲခြင်း၏ အလုပ်မဖြစ်မှုကို ဖော်ပြခဲ့သည်။
၁၀၂၇ ဒုတိယလှိုင်းတွင် ရခမကျဆုံးပြီးနောက် ဇူလိုင် ၃၁ ရက်တွင် တရုတ်ကြားဝင်မှုဖြင့်ရှမ်းမြောက်စစ်ဆင်ရေးနှင့် ပတ်သက်သော ဟိုင်ဂင်အစည်းအဝေးအား တရုတ်နိုင်ငံ၊ကူမင်းမြို့၌ ထပ်မံပြုလုပ်ရာ မဟာမိတ်ညီနောင်သုံးဖွဲ့ဘက်မှ တက်ရောက်သော်လည်းအကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု ဘက်မှ မတက်ရောက်သည့်အပြင် သြဂုတ် ၁ ရက်တွင် အရေးပေါ်ကာလသက်တမ်းအား နောက်ထပ် ခြောက်လ ထပ်တိုးကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ ထို့ပြင် သြဂုတ် ၅ရက်တွင် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု ခေါင်းဆောင်က MNDAA နှင့် TNLA တို့အသုံးပြုသည့် Drop Bomb နှင့် ရှော့တိုက်ဒုံးများအား ပြင်ပကြေးစားနည်းပညာရှင်များနှင့် ပူးပေါင်းကာ နည်းပညာအဆင်မြှင့်တင်ထားကြောင်း၊တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ်ရှိ ERO နယ်မြေအချို့တွင်လက်နက်ခဲယမ်းစက်ရုံများ တည်ထောင်ကာ PDF နှင့် အခြား EROများကို ထောက်ပံ့ရောင်းချ[2]နေကြောင်းထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။
သြဂုတ် ၈ ရက်တွင် ဟိုင်ဂင်ဆွေးနွေးပွဲ (ခြောက်ကြိမ်မြောက်) ပြုလုပ်ရန် ပြင်ဆင်ခဲ့သော်လည်း အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုဘက်မှ ထပ်မံပျက်ကွက်ခဲ့သည်။ ယင်းနေ့တွင်ပင်တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အာရှရေးရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ တိန်ရှီ့ကျွင်းနေပြည်တော်သို့ လာရောက်ကာ စစ်အုပ်စုခေါင်းဆောင်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။တွေ့ဆုံမှုအတွင်း နယ်စပ်ဒေသတည်ငြိမ်ရေး၊ အွန်လိုင်းငွေလိမ်ဂိုဏ်းနှင့်တရားမဝင်လုပ်ငန်းများ နှိမ်နင်းရေးအပြင် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကြိုတင်ဆောင်ရွက်မှုဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟု စစ်အုပ်စုဘက် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ရမခ ကျပြီး ၁၁ရက်မြောက်နေ့ဖြစ်သည့် သြဂုတ် ၁၄ ရက်တွင် တရုတ်နိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိနေပြည်တော်သို့ လာရောက်ကာ အာဏာရှင်ဟောင်း ဦးသန်းရွှေ၊ စစ်အုပ်စုခေါင်းဆောင်ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင် လှိုင်တို့နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ကာမြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ တရုတ်ဝန်ထမ်းများနှင့် စီမံကိန်းများ လုံခြုံမှုအား လက်တွေ့ကျကျ ကာကွယ်ထိန်းသိမ်းပေးမှု[3]ကိုလိုလားကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။
အာဏာရှင်ဟောင်း ဦးသန်းရွှေနှင့်တွေ့ဆုံစဉ် ဝမ်ယိက “အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် အဆင်ပြေ ချောမွေ့စွာ ကျင်းပပြီး ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေးဖြစ်စဉ်ကို ပြန်လည်စတင်ရန် အမြဲတစေ ထောက်ခံပါတယ်”၊ စစ်အုပ်စုခေါင်းဆောင်နှင့် တွေ့ ဆုံစဉ်တွင် “ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်ငါးရပ် အကောင်အထည်ဖော်တာကို အခိုင်အမာ ထောက်ခံအားပေးတယ်” ဟုပြောကြားခဲ့ကြောင်း ခရီးစဉ်နှင့် ပတ် သက်သည့် ထုတ်ပြန်ချက်၌ ဖော်ပြထားသည်။
သြဂုတ် ၂၇ ရက်တွင် တရုတ် အာရှရေးရာအထူးကိုယ်စားလှယ် တိန်ရှီ့ကျွင်းသည် “ဝ” ပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ/တပ်မတော် (UWSP/UWSA) ခေါင်းဆောင်များဖြစ်သည့်ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးကျောက်ကောအန်း၊ ဒုတိယအထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ပေါက်အိုက်ခမ်းနှင့်ဗဟိုကော်မတီရုံး ဒုတိယဌာနကြီးမှူး မောဇစ်ရုန်တို့နှင့် ယူနန်တောင်ပိုင်းဖူးအာမြို့၌ တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ပြင်ပသို့ ပေါက်ကြားလာသည့် တွေ့ဆုံမှုအစည်းအဝေးမှတ်တမ်း၌ မြန်မာစစ်တပ် ပြိုကျမည်ကို မလိုလားကြောင်းနှင့် NUG – PDF များ အနိုင်ရမည်ကို လုံးဝလက်ခံ မည် မဟုတ်ကြောင်း၊ လားရှိုးမြို့မှကိုးကန့်တပ်များ မဆုတ်သွားမခြင်း ကိုးကန့်ဒေသအား ပိတ်ဆို့ထားမှုကို ရုပ်သိမ်းမည်မဟုတ်သည့်အပြင် ပိုမိုပြင်းထန်သည့် အရေးယူမှု လုပ်ဆောင်မည်ဟု “ဝ” ခေါင်းဆောင်များအား ပြောကြားသည်။ “ဝ” အနေဖြင့်လည်း တရုတ်နှင့် ပိုမိုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန်နှင့် မပူးပေါင်းပါက “ဝ” ပြည်ကို လည်း ပိတ်ဆို့အရေးယူမည်ဟုခြိမ်းခြောက်ဖိအားပေးခဲ့သည်။
ကိုးကန့် (MNDAA) နှင့် ပတ်သက်သည့် သဘောထားလေးချက်ကိုလည်း ရှင်းလင်းရာ၌ လားရှိုးမြို့သိမ်းပိုက်ထားခြင်းအား အသိအမှတ်မပြုကြောင်း၊ MNDAA သည်စစ်ကောင်စီပြုတ်ကျရေး ရှေ့တန်းတပ်ဦး အဖြစ် ဦးဆောင်နေကြောင်း၊ တရုတ်အစိုးရအားပူးပေါင်းဟန်ဆောင်၍ “ဟန်” တရုတ်လူမျိုးလွတ်မြောက် ရေး အယူအဆ ဖြန့်ချိခြင်းနှင့် PDF များနှင့်လျှို့ဝှက်ပူးပေါင်းကာ မန္တလေးမြို့အား သိမ်းပိုက်ရန် ကြံစည်နေ ကြောင်း၊ကျားဖြန့်ဂိုဏ်းများအား တရုတ်အစိုးရနှင့် ပူးပေါင်းသည်ဟု အကြောင်းပြလိမ်လည်ကာ ၁၀၂၇စစ်ဆင်ရေးဖြင့် လောက်ကိုင်၊ ကိုးကန့်ဒေသတစ်ခုလုံး သိမ်းပိုက်ရုံမကလားရှိုးမြို့ကိုပါ ကျူးကျော်သိမ်းပိုက် ထားကြောင်းများလည်း ပါရှိသည်။ ထို့ပြင် MNDAAအနေဖြင့် လားရှိုးမှ ချက်ချင်းမဆုတ်ခွာပါက ကိုးကန့်ဒေသ ငါးခုမြောက်မိသားစုအဖြစ် ချေမှုန်းခံရမည်၊ TNLA ကိုလည်းအရေးယူပိတ်ဆို့မှု လုပ်ဆောင်မည်ဟု တိန်ရှီ့ကျွင်းက ပြောဆိုခဲ့သည်။
ထို့ပြင် တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်တိန့်ရှီကျွင်းသည် “ဝ” ခေါင်းဆောင်များလိုက်နာရမည့် အချက်လေးချက်အဖြစ် (၁) MNDAA ကိုလက်နက်ရောင်းချခြင်း လုံးဝမပြုလုပ်ရ၊ (၂) “ဝ” ပြည်မှ ကိုးကန့်ဒေသထဲသို့ သွားရောက်သည့် ယာဥ်မှန်သမျှ လက်နက်၊စစ်အသုံးအဆောင်ပစ္စည်း၊ လောင်စာဆီ၊ ဆေးဝါး၊ ရိက္ခာ လုံးဝသယ်ဆောင်ခြင်းကိုခွင့်မပြုရ၊ (၃) ကိုးကန့်ဒေသကို အဝင်အထွက်လုပ် သော လူပုဂ္ဂိုလ်တိုင်း၏ အချက်အလက်များကို သေချာစိစစ်ပြီး၊ စစ်ရေးနှင့် နည်းပညာကျွမ်းကျင်းသူများ “ဝ” ပြည်ထဲမှတစ်ဆင့် မဝင်ရောက် နိုင်ရန်ပိတ်ပင်ရေးနှင့် (၄) PDF ၊ ကရင်နီ နှင့် တောင်ပိုင်းကလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ များကို လက်နက်ရောင်းချခြင်း လုံးဝမပြုလုပ်ရ ဟု တားမြစ်ခဲ့သည်။ထိုသို့ မလုပ်ပါက တရုတ်အစိုးရက “ဝ” ပြည်ကိုပေးအပ်နေသော သက်မွေးဝမ်းကြောင်းမှုဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့အားလုံး ရပ်ဆိုင်းမည်၊ “ဝ” ပြည်နှင့် ကုန်သွယ်မှု၊ အကန့်အ သတ်မရှိရပ်ဆိုင်းမည်၊ သတ္တုမိုင်းလုပ်ငန်း၊ စက်မှုလုပ်ငန်းဖွံ့ဖြိုးမှုနှင့်ရေအားလျှပ်စစ် စီမံကိန်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများအားလုံး ရပ်ဆိုင်းမည် ဟု “ဝ” ခေါင်းဆောင်များကို ခြိမ်းခြောက် အကျပ်ကိုင်[4]ခဲ့သည်။
ထိုင်းနိုင်ငံ၊ချင်းမိုင်မြို့တွင် သြဂုတ်လ ၁၆ ရက်က ပြုလုပ်သည့် မဲခေါင်-လျန်ချန်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက် ရေး အစည်းအဝေးတွင်လည်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိကမြန်မာ့အရေးတွင် ကျော်လွန်မရသည့် စည်းသုံးခု ရှိကာ ခိုင်မာစွာ ထိန်းသိမ်းရန်နိုင်ငံတကာသို့ သတိပေးခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြည်တွင်းမတည် မငြိမ်ဖြစ်မှုနှင့်ပြည်တွင်းစစ် ဖြစ်ပွား၍ မရခြင်း၊ အာဆီယံမိသားစုလမ်းကြောင်းမှ ကင်းကွာ၍ မရခြင်း၊ပြင်ပ အင်အားစုများ ထင်သလို စိမ့်ဝင်၍ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုကို ခွင့်မပြုခြင်းစည်းတို့ ဖြစ်သည်။
တရုတ်က MNDAA နည်းတူ PSLF/TNLA ကိုလည်းရှမ်းမြောက်တိုက်ပွဲများ ရပ်ဆိုင်းရန် သြဂုတ် ၂၉ ရက်တွင် ရွှေလီမြို့နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးကော်မတီ[5]ကဖိအားပေးခဲ့သည်။
“ဝ” မှသွယ်ဝိုက်လာသည့် ဖိအား၊ တိုက်ရိုက်ဖိအားများကို ဟန့်တားနိုင်မည့် ကြေညာချက်တစောင်အား MNDAA က စက်တင်ဘာ ၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး NUGနှင့် စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး ပူးပေါင်းမည် မဟုတ်[6]သလိုမန္တလေးနှင့် တောင်ကြီးမြို့အား ထိုးစစ်ဆင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ပါရှိသည်။ယင်းကြေညာချက်အား ၎င်းတို့၏ ဖေ့ဘုတ်စာမျက်နှာ၌ ခဏသာ ဖော်ပြပြီးနောက် နှစ်ပတ်အကြာစက်တင်ဘာ ၁၈ ရက်တွင် ထပ်မံ လွှင့်တင်ခဲ့သည်။ MNDAA ကအောက်တိုဘာ ၉ ရက်တွင် တရုတ်ဘာသာဖြင့်[7]ပြည်ပနိုင်ငံ အချို့က မြန်မာ့ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရန် စီစဉ်နေသဖြင့်ကန့်သတ်ချက်လေးရပ်အား ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ အာဆီယံ၊ အမေရိကန် အပါအဝင်အနောက်နိုင်ငံများသို့ ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ ခရီးသွားခြင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအရေးနှင့်ပတ်သက်သည့် နိုင်ငံတကာအခင်းအကျင်းများ၌ ပါဝင်ခြင်း၊ ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ အမေရိကန်အပါအဝင် အနောက်နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာများသို့ မဖြေကြားရန်၊ အဖွဲ့အစည်းအမည်ဖြင့်မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်း၏ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် လျှို့ဝှက်ကိစ္စများနှင့်မြန်မာနိုင်ငံရေးကိစ္စရပ်များအပေါ် သဘောထားများ မထုတ်ပြန်ရန်တို့ ဖြစ်သည်။
PSLF/TNLA လည်းတရုတ်ပိတ်ဆို့မှုကြောင့် ဒေသခံပြည်သူများ အခက်အခဲ ကြုံတွေ့နေရမှု ဖြေရှင်းရေးအတွက်မြန်မာပြည် (မန္တလေး) မှ ပြည်နယ်အတွင်း တင်သွင်းမည့်ကုန်စည်များအပေါ် အောက်တိုဘာ၂၅ ရက်မှစ၍ အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုမည်[8]ဟုကြေညာခဲ့သည်။
တရုတ်၏ ဖိအား၊အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု၏ တန်ပြန်တိုက်ခိုက်မှုများအောက်၌ပင် MNDAA နှင့် TNLA တို့သည် ၎င်းတို့သိမ်းပိုက် ထိန်းချုပ်ထားသည့် မြို့များ၌ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားများတည်ဆောက်ခြင်းအား ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ နိုဝင်ဘာ တတိယပတ်ခန့်တွင် MNDAAတပ်ဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဖုန်တာရွှင်အား တရုတ်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိစဉ်တရုတ်အစိုးရက ထိန်းသိမ်း[9]ထားကြောင်းသတင်းများ ထွက်ပေါ်ခဲ့ရာ ဝေဖန်မှုများ မြင့်တက်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် နိုဝင်ဘာ ၁၉ရက်တွင် ၎င်းအား တရုတ်နိုင်ငံ၌ ဆေးကုသဖို့ ခွင့်တောင်းခဲ့သည့်အတွက်ဆေးကုသမှုခံယူပြီး ပြန်လည်နာလန်ထလာနေပြီ ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဌာနပြောခွင့်ရ Lin Jian က ဘေဂျင်းမြို့တော်၌ ပြုလုပ်သည့်ပုံမှန်သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ ပြောဆိုခဲ့သည်။
ပြင်းထန်လာသည့်တရုတ်ဖိအားကြောင့် ကိုးကန့်တပ်နှင့် ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်နေသည့် BPLA နှင့် အခြား မဟာမိတ်တပ်များမှာ ကိုးကန့်ထိန်းချုပ်ရာနယ်မြေမှ TNLA ထိန်းချုပ်ထားသည့် နောင်ချို၊ ကျောက်မဲ နှင့်သီပေါမြို့များသို့ တပ်ပြောင်းရွှေ့ထားရသည်။
အောက်တိုဘာ ၁၇ ရက်နေ့တွင်ယူနန်ပြည်နယ်၊ ရင်ချန်းမြို့၌ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ် တိန့်ရွီကျွင်းနှင့် KIA ခေါင်းဆောင်ပိုင်းအချို့ တွေ့ဆုံခဲ့ကာ KIA ဘက်မှထိုးစစ်များအား ရောက်သည့် နေရာ၌ ရပ်တန့်ရန်အတွက် တရုတ်ဘက်က ဖိအားပေးခဲ့သည်။ယင်းနေ့ တွေ့ဆုံပွဲအပြီး နောက်တရက် ဖြစ်သည့် အောက်တိုဘာ ၁၈ ရက်တွင် KIA ထိန်းချုပ်နယ်မြေများနှင့် ထိစပ်နေသည့် နယ်စပ်ဂိတ်များအား တရုတ်ဘက်ကပိတ်ပစ်[10]ခဲ့သည်။KIA ဘက်မှလည်း တရုတ်ဘက်မှ ပိတ်ထားသည့် နယ်စပ်ဂိတ်များအားတန်ပြန်ပိတ်ဆို့မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ကချင်ပြည်နယ်၏ဒုတိယမြို့တော်ဖြစ်သည့် ဗန်းမော်နှင့် မံစီမြို့များအား ဒီဇင်ဘာလဆန်းပိုင်းတွင် KIAက ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ ဗန်းမော်မြို့တွင်းသို့ပင်ခြေချထားနိုင်ပြီ ဖြစ်သည်။ ဗန်းမော်သည် တရုတ်အစိုးရ အကောင်အထည်ဖော်နေသည့် “တရုတ်-မြန်မာ ဧရာဝတီမြစ် စီးပွားရေးရပ်တန်း” သို့မဟုတ်“တရုတ်-မြန်မာ ရေကြောင်းခါးပတ်လမ်း” စီမံကိန်းရှိရာမြို့လည်း ဖြစ်သည်။ တရုတ်အစိုးရ ဖိတ်ကြားမှုဖြင့် KIO ဥက္ကဋ္ဌဗိုလ်ချုပ်ကြီး အင်ဘန်လနှင့်အဖွဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသို့ သွားရောက်နေစဉ် ဒီဇင်ဘာ ၁၃ ရက် နံနက်ပိုင်း တွင် KIAဘက်က ကချင်-တရုတ်နယ်စပ်ဂိတ် များအား ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်[11]ပေးခဲ့သည်။
နိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက်တွင်PSLF/TNLA က စစ်ရေးတင်းမာမှုအတွက် မိမိကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်ပိုင်ခွင့်အခွင့်အရေးအား ကိုင်စွဲ၍ ပြဿနာများ ဖြေရှင်းရေးအတွက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေး အဖြေရှာရန်[12]အမြဲတမ်းအဆင်သင့်ရှိကြောင်း သဘောထား ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
MNDAA စစ်ရေးကော်မတီကလည်းဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်တွင် “ပြည်တွင်းစစ်ရေးပဋိပက္ခကိုနိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် လိုလားပါကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်”[13] အား ထုတ်ပြန်ရာ MNTJP/MNDAA သည် နိုင်ငံသစ် တည်ထောင်မည်မဟုတ်ကြောင်း၊ ယနေ့မှစ၍ အစပြု ထိုးစစ်ဆင်မည် မဟုတ်ကြောင်းနှင့် တရုတ်၏ကြားဝင်စေ့စပ်မှုအတိုင်း တက်ကြွစွာ ပူးပေါင်းမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ စစ်ကောင်စီဘက်မှမြန်မာနိုင်ငံအနှံ့ ဖော်ဆောင်နေသည့် ဝေဟင်နှင့် မြေပြင်ထိုးစစ်ဆင်မှုများအားရပ်ဆိုင်းပေးရမည်၊ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးစဉ် MNTJP/MNDAA ဘက်မှအဆင်မြင့်ကိုယ်စားလှယ် စေလွှတ်မည်ဖြစ်ကာ ပဋိပက္ခနှင့် အမြင်သဘောထားကွဲမှုများအားနိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် မျှော်လင့်ကြောင်း၊ နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းကိုအားပေးထောက်ခံသော်လည်း MNDAA အနေဖြင့် မိမိကိုယ်ကိုခုခံကာကွယ်ခွင့်အား ယခင်နည်းတူ ဆက်လက်စွဲကိုင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပါရှိသည်။
အာရက္ခတပ်တော် (AA) အနေဖြင့်လည်းနယ်နိမိတ်ထိစပ်မှု ရှိသည့် အိန္ဒိယနှင့်လည်း ဆက်ဆံရေး တည်ဆောက်မှုများ ရှိခဲ့သည်။၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၉ ရက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် လွှတ်တော်အမတ် Vanlalvena နှင့်နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်တွင် တွေ့ဆုံ[14]ခဲ့သည်။တွေ့ဆုံမှုအတွင်း မြန်မာ-အိန္ဒိယ ကုလားတန်စီမံ ကိန်း အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည့်လမ်းပိုင်းဆောက်လုပ်ရေးအတွက် ဖြစ်ကာ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် အရှေ့ပိုင်း လိုင်ရမ်၊ဇိုရမ်ပူနှင့် ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့တို့ ဆက်သွယ်နိုင်မည့်စီမံကိန်းလမ်းပိုင်းလည်း ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းစစ်ရေးပဋိပက္ခများကြောင့် ရပ်ဆိုင်းထားရာမှ ပလက်ဝမြို့အား AA သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် တွေ့ဆုံမှု စတင်ခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။ မီဇိုရမ်ဝန်ကြီးချုပ်ကလည်းအမေရိကန်နိုင်ငံတွင် စက်တင် ဘာ ၄ ရက်က ချင်းလူမျိုးများနှင့် တွေ့ဆုံစဉ်ယင်းစီမံကိန်းအတွက် AA နှင့်မိတ်ဆွေဖွဲ့သင့်[15]ကြောင်းထုတ် ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။ အိန္ဒိယဗဟိုအစိုးရဘက်ကမူ AA နှင့် ပတ်သက်၍ တစုံတရာ ထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိသော် လည်းရက္ခိုင့်တပ်တော်အနေဖြင့် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုအား ဘလူးတုနှင့်ဝိုင်ဖိုင်နည်းပညာသုံး၍ တိုက်ခိုက် နေသည့် ဖြစ်စဉ်များအား အိန္ဒိယထောက်လှမ်းရေးကစောင့်ကြည့်နေကြောင်းအား အိန္ဒိယနိုင်ငံ Zeeသတင်း ဌာန[16]ကထုတ်ပြန်ရေးသားခဲ့ကာ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်တွင်လည်း အခြေချထားကြောင်း သတင်း၌ ပါရှိသည်။
စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်တွင်အိန္ဒိယအစိုးရရန်ပုံငွေဖြင့် နိုဝင်ဘာလအတွင်း ပြုလုပ်ရန် အိန္ဒိယကောင်စီ (ICWA) ကဦးဆောင်စီစဉ်ထားသည့် "ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်"ဆွေးနွေးပွဲ[17]သို့AA အပါအဝင်KIA, ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF) နှင့် NUG တို့ကိုဖိတ်ထားကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနက ထုတ်ဖော်ရေးသားခဲ့သည်။
အာရက္ခတပ်တော်၏နယ်မြေသိမ်းပိုက်မှုများ အားကောင်းလာချိန်တွင် ကျောက်ဖြူစီမံကိန်းတွင်ဒေါ်လာဘီလျံနှင့်ချီ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားသည့် တရုတ်က ၎င်းတို့၏ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများနှင့် ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံသားများ အား ကာကွဘ်ရန်အတွက်ပူးတွဲလုံခြုံရေးကုမ္ပဏီ တည်ထောင်ရန် ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။ အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်တွင်ယင်းကိစ္စ အကောင်အထည်ဖော်ရေး နားလည်မှုစာချွန်လွှာ (MoU) ရေးဆွဲရေးကော်မတီ[18]အားဖွဲ့စည်းခဲ့ သည်။ တရုတ်၏ ခါးပတ်လမ်းရပ်ဝန်းစီမံကိန်း (BRI) အတွက်အဓိကကျသော အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည့် တရုတ်-မြန်မာစင်္ကြန် (CMEC) အောက်တွင်ရှိသည့် လားရှိုးမြို့အား စစ်အုပ်စု လက်လွှတ်ရပြီးနောက် ဒုတိယ မြောက် အရေးပါပါဝင်သည့် ကျောက်ဖြူမြို့ ရှိ စီမံကိန်းအတွက် ပြင်ဆင်လာခြင်းပင် ဖြစ်သည်။
ဒီဇင်ဘာလ ၁၉-၂၀ ရက်နေ့များတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့၌ ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့သောမြန်မာ့အရေး အလွတ်သဘောဆွေးနွေးပွဲတရပ်ကို ထိုင်းအစိုးရက ကမကထပြုကျင်းပခဲ့ပြီးအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံ များဖြစ်သည့် အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် လာအို နိုင်ငံများမှနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး၊ ဒုဝန်ကြီး များ၊ အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအချို့တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။ အဆိုပါဆွေးနွေးပွဲသို့ စစ်အုပ်စု၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကိုလည်းဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။
References:
[1]https://t.me/threebrotherhoodalliance/780
[2]https://www.bbc.com/burmese/articles/c20l1lp5k2lo
[3]https://www.bbc.com/burmese/articles/c20l1lp5k2lo
[4]https://myanmar-now.org/mm/news/58133/?fbclid=IwY2xjawF0tLhleHRuA2FlbQIxMAABHf2jXpQ-Bcq13nfaAif1oqf4nR4h1-nqlCetuOUidFpcpfazHPWjvDVuQQ_aem_SEQ6swoU9vun2RsMJuBOBQ
[5]https://t.me/spmnewsagency2019/10134
[6]https://myanmar-now.org/mm/news/57840/
[7]https://www.facebook.com/kokang0123/posts/pfbid02XhTPTF7BK71qwdeaPpagJHKtKPPbSvDWrjHpCGyGKq9PA7CNMvLkzrm3FGNENFT3l
[8]https://t.me/taangtv2023/3985
[9]https://burmese.voanews.com/a/mndaa-leader-myanmar-rebel-leader-medical-care-kumin-/7868973.html
[10]https://www.bbc.com/burmese/articles/cly4kk7jk5po
[11]https://bur.mizzima.com/2024/12/13/41377
[12]https://t.me/taangtv2023/4119
[13]https://www.facebook.com/photo?fbid=903358505232857&set=pcb.903358578566183
[14]https://myanmar-now.org/mm/news/49761/
[15]https://www.dmgburmese.com/%E1%80%9E%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8/thoeanarg.html
[16]https://burma.irrawaddy.com/news/2019/09/13/203747.html
[17]https://westernnewsmm.com/news/5305/
[18]https://bur.mizzima.com/2024/12/03/40563
Photo by Ajay Karpur on Unsplash
The ten nations have once again called for the implementation of UN Security Council Resolution 2669 (2022), which calls for an immediate end to all violence and a cessation of hostilities in Myanmar, de-escalation of tensions, and the release of all those unlawfully detained.
On December 29, the United League of Arakan/Arakan Army (ULA/AA) stated that it was always ready to resolve the domestic affairs and situation through political rather than military means.
The year 2024 has been a year marked by military victories. The military regime lost two of its 14 regional military commands and suffered heavy losses along the border. and faced significant military threats in the central region. The military has used the punishment for the military victories of the revolutionary forces as a common tactic, they have continued to target civilians without distinguishing between civilians and militants.
During 2024, the interventions of neighboring countries became more visible. China’s intervention in particular has become more visible during 2024. By the end of 2024, the movements of Thailand and India were also becoming visible.
မြန်မာ့အရေးနှင့် ပတ်သက်၍ ချမှတ်ထားသည့် အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက်ငါးရပ်ထက် ကျော်လွန်၍ လုပ်ဆောင်ရန် အပါအဝင် အချက်ခြောက်ချက်ပါသည့် "မြန်မာပိုင်၊ မြန်မာဦးဆောင် ဖြေရှင်းမှု" ရည်ရွယ်ချက်အား သုံးသပ်ဖြေရှင်းရေး ရပ်တည်ချက်စာတမ်းအား မြန်မာ့အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်း ၂၆၀ က လက်မှတ်ရေးထိုး ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
The 10-point position was released on December 11 after the 2nd CDM Civil Servants Conference was held for four days from December 7 to 10.
The National Unity Consultative Council (NUCC) stated on December 14 that it condemned the Russian government’s deployment of armed forces to Myanmar to assist in the Sham election by the military junta and to protect Russian citizens and the Sham election.
On December 14, the Central Standing Committee of the Karen National Union (KNU) stated that it would cooperate with Thai authorities in the investigation of the bombing at the annual Doi Loi Fa festival on December 13 in Umphang, Tak district, Thailand.
On December 4, the National Unity Government sent an appeal to the Thai government, requesting that despite the relaxation of the residency rights for Burmese, three elements would cause difficulties.
On December 3, the Myanmar National Democratic Alliance Army (MNDAA) Military Committee issued a six-point position and attitude for the sympathy of the people who suffered from the war, the stabilization of the China-Myanmar border, a political solution to the internal military conflicts and the practical development of peace in the region.
The NUG-K2C issued a joint statement on November 30 that it would accelerate all efforts of cooperation in applying for an arrest warrant at the International Criminal Court (ICC) against the terrorist military leader, General Min Aung Hlaing for crimes against the Rohingya.
The International Criminal Court (ICC) announced on November 27 that it has issued an arrest warrant for the leader of the military junta for the genocide of the Rohingyas in Rakhine State in 2016-17.
The Confederation of Trade Unions, Myanmar (CTUM) announced that the General Director of the ILO has been instructed by the Board of directors to prepare a draft action plan for non-compliance with the ILO Constitution Article 33 on the right to freedom of association and forced labor in accordance with the International Labor Organization (ILO) criteria 87 and 29.
မြန်မာနိုင်ငံက stakeholders များကိုယ်တိုင် ပိုင်ဆိုင်ပြီး ဦးဆောင်တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ် ဖြစ်ဖို့၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ်နှင့် ဗဟိုဦးစီးချုပ်ကိုင်မှုစနစ်ကို နောက်ကြောင်းမပြန်စေမယ့်၊ ပြည်သူလူထုရဲ့ လိုလားမှုနဲ့လည်း ကိုက်ညီတဲ့၊ ဘုံနိုင်ငံရေးရည်မှန်းချက်ရရှိဖို့ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများအကြား တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုလုပ်ငန်းစဥ်ကို အာဆီယံ တစ်နိုင်ငံချင်းသော်လည်းကောင်း၊ စုပေါင်း၍သော်လည်းကောင်း ကူညီထောက်ခံ အကျိုးဆောင်ပံ့ပိုးမှုများ ပေးအပ်ဖို့ လိုအပ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ စကစက အဆိုပြုထားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲက ပဋိပက္ခတွေကို ပိုမို ပြင်းထန်စေမှာ ဖြစ်ပြီး တည်ငြိမ်မှုနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ယူဆောင်ပေးမှာမဟုတ်ဘူး။
အောက်တိုဘာလသည် အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေး၊ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံတို့နှင့် မြန်မာ့အရေးကိစ္စ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးဇာတ်ခုံတွင် တဖန် ပြန်လည်ဆွေးနွေးလာကြသည့် ကာလတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။ အောက်တိုဘာလအတွင်း မြန်မာ့အရေး နိုင်ငံတကာခရီးဆန့်ခဲ့မှုကို အောက်တွင် ပြန်လည် အနှစ်ချုပ် အစီရင်ခံအပ်ပါသည်။
The Shan Nationalities League for Democracy (SNLD) released its political position on October 26, stating that genuine peace and stability would only be achieved if the combat victories continued to carry out until public political victories.
The People’s Assembly is led by the National Unity Consultative Council (NUCC) under the Federal Democratic Charter, a constitutional document in the revolutionary period. The People's Assembly has been held twice during the revolution, and the first People's Assembly was held from January 27th to 29th 2022, and the second People's Assembly will be held for 5 days from April 4th to 9th, 2024. According to the agreement, the conference is to be held once every (6) months, but it was only after more than (2) years that the second People's Assembly was held. The Second People's People confirmed again that the conference will be held once every six months, so the Third People's Conference will likely be held soon.
The Myanmar National Democratic Alliance Army (MNDAA) published four points in Chinese on October 9 that limited the traveling of government employees and troops, the participation in international affairs related to Myanmar issues, and the right to respond to the media as some foreign countries were planning to interfere in Myanmar’s internal affairs.
The terrorist military junta issued a statement on September 26 offering the Ethnic Resistance Organizations (EROs) and the People's Defense Forces (PDFs) to solve political problems politically. This is the second such offer since the terrorist coup d'état on February 1, 2021, and the first being made in April 2022 by the leader of the terrorist junta, himself on television. The difference is that the offer was made this time when military camps and military headquarters of the military regime including the cities were being surrendered because of the operations of EROs and PDF.
The National Unity Consultative Council (NUCC) and the National Unity Government (NUG) jointly issued a joint statement on October 1 that the terrorist military junta’s “Invitation to political problem solving through political means" was an attempt to divide the Ethnic Resistance Organizations (EROs) and People’s Defense Forces (PDF) and to gain a positive international image. It was just a mere pretense, so they categorically rejected it.
The Myanmar National Democratic Alliance Army (MNDAA) (Kokang) has announced through its Military Committee on September 4th, under the title "Statement on the Current National Situation" that it will not completely change its political stance of striving for genuine autonomy. They have clarified that they will not engage in secession from the country, seizing state power, or declaring independence to establish a new state.
The National Unity Government (NUG) issued a statement on September 3 urging strong resistance and opposition through various means against the terrorist military group's efforts to use the entire country and its people as human shields. This includes their enactment of compulsory conscription law, formation of a central supervisory committee for public security and counter-terrorism, and forcibly recruiting elderly people up to 65 years old as soldiers.
On August 31, the Sagaing Forum Organizing Team stated that even though the current dynamic situation in the country presented numerous challenges for the stability and operation of foreign investments within the Sagaing Region (Federal Unit), the foreign investors should cease any collaboration with the terrorist military group responsible for numerous war crimes and instead prioritize the will and interests of the Sagaing people.
The National Unity Consultative Council (NUCC) on August 31 strongly condemned China's Shweli National Security Committee for sending a threatening letter to an immediate end to the ongoing fighting of the Ta'ang National Liberation Army (PSLF/TNLA) as a brutal threat to the TNLA and the revolution of the Burmese people.
On August 29, the Shweli National Security Committee stated in the "Notification of Military Training" that the Palaung State Liberation Front/Ta'ang National Liberation Army (PSLF/TNLA) needed an immediate end to the ongoing conflict and if it didn't stop, there would be more ways to stop it and also stated that the group would be responsible for any resulting consequences if the fighting continues.
During a meeting with the leaders of Myanmar's political forces and ethnic forces, the US government urged them to build cohesion among pro-democracy actors and encourage the transition to a civilian government that respects the will of the people.
On August 16, the National Unity Consultative Council (NUCC) stated the follow-up actions related to the 3 resolutions and 21 recommendations adopted by the Second People’s Assembly and reviewed the country's current political and military situation.
The Northeastern Regional Military Command was separated from the Eastern Regional Military Command established in Taunggyi in 1961 to more effectively handle the activities of the Communist Party of Burma in the country on July 27, 1972, and was established based in Lashio. In 1949, the Karen National Defence Organisation (KNDO) attacked and occupied the Northern Regional Military Headquarters based in Pyin Oo Lwin @ Mammy, and the "Northeastern Regional Military Command" has been recorded as the first regional military command to surrender for a terrorist military junta in 75 years.
On August 6, the three Northern Alliances announced that all the international community, especially the neighboring country, China should gather to stop the terrorist military regime, as the terrorist military regime had been carrying out airstrikes in non-military and non-combat areas and committing serious crimes against civilians.
The Central Executive Committee of the Kayan National Education Committee (KNEC) issued a statement about the opening of the Kayan National University (KyNU) on August 6 with 6 majors to provide access to advance education and international education from the basic education.
On July 28, the Three Brotherhood Alliance issued a statement that the publication of no less than 10 fake news articles on social networks using their organization's logos, written in Chinese, under the headline "Ethnic armed resistance organizations will separate from the state and establish a new country," and other titles were not true, and that those responsible for the attacks of the organization will be identified and severe action will be taken.
China's Foreign Ministry spokeswoman Mao Ning said at a regular press conference of the Ministry of Foreign Affairs on July 25 that they will push for a cease-fire and peace talks to be held at a rapid pace regarding the fighting in northern Myanmar, where the military conflict is raging.
During October and November 2021, in an interrogation center in Mandalay Region, the terrorist military group tortured the detainees until they died. On July 12, Fortify Rights released evidence that would bring accountability for crimes against humanity and genocide.
Regarding the case of the Gambia's lawsuit against Myanmar for genocide, the International Court of Justice (ICJ) announced on July 3 that it allowed Canada, Denmark, France, Germany, the Netherlands, Great Britain, Northern Ireland and the Maldive to participate.
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မောင်တောမြို့တွင် ဇွန် ၂၂ ရက်တွင် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက လုယက်မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သည့် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ် (WFP) ဂိုဒေါင်ဖြစ်စဉ် အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံရှိ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အခြေအနေများအား ဇူလိုင် ၃ ရက်တွင် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ၌ "Any Other Business” ခေါင်းစဉ်အောက်မှ ဆွေးနွေးသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ထုတ်ပြန်ထားသည်။
နိုင်ငံအတွင်း နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုများကြောင့် စစ်ကိုင်းတိုင်အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံ အခြားဒေသများမှ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မဏိပူရ်ပြည်နယ်အတွင်း ဝင်ရောက်ခိုလှုံနေကြရသည့် မြန်မာစစ်ရှောင်များအား လူသားချင်း စာနာထောက်ထားကာ ခေတ္တခိုလှုံခွင့်များ စီစဉ်ပေးရန်နှင့် ဖမ်းဆီးခံထားရသည့် မြန်မာနိုင်ငံသား (၉၇) ဦးကိုလည်း အမြန်ဆုံး လွှတ်ပေးရန် စစ်ကိုင်းဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (ရှေ့ပြေး) က ဇွန် ၂၀ရက်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံအစိုးရထံ အိတ်ဖွင့်ပေးစာ ပေးပို့၍ မေတ္တာရပ်ခံ ပန်ကြားထားသည်။
မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ အလုပ်သမားသမဂ္ဂ အဖွဲ့ချုပ် (CTUM) ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်နှင့် မြန်မာအလုပ်သမား တပ်ပေါင်းစု (MLA) ကိုယ်စားလှယ် ဒေါ်ဖြိုးစန္ဒာစိုးအား အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားအဖွဲ့ (ILO) ၏ အုပ်ချုပ်မှုအဖွဲ့ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားရေးရာညီလာခံ (ILC) ၌ ထပ်မံ ရွေးချယ်လိုက်သည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုက လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး အဓိကရုဏ်ဖြစ်ပွားစေရန် အရှိန်အဟုန်မြှင့်၍ နည်းလမ်းပေါင်းစုံဖြင့် လုပ်ဆောင်နေသည့်အတွက် ၎င်းတို့အား ဆန့်ကျင်ရှုံချကာ နိုင်ငံတကာနှင့်အတူ လက်တွဲကာ လက်တွဲလုပ်ဆောင်ရသည့်ကဏ္ဍများ၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် အသင့်ရှိကြောင်း မတ် ၂၀ရက်တွင် ရက္ခိုင်အမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်/အာရက္ခတပ်တော် (ULA/AA) က ကမ်းလှမ်း ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ဂျပန်အစိုးရအနေဖြင့် မြန်မာ့အရေးနှင့် ပတ်သက်ကာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများမှတစ်ဆင့် လက်ရှိ အကျပ်အတည်းမှ လွတ်မြောက်ရေးနည်းလမ်း ရှာဖွေ ကြိုးပမ်းရန် ဆောင်ရွက်မှုအဖြစ် မြန်မာနိုင်ငံရှိ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် (EAOs) ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နှင့် ဂျပန်လွှတ်တော် နိုင်ငံခြားရေးဆိုင်ရာ ဒုတိယဝန်ကြီး မစ္စတာ ကူမာရာမာဆာဟီရို (Mr. KUMURA Masahiro) တို့ မတ် ၁၄ ရက်က တွေ့ဆုံခဲ့ကြောင်း ဂျပန် နိုင်ငံရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်သည်။
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) စတင်ဖွဲ့စည်းခြင်း သုံးနှစ်ပြည့်အဖြစ် နိုင်ငံရေး၊ နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး၊ စစ်ရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဘဏ္ဍာရေးနှင့် လူထုဆက်ဆံရေးဆိုင်ရာ ကဏ္ဍခြောက်ရပ်နှင့် ပတ်သက်သည့်လုပ်ဆောင်နေမှု အခြေအနေများအား ဧပြီ ၃၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သည်။
ထိုင်းအစိုးရက ဧပြီ ၁၇ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည့် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ထုတ်ပြန်ချက်၌ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရသည့် နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်တို့၏ အမည်ရှေ့၌ "ယခင်"ဟု ထည့်သွင်းသုံးနှုန်းထားခြင်းသည် အာဏာသိမ်း အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုအား တရားဝင်မှုပေးသည့် အဓိပ္ပာယ်သက်ရောက်သည့်အတွက် ထိုင်း၊ မြန်မာနှင့် နိုင်ငံတကာမှ အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းပေါင်း ၃၁၂ ဖွဲ့က ထိုင်း ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးParnpree Bahiddha-Nukara အား လိပ်မူ၍ ဧပြီ ၂၁ ရက်က အိပ်ဖွင့်ပေးစာပို့ ကန့်ကွက်ထားသည်။
ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးမြို့ဖြစ်သည့် မြဝတီမြို့နှင့် အနီးတဝိုက်၌ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု အကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိရာ စစ်အုပ်စုဘက်မှ အရပ်သားများကိုပါပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်သည့်အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံဘက်သို့ ထွက်ပြေးလာကြရသော မြန်မာစစ်ရှောင်များ ပိုများလာမည် ဖြစ်သည့်အတွက် ကူညီထောက်ပံ့ပေးရန် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က ဧပြီ ၂၁ ရက်တွင် ထိုင်းအစိုးရထံ မေတ္တာရပ်ခံစာပေးပို့ထားသည်။
On March 26, the convening committee (temporary) announced that for the emergence of a consolidated and effective Rohingya political platform, the convening committee (temporary) was formed by Rohingya politicians, activists, organizations, youth advocates, women leaders, intellectuals, professionals, and community-based figures.
The announcement about People's Military Service Law was issued that the People's Military Service Law, enacted by Senior General Than Shwe, the Chairman of the State Peace and Development Council through Order No. 27/2010 on 4th November 2010, will come into forces on 10th February 2024, and it was issued with the signature of the Chairman of State Administration Council through Order No.27/2024.
၂၀၂၄ခုနှစ်အတွင်း အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလဆိုင်ရာ အစီအမံများနှင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတို့အား အမြန်ဆုံး ပြီးမြောက်အောင် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) က ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည့် "နွေဦးတော်လှန်ရေး သုံးနှစ်ပြည့် နိုင်ငံရေးသဘောထား ကြေညာချက်" ၌ ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားသည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု ခေါင်းဆောင်နှင့် စစ်တပ်အနေဖြင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန်၊ အရပ်သားများအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုများ ချက်ချင်းရပ်တန့်ရန်၊ ဖမ်းဆီးထားသည့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ အားလုံးအား လွှတ်ပေးရန်နှင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အပြည့်အဝရရှိခွင့်နှင့် သက်ဆိုင်သူများအားလုံး ပါဝင်ဆွေးနွေးနိုင်မည့် အခင်းအကျင်း ဖန်တီးရန် တိုက်တွန်းကြောင်း စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှု သုံးနှစ်ပြည့်အဖြစ် နိုင်ငံကိုးနိုင်ငံမှ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနများက စုပေါင်း၍ ပူးတွဲကြေညာချက်တစ်ရပ်အား ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
“မြန်မာအမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၏ တရုတ်နိုင်ငံနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် ရပ်တည်ချက်” - “The National Unity Government’s Position on China” အား NUG က ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်၌ ထုတ်ပြန်ထားရာ ယင်းရပ်တည်ချက်ကြေညာစာတမ်းသည် မိမိတို့၏ မူဝါဒနှင့် ရှုမြင်မှုအား ကိုယ်စားပြုခြင်း မဟုတ်ကြောင်း ဇန်နဝါရီ ၂၁ ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ အလုပ်သမားတပ်ပေါင်းစု (Myanmar Labour Alliance - MLA) က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) သည် လွတ်လပ်၍ တက်ကြွပြီး ဘက်မလိုက်သော နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကို ချမှတ်ထားကာ တရုတ်နိုင်ငံ၏ တစ်နိုင်ငံတည်း မူဝါဒကို ဆက်လက်ထောက်ခံ ကျင့်သုံးမည်ဖြစ်ပြီး စစ်မှန်သည့် "ဆွေမျိုး - ပေါက်ဖော်" ဆက်ဆံရေး တည်ဆောက်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း NUG နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ၁/၂၀၂၄ ဖြင့် ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများအကြား ဘုံနိုင်ငံရေးသဘောတူညီချက်တစ်ရပ် အမြန်ဆုံး ရရရှိရေး ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) နှင့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) တို့က ပူးတွဲ ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက အရပ်သားများအပေါ် ပစ်မှတ်ထားကာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်နေမှုများအား နိုင်ငံတကာ အစိုးရများ သိစေရေးအတွက် လေယာဉ်ဆီဖြတ်တောက်ရေး အဖြူရောင်ကမ်ပိန်း "Ban Jet Fuel – White Campaign” အား ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ရက်မှ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါဝါရီလအထိ (အပတ်စဉ် တနင်္လာနေ့တိုင်း) ပြုလုပ်သွားရန် မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအင်အားစုများက တိုက်တွန်းနှိုးဆော်ထားသည်။
မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသံအမတ်ကြီးအဖြစ် ကိုယ်စားပြုသူ ရွေးချယ်ရေးအား ကုလစိစစ်ရေးကော်မတီက ဆိုင်းငံ့လိုက်သည့်အတွက် လက်ရှိအသိအမှတ်ပြုခံထားရသူ ဦးကျော်မိုးထွန်းမှာ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီးအဖြစ် ဆက်ရှိနေမည် ဖြစ်သည်။
မြန်မာပြည်သူတစ်ရပ်လုံး ထောက်ခံ၊ ပါဝင်၊ ဆင်နွှဲနေသည့် မြန်မာ့နွေဦး တော်လှန်ရေးသည် ဖက်ဆစ် စစ်အာဏာရှင်စနစ် ချုပ်ငြိမ်းရေးနှင့် ပြည်သူ့ကိုယ်စားပြု ဒီမိုကရေစီအစိုးရစနစ် ပေါ်ထွန်းရေး၊ လူမျိုးပေါင်းစုံ တန်းတူရည်တူရှိသည့် ဖက်ဒရယ်စနစ် တည်ဆောက်ရေးကို ရှေးရှုကာ တရုတ်အပါအဝင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတစ်ရပ်ရပ်၏ အကျိုးစီးပွားကို ထိခိုက်နစ်စေမှု လုံးဝ ဖြစ်စေမည် မဟုတ်သည့် ပြည်သူတော်လှန်ရေးသာ ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်သမ္မတ မစ္စတာရှီကျင့်ဖျင်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မစ္စတာဝမ်ယိထံ လိပ်မူ၍ ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်တွင် မြန်မာလူထုအခြေပြုနှင့် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်း ၂၂၅ ဖွဲ့က အိတ်ဖွင့်ပေးစာ ပေးပို့လိုက်သည်။
မုံရွာထောင်အတွင်း၌ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု၏ မတရားပုဒ်မ တပ်၍ ထောင်သွင်းအကျဉ်းကျခံထားရသည့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများအား ထောင်အာဏာပိုင်များက စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ညှင်းပန်းနှိပ်စက်မှု ပြုလုပ်နေသည့်အပေါ် ချက်ချင်းရပ်တန့်ရန် သတိပေးလိုက်ကြောင်း ဒီဇင်ဘာ ၁၅ ရက်တွင် မုံရွာလူထုသပိတ်တိုက်ပွဲ ဦးဆောင်ကော်မတီက ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု လိုအပ်သည့် လေယာဉ်ဆီနှင့် စစ်ဘက်/အရပ်ဘက် နှစ်မျိုးသုံး လောင်စာရရေးအတွက် စင်ကာပူ၊ မလေးရှား၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ ထိုင်းနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့မှ ဝယ်ယူရေးအတွက် ငွေကြေးလွှဲပြောင်းမှုနှင့် လောင်စာဆီတဆင့်သိုလှောင်ပေးမှု၌ ပါဝင်သည့် ကုမ္ပဏီများ၊ ရေကြောင်းအာမခံနှင့် သင်္ဘောအေဂျင်စီများအနေဖြင့် စီးပွားရေးပိတ်ဆို့ထားမှုအပေါ် ချိုးဖောက်သည့်အတွက် ပြစ်ဒဏ်ခတ်မှု ချမှတ်ရန် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) ဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက်တွင် ကြေညာချက်ထုတ် တောင်းဆိုလိုက်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ဂျပန်အစိုးရက ပေးအပ်နေသည့် ဖွံ့ဖြိုးရေးဆို်ငရာ တရားဝင်အကူအညီ (Official Development Assistance – ODA) ချေးငွေများ ပေးအပ်ခြင်း၊ ဂျပန်အစိုးရန်ပုံငွေဖြင့် လည်ပတ်နေသည့် ဂျပန်နိုင်ငံ၏ အခြေခံအဆောက်အဦ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကော်ပိုရေးရှင်း (Japan Oversea Infrastructure Investment Corporation for Transport and Urban Development – JOIN) နှင့် ဂျပန်နိုင်ငံတကာကော်ပိုရေးရှင်းဘဏ် (Japan Bank for International Cooperation – JBIC) သည် စစ်သမိုင်းပြတိုက် ပြန်လည်ပြုပြင်ရေးစီမံကိန်းများ၌ ပါဝင်ပတ်သက်နေသည့်အတွက် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုအား အကျိုးဖြစ်ထွန်းနေစေသည့်အတွက် ၎င်းတို့အား ရပ်တန့်ရန် ဂျပန်အစိုးရအား ဦးတည်၍ ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်က နွေဦးတော်လှန်ရေး၌ ပါဝင်နေသည့် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်း ၈၅ ခုက တောင်းဆိုလိုက်သည်။
၂၀၂၃ ဘူဆန် ကမ္ဘာ့မိတ်ဖက် ဖိုရမ် (2023 Busan Blobal Partnership Fourm) အား အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု ကိုယ်စားလှယ် ဖိတ်ကြားထားမှုအား ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းရန်နှင့် မြန်မာပြည်သူများအား ထောက်ခံကြောင်း ပြသရန် မြန်မာ့အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်း ၆၆၀ က နိုဝင်ဘာ ၂၉ ရက်တွင် အိတ်ဖွင့်ပေးစာပေးပို့ တောင်းဆိုလိုက်သည်။
အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ငါးရပ်အား အကောင်အထည်ဖော်ရေး တွန်းအားပေးရန်၊ မြန်မာ့အကျပ်အတည်းအား ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြေရှင်းနိုင်ရေး အတွက် အားလုံးပါဝင်သည့် ဆွေးနွေးပွဲ ပြုလုပ်နိုင်ရေး ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် မြန်မာ့အရေးအတွက် အဓိကပါဝင်ပတ်သက်နေသူများနှင့် ဂျကာတာမြို့တွင် နိုဝင်ဘာ ၂၀ ရက်မှ ၂၂ ရက်အထိ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၌ "ပဋိပက္ခကျယ်ပြန့်လာသည့်အတွက်" သက်ဆိုင်သူအားလုံးအနေဖြင့် နိုင်ငံတကာ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ဥပဒေများအား လိုက်နာရန်နှင့် အရပ်သားများအား အကာအကွယ်ပေးရန် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံး ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်က နိုဝင်ဘာ ၁၅ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
ဖင်လန်နှင့် ဆွစ်ဇာလန်အစိုးရများက မြန်မာအကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု၏ အတုအယောင်ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်အား တရားဝင်မှုပေးအပ်နေခြင်းအား မဖြစ်မနေ ရပ်တန့်ရမည်ဟု နွေဦးတော်လှန်ရေးနှင့် မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီရေးလုပ်ဆောင်နေသည့် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်း ၆၆၁ ခုက နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက်တွင် အိတ်ဖွင့်ပေးစာထုတ် တားမြစ်ထားသည်။
National Unity Government (NUG) is the legitimate government of Myanmar and the Canadian government should work more closely with them, the Canadian MPs said in a letter on November 10.
Those measures include sanctions against individuals and companies associated with terrorist groups. The US government has also blocked the provision of financial services to Myanmar Oil and Gas Enterprise (MOGE).
The Prague appeal was sent to EU by the National Unity Consultative Council (NUCC), National Unity Government (NUG), Ethnic Resistance Organizations (EROs) and Spring Revolution forces on October 16.
More than 440 local, regional, and international civil society organizations sent an open letter to the United Nations General Assembly to take firm and clear action against the military junta to bring them accountable for its attrocities against the people on October 17.
National Unity Government met Lithuanian Foreign Minister Gabrielius Landsbergis on 22 September. NUG discussed the connection between Myanmar crisis and regional development, crisis of democracy around the world and the role of democratic countries in tackling these challenges.
President of Timor Leste Jose Ramos Horta met ministers of National Unity Government (NUG) which the country recognizes as Myanmar's legitimate government on 21 September on the sideline of UN General Assembly.
UN General Assembly President's Spokeperson Monica Grayley told the press that U Kyaw Moe Tun is still legitimate Myanmar ambassador to the United Nations.
National Unity Government (NUG) ministers met Assistant Secretary of State of US Daniel Joseph Kritenbrink in New York on 20 September.
CSO Working Group on Independent National Human Rights Institution (Burma/Myanmar) issued an open letter on 18 September to Asia-Pacific Forum to remove Myanmar National Human Rights Commission appointed by the military junta.
General Strike Coordination Body urged the public to participate in online and offline activities for credential campaign that calls for keeping the National Unity Government's UN ambassador U Kyaw Moe Tun in the country's official representative position at the UN.
Observers including Human Rights Watch raised concerns about the 20th ASEAN Air Force Chief Conference to be hosted by Myanmar. The Philippines, Malaysia, and Indonesia already shunned the meeting.
France will "intervene in" Rohingya genocide case at International Court of Justice, reads a joint statement after the meeting between French President Emmanuel Macron and Bangladeshi Prime Minister Sheik Hasina on 11 September.
Student Unions Representing Committee (SURC) initiated the signature campaign online on 11 September to urge Singapore to stop selling arms to the military junta and enforce the sanctions against them.
Committee Representing Pyidaungsu Hluttaw (CRPH) welcomed 43rd ASEAN Summit's Review and Decisions on Implementation of Five-Point Consensus made in Jakarta, Indonesia, on 5 September while urging the bloc to act on its decisions immediately, in its statement on 8 September.
Military juntas is crushing Myanmar's democracy in "systematic repression", said United Nations Secretary-General Antonio Guterres in ASEAN Summit meeting with US, China and regional leaders on 7 September in Jakarta, Indonesia.
CRPH demanded the boycott of ASEAN Air Force Chiefs Conference set to be hosted by the military junta in Nay Pyi Taw, Myanmar, on 12-15 September.
ASEAN reviewed the implementation of 5-Point Consensus and made 11 decisions 43rd ASEAN Summit on 5 September, 2023.
