KTLA၊ ကော်သူးလေအစိုးရကြေညာမှုနှင့် ကော်သူးလေအုပ်ချုပ်ရေး

နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလတွင် ကရင်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအသစ်တစ်ရပ်အဖြစ် ပေါ်ထွက် လာခဲ့သော ကော်သူးလေတပ်မတော် (KTLA) ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် ဗိုလ်မှူးချုပ် စောနယ်ဒါးဘိုမြက သမ္မတအဖြစ် ဦးဆောင်ပါဝင်သော ကော်သူးလေ အစိုးရဖွဲ့စည်းမှုကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ (၁၃) ရက်နေ့ ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

ဗိုလ်မှူးချုပ် စောနယ်ဒါးဘိုမြသည် ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) ၏ ဥက္ကဌဟောင်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီး စောဗိုလ်မြ၏ သားတဦးဖြစ်ပြီး၊ KNU ၏ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တဖွဲ့ဖြစ်သော ကရင့်အမျိုးသား ကာကွယ်ရေး အဖွဲ့အစည်း (KNDO) ၏ စစ်ဦးစီးချုပ်ဟောင်းတဦး ဖြစ်သည်။ KNU လက်အောက်တွင် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့ရှိပြီး ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (KNLA) နှင့် ကရင့်အမျိုးသား ကာကွယ်ရေး အဖွဲ့အစည်း (KNDO) တို့ဖြစ်သည်။

ကော်သူးလေတပ်မတော် (KTLA) ဖွဲ့စည်းခြင်း

ဒူးပလာယာခရိုင်၊ ဖလူး-ဝေါ်လေဒေသတွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော ဥပဒေပြင်ပ သတ်ဖြတ်မှုနှင့် ပတ်သက်သည့် အမှုအတွက် ပြုလုပ်သည့် စုံစမ်းစစ်ဆေးရေး လုပ်ငန်းစဉ်အတွက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ (၅) ရက်နေ့တွင် KNU အနေဖြင့် ဗိုလ်မှူးချုပ် စောနယ်ဒါးမြအား တာဝန်မှ ယာယီရပ်ဆိုင်း ထားခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မေလ (၃၁) ရက်နေ့တွင် ဖမ်းဆီးရမိသည့် သုံ့ပန်း ၄၇ ဦးအနက် ၂၅ ဦးကို စစ်အုပ်စု၏ ထောက်လှမ်းရေးအဖြစ် စွတ်စွဲသတ်ဖြတ်မှုနှင့် ပတ်သက်သည့်အမှုဖြစ်သည်။  လွတ်လပ်သော စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မတီ၏ လုပ်ငန်းစဉ် အဆင့်ဆင့်တွင် ပူးပေါင်းပါဝင်ရန် ပျက်ကွက်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၁၇) ရက်နေ့တွင် တာဝန်နှင့် ရာထူးမှ လုံးဝရပ်ဆိုင်းခဲ့သည်။ လစ်လပ်သွားသည့် KNDOစစ်ဦးစီးချုပ်နေရာအား ဗိုလ်မှူးကြီး စောရှီးလေအား ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ (၁၇) ရက်နေ့တွင် KNU က ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ ယင်းနောက် နှစ်ရက်အကြာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ (၁၉) ရက်နေ့တွင် ကော်သူးလေတပ်မတော် (KTLA) ဖွဲ့စည်းကြောင်း  ဗိုလ်မှူးချုပ် စောနယ်ဒါးမြက စစ်ဦးစီးချုပ်အဖြစ် လက်မှတ်ရေးထိုး ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ KTLA တွင် Lion Battalion Commando၊ ဆင်ဖြူစစ်ကြောင်း၊ တပ်မဟာ (၄) မှ ခွဲထွက်ခဲ့သည့် အထူးတပ်ရင်းတို့အပြင် ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြု ကရင်တပ်မတော် (DKBA) နှင့် ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်- ကရင်ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ (KNU/KNLA-PC) တို့မှ ခွဲထွက်လာသော တပ်ဖွဲ့ဝင်အချို့ ပါဝင်ခဲ့သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ (၂၀) ရက်နေ့တွင် KNU အရေးပေါ် ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ကော်မတီ အစည်းအဝေးပြုလုပ်ပြီး ဗိုလ်မှူးချုပ် စောနယ်ဒါးမြအား KNU မှ ထုတ်ပယ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ တနေ့တည်းမှာပင် KNLA နှင့် KNDO တို့အနေဖြင့် KTLA ဖွဲ့စည်းမှုသည် တပ်မှူးများ၏ အရေးပေါ် အစည်းအဝေး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း ဖော်ပြပြီး “လုံးဝလက်ခံ အသိအမှတ် ပြုမည်မဟုတ်” ဟုတ် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ကော်သူးလေတပ်မတော်သည် KNU လက်မှတ်ရေးထိုးထားခဲ့သော တနိုင်ငံလုံး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) ၏ လွှမ်းမိုးချုပ်နှောင်မှုမရှိသော တပ်ဖွဲ့ဖြစ်ပြီး၊ စစ်အုပ်စုကို တော်လှန်နေသော ကရင့်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF) များနှင့် အခြားတိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည် ဟု ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ (၂၀) ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ (၁၀) ရက်နေ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် KNU ၏ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ပဒိုစောတာဒိုမူးကNCA စာချုပ်သည်  အနှစ်သာရအားဖြင့် ပျက်ဆီးပြီးဖြစ်သဖြင့် KNU အနေဖြင့် ၎င်းစာချုပ်နှင့် လုံးဝပတ်သက်ခြင်းမရှိတော့ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။

KNLA တပ်မဟာ (၄) (မြိတ်-ထားဝယ်ခရိုင်) နှင့် တပ်မဟာ (၇) (ဘားအံခရိုင်) တို့အနေဖြင့် KTLA အနေဖြင့် ၎င်းတို့နယ်မြေများအတွင်း လှုပ်ရှားခြင်းမပြုရန်၊ KTLA သို့ သွားရောက်ပူးပေါင်းခဲ့သော စစ်သည်များ မိခင်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပြန်လည်ပူးပေါင်းရန် ထုတ်ပြန်မှုများရှိခဲ့သလို၊ အပြန်အလှန် ထိတွေ့ဖြစ်ခတ်မှုအချို့လည်း ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး၊ နှစ်ဘက် သေဆုံးမှုများ လည်း ရှိခဲ့သည်။

KTLA သည် မြေပြင်တွင် အခြားသော လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် စစ်အုပ်စုတပ်ဖွဲ့များကို ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်မှုများရှိနေပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ (၂၅) ရက်နေ့တွင် တနင်္သာရီမြို့နယ်အခြေစိုက်သည့် ကော်သူးလေတပ်မတော် (KTLA)-ထီးစမယ်ယွာတပ်ရင်း၊ တပ်ခွဲ(၃)၊ ခွပ်ဒေါင်းတမန် အထူးစစ်ကြောင်းနှင့် People Liberation Army (PLA) တို့ မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့ သုံးခုပေါင်းကာ တောင်းပိုင်ညီနောင်တပ်ပေါင်းစု (Southern Brothers Army - SBA) ကို ဖွဲ့စည်းထားသည်။

ကော်သူးလေအစိုးရဖွဲ့စည်းကြောင်းကြေညာခြင်း

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ (၂၃) ရက်နေ့တွင် KTLA မှ ကော်သူးလေ တပ်မတော်၊ နိုင်ငံရေးခံယူချက် ထုတ်ပြန်စာတမ်းနှင့် ဆက်စပ်နောက်ခံသမိုင်းကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထို့နောက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ (၁၅) ရက်နေ့တွင် “အဓိကပန်းတိုင်များနှင့် အခြေခံမူများကို ဖော်ပြသည့် ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော နိုင်ငံရေး ကြေငြာစာတမ်း (Political Manifesto-PM)” ကို ယာယီဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေအဖြစ် လက်ခံကျင့်သုံးလျက် ကော်သူးလေ အစိုးရ ဖွဲ့စည်းပုံ နှင့် အရာရှိများကို ဖော်ပြထားသည့်သည့် ကော်သူးလေအစိုးရဖွဲ့စည်းခြင်းကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ အစိုးရအဖွဲ့တွင် စောနယ်ဘိုဒါးမြက သမ္မတအဖြစ် ပါဝင်သည်။

အခုလိုဖွဲ့စည်းမှုသည် ကော်သူးလေ ဖက်ဒရယ်ယူနစ်အစိုးရ ဖွဲ့စည်းမည်ဟု KNU က ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ (၇) ရက်နေ့မှာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပြီးနောက် ပေါ်ထွက်လာခဲ့တာဖြစ်သည်။ စစ်အာဏာသိမ်းယူမှုကို ဖယ်ရှားပြီးနောက်မှာ KNU အနေနဲ့ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်ရှိတဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ်ကျင့်သုံးတဲ့ ကော်သူးလေ ဖက်ဒရယ်ယူနစ်တစ်ခုကို တည်ထောင်မည်ဖြစ်ကြောင်း လည်း ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ (၁၀) ရက်နေ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောကြားခဲ့သည်။

KNU အနေဖြင့် အုပ်ချုပ်ရေးကို အစိုးရတစ်ရပ်ကဲ့သို့ ပြည်စုံနိုင်ရေးအတွက် ဌာနအားလုံးနှင့် ကော်မတီအားလုံးက အပြင်းအထန် ကြိုးပမ်း အကောင်အထည်ဖော်နေသည့်အချိန်တွင် KNU က ဆောင်ရွက်နေသည့် အရာများအားလုံးကို လုပ်နေသယောင်ဖြင့်၊ နာမည်တူ ကော်သူးလေ အစိုးရ ဖွဲ့စည်းသည့်အတွက် အမြင်လွှဲမှားမှုများ ဖြစ်ပေါ်စေကြောင်း၊ မကြာခင်ပျောက်ကွယ်သွားမည့် “နေ့ခင်းဖက်အိပ်မက်” ဟု KNU ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ပဒိုစောတောနီးက ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ (၂၁) ရက်နေ့တွင် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။ KNU တွင် နိုင်ငံခြားရေးဌာန၊ ကာကွယ်ရေးဌာန အပါအဝင် ဌာန ၁၄ ခုရှိသည်။

Fig. Timeline of key events.

KNU မှ ကရင်အဖွဲ့အစည်းအချို့ ခွဲထွက်ခဲ့ခြင်းမှာ ဤအဖြစ်အပျက်သည် ပထမအကြိမ်မဟုတ်ပဲ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ် စောလားပွယ်သည် KNU မှ ခွဲထွက်၍ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြု ကရင်တပ်မတော် (DKBA) ကို တည်ထောင်ခဲ့ခြင်း၊ KNU ၏ ခွင့်ပြုချက်မရဘဲ စစ်အစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးခဲ့သည့်အတွက် ထုတ်ပယ်ခြင်းခံရ ပြီးနောက် ဗိုလ်မှူးချုပ်စောထိန်မောင် ဦး‌ ဆောင်ပြီး ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ) KNLA (Peace Council) ကို ၂၀၀၇ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ (၁၁) ရက်နေ့တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ခြင်းတို့လည်း ရှိခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

ကရင်ပြည် (ခေါ်) ကော်သူးလေ အသိအမှတ်ပြုမှု ရရှိရန်အတွက် KNU ကို ၁၉၄၉ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၃၁) ရက်နေ့တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး၊ KNU ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် ကော်သူးလေအစိုးရကို ၁၉၅၀ ခုနှစ်ကတည်းက စတင်ဖွဲ့စည်းလည်ပတ်ခဲ့သည်။​

(၁၇) ကြိမ်မြောက် KNU ကွန်ကရက်ကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၂၄) ရက်နေ့မှ မေလ (၄) ရက်နေ့အထိ ကျင်းပခဲ့ပြီး ဗဟိုအမြဲတမ်းကော်မတီနှင့် ဗဟိုအလုပ်မှုဆောင်ကော်မတီတို့ကို ရွေးကောက် တင်မြှောက်ခဲ့သည်။

 Share on Facebook

ဆက်စပ် ဖြစ်စဉ်များ

Annual Report of Karenni State Interim Parliament

On August 24, the Karenni State Interim Parliament (KSIP) which was transformed from the Interim Legislative Committee, released an annual report of its operation.

Sagaing Forum organizing committee releases statement on foreign investment

On August 31, the  Sagaing Forum Organizing Team stated that even though the current dynamic situation in the country presented numerous challenges for the stability and operation of foreign investments within the Sagaing Region (Federal Unit), the foreign investors should cease any collaboration with the terrorist military group responsible for numerous war crimes and instead prioritize the will and interests of the Sagaing people.

The Ramanya Federal Force announced that it would establish a Mon government NRFF - New Rehmonnya Federated Force

မွန်ပြည် ကိုယ်စားပြု တိုက်ပွဲဝင်နေကြသည့် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ အားလုံး နိုင်ငံရေးနှင့် စစ်ရေး၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကာ ဗဟာဗျူဟာကျ လှုပ်ရှား၍ မွန်ပြည်အစိုးရ တည်ထောင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သြဂုတ် ၁၉ ရက်တွင် ကျရောက်သည့် မွန်တော်လှန်ရေး (၇၇) နှစ်မြောက် အထိမ်းအမှတ် ထုတ်ပြန်ချက်မှ တဆင့် ရာမညဖက်ဒရယ်အင်အားစုသစ် (New Rehmonnya Federated Force- NRFF) က ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သည်။

Renamed GSCN to Generation's Solidarity Coalition of Nationalities - GSCN

After the second conference of the General Strike Committee of Nationalities – GSCNx was held with a total of 53 representatives and observers from 19 nationalities, it was announced that the name of the committee was changed to "Generation's Solidarity Coalition of Nationalities - GSCN".

Mandalay region interim political arrangement process release

Mandalay Region Parliamentary Representative Committee (CRMH) and Mandalay area revolutionary forces announced on July 12, the process of preparing and developing an Interim Political Arrangement that should be appropriate for the current revolutionary period (interim period) in the Mandalay area.

TPCC led Federal Democratic Charter Workshop

A workshop related to the Federal Democratic Charter was led by the Taang National Consultative Committee (TPCC) on May 20 in Myng Ng Township with 175 parents. Discussions were held.

Release of a policy recommendation document submitted by Shan Shan Student Union

2023 At the first Shan Youth Conference held on May 13-15, the policy recommendation document submitted by the Shan Student Union is 2024. Released on June 9. The policy recommendation document introduces the organization; background material; Education politics Roles including recommended policies and proposals related to the revolution; Includes specific recommendations and summary.

စစ်ကိုင်းဖိုရမ် တစ်နှစ်ပြည့် လူထုသို့ အစီရင်ခံစာ

တိုင်းအဆင့် စုဖွဲ့မှုတစ်ခု ပေါ်ပေါက်ရေးကို ဦးတည်သည့် စစ်ကိုင်းဖိုရမ်၏ တစ်နှစ်ပြည့် လူထုသို့အစီရင်ခံစာအား ဖိုရမ်ဖြစ်မြောက်ရေးအဖွဲ့က ဇွန် ၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး၊ မဟာမိတ်ဆက်ဆံရေး၊ လူမျိုးစုရေး၊ စစ်ရှောင်ပြည်သူအရေးများနှင့် ပတ်သက်သည့် ရပ်တည်ချက်နှင့် ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များကိုပါ ဖော်ပြထားသည်။

ပြည်သူအခြေပြု နိုင်ငံရေး၊ တော်လှန်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ ဆောင်ရွက်မည်ဟု စစ်ကိုင်းဖိုရမ် ထုတ်ပြန်

တော်လှန်သော အင်အားစုများဖြင့် စစ်ကိုင်းဒေသတော်လှန်ရေး ရှေ့ခြေတစ်လှမ်း တက်နိုင်ရေး၊ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပဋိဉာဉ်ပါ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်နှင့် တန်းတူညီမျှရေး အခွင့်အလမ်းများ စစ်ကိုင်းတိုင်းသားများရရှိရေး၊ တိုင်းအတွင်း နိုင်ငံရေးအစုအဖွဲ့တစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်ရေး ဦးတည်ချက်ဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် ဖိုရမ်တစ်နှစ်ပြည့်အဖြစ် လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့သောလုပ်ငန်းစဉ် သုံးရပ်အား စစ်ကိုင်ဖိုရမ်ဖြစ်မြောက်ရေးအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

အုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီသစ်အား မွန်ပြည်ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်း

မွန်ပြည် (နယ်) တွင် အာဏာသုံးရပ် ကျင့်သုံးရေးအတွက် ကောင်စီ ဒုတိယအကြိမ်ညီလာခံအပြီးတွင် အုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီအား ကော်မတီ ဥက္ကဌ၊ ဌာနမှူးကြီးကိုးဦး၊ စုစုပေါင်း ၁၀ ဦးတို့ဖြင့် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းလိုက်ကြောင်းမေ ၂၇ ရက်တွင် အမိန့်ထုတ်ပြန်ချက် ၁/၂၀၂၄ ဖြင့် မွန်ပြည်ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (MNFC) က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

IEC အား ကြားကာလအစိုးရအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုဟု ကရင်နီအရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများ ထုတ်ပြန်

ကရင်နီ ကြားကာလအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (IEC) အား ပြည်နယ် ကြားကာလအစိုးရအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုကြောင်း၊ ပြည်နယ်လူထု၏ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ လူမှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် လူမှုစီးပွားကဏ္ဍများ၌ IEC နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မည့် လမ်းကြောင်းများ ဆွေးနွေးဖော်ထုတ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်းနှင့် လူထုအရေးကိစ္စ ဆောင်ရွက်ရာ၌ ပြည်တွင်းနယ်စပ်ရှိ အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများ၊ နိုင်ငံတကာရောက် ကရင်နီအင်အားစုများအကြား ဆက်စပ်ဆောင်ရွက်မှုနှင့် အားကောင်းသော ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ တိုးမြှင့်လုပ်ကိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကရင်နီအရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများ၏ရပ်တည်ချက်သဘောထားအား မေ၂၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲမှုဆိုင်ရာ မဲ့ဝါးကလိုးကြေညာစာတမ်းအား KNU ထုတ်ပြန်

ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU) အုပ်ချုပ်မှုနယ်မြေအတွင်း ကျင့်သုံးမည့် အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့ရေးရာစီမံခန့်ခွဲရေး လက်စွဲဆိုင်ရာ "မဲ့ဝါးကလိုးကြေညာစာတမ်း" အား မြို့နယ် ၂၇ မြို့နယ်မှ မြို့နယ်ဥက္ကဌနှင့်မြို့နယ်ခေါင်းဆောင်များ စည်းလုံးညီညွတ်စွာ ကတိကဝတ်ပြုပြီးနောက် မေ ၁၂ ရက်တွင် KNU ဗဟိုဌာနချုပ်က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

စာနယ်ဇင်းလွတ်လပ်ခွင့်ဆိုင်ရာ သဘောထားရပ်တည်ချက် NUG ထုတ်ပြန်

သတင်းမီဒီယာများ၏ လွတ်လပ်စွာ ရပ်တည်ပိုင်ခွင့်၊ သတင်းရယူပိုင်ခွင့်၊ သတင်းတင်ပြပိုင်ခွင့်တို့အား အကာအကွယ်ပေးရမည်ဟု ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပဋိညာဉ် အစိတ်အပိုင်း (၁)၊ပုဒ်မ (၄၂) တွင် ပြဌာန်းထားသည့် အခြေခံမူဝါဒနှင့်အညီ အချက် ရှစ်ချက်ပါသည့် "စာနယ်ဇင်းလွတ်လပ်ခွင့်နှင့် သတင်းမီဒီယာဆိုင်ရာ သဘောထားရပ်တည်ချက်" အား အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က မေ ၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

မွန်ပြည်နယ်အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ MSCC ရေးဆွဲသည့် ပြည်နယ် ပဋိညာဉ်အား CRMHအတည်ပြု

မျှော်မှန်းချက်၊ ဦးတည်ချက်နှင့် စံတန်ဖိုးများ ပါဝင်သော မွန်ပြည်နယ် အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (MSCC) က ရေးဆွဲသည့် မွန်ပြည်နယ်ပဋိညာဉ် (Mon State Charter) အားဧပြီ ၁၇ ရက်က ပြုလုပ်သည့်အစည်းအဝေး၌ အတည်ပြုလိုက်ပြီ ဖြစ်ကြောင်း မွန်ပြည်နယ် လွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ (CRMH) က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

ပသုံးလုံး၊ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းနှင့် ၁၉၈၂ နိုင်ငံသားဥပဒေဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်သုံးရပ်အား ဒုတိယအကြိမ် ပြည်သူ့ညီလာခံ၌ အတည်ပြုနိုင်ခဲ့

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) ဦးဆောင်၍ ဧပြီ ၄ ရက်မှ ၉ ရက်အတွင်း ငါးရက်တာ ပြုလုပ်သည့် ဒုတိယအကြိမ် ပြည်သူ့ညီလာခံ၌ ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေးနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး၊အကြမ်းဖက်စစ်တပ်၏ တရားမဝင် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကိစ္စ၊ မြန်မာနိုင်ငံသားဥပဒေ (၁၉၈၂) နှင့်ပတ်သက်သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်သုံးရပ်အား အတည်ပြု ဆုံးဖြတ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း NUCC က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

NMSP-AD released political position rejecting 2008 constitution and NCA

On April 1, the New Mon State Party (Anit-military dictatorship) stated that due to the the February 1, 2021 military coup, the path for political dialogue has been blocked so New Mon State Party-AD released the important political position for the formation of a federal democratic union that guarantees the rights to self-determination.

Mon Constitution (zero draft) approved

The Mon State Federal Council -MSFC stated on February 29 that the Mon State Constitution (Zero Draft) was approved after the second conference was held on February 28 and 29 in order to stand as a federal unit according to the Federal Democratic Charter.

PRCF released the Federal Constitution (Final Draft)

အာဏာရှင်စနစ် ပပျောက်ရေး၊ ဒီမိုကရေစီ အခွင့်အရေးနှင့် အခြေခံ လူ့အခွင့်အရေးကို အာမခံသည့် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုအဖြစ် ခိုင်မာအောင် တည်ဆောက်ရေးအတွက် အနာဂတ် ပြည်ထောင်စုတွင် ကျင့်သုံးနိုင်မည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတစ်ရပ်အား တိုင်းရင်းသားပေါင်းစုံ စုပေါင်းပါဝင်သည့် ဖက်ဒရယ်ဖော်ဆောင်ရေး ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်များကော်မတီ (People’s Representative Committee for Federal – PRCF) က ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

NUCC announced that the transitional constitution will be finalized by 2024

၂၀၂၄ခုနှစ်အတွင်း အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလဆိုင်ရာ အစီအမံများနှင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတို့အား အမြန်ဆုံး ပြီးမြောက်အောင် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) က ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည့် "နွေဦးတော်လှန်ရေး သုံးနှစ်ပြည့် နိုင်ငံရေးသဘောထား ကြေညာချက်" ၌ ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားသည်။

ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရ ဖွဲ့စည်း

ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ အခန်း (၉) နှင့် ပုဒ်မ – ၃၂ (က) အရ ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရအဖွဲ့အား အစိုးရအဖွဲ့၊ ရှေ့နေချုပ်၊ တရားလွှတ်တော်ချုပ်၊ စာရင်းစစ်ချုပ်များဖြင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်တွင် ဖွဲ့စည်းလိုက်ပြီ ဖြစ်ကြောင်း Chinland Council က ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သည်။

NUG and K3C release a common position

"စစ်အာဏာရှင်စနစ် ချုပ်ငြိမ်းရေးနှင့် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး အတူတကွ လက်တွဲတော်လှန် တိုက်ပွဲဝင်နေသည့် အဖွဲ့များ၏ ဘုံသဘောထားရပ်တည်ချက်" အမည်ဖြင့် ဦးတည်ချက် ခြောက်ရပ်အား အမျိုးသား ညီညွတ်ရေးအစိုးရ – NUG ၊ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး - KNU ၊ ကရင်နီ အမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ - KNPP ၊ ကချင်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ - KIO ၊ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး - CNF တို့ ပူးပေါင်း၍ ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

ချင်းပြည်နယ်ဖွဲ့စည်းပုံ (၂၀၂၃) အတွက် သုံးသပ်ချက် ဥပဒေအထောက်အကူပြုကွန်ရက် ထုတ်ပြန်

တော်လှန်ရေးကာလအတွင်း အသုံးပြုမည့် ချင်းပြည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၂၃) အား ချင်းပြည်နယ်အတွင်းရှိ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက ပြဌာန်းထားခြင်းအပေါ် ဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အရင်းခံစနစ် ရှုထောင့်မှ သုံးသပ်ချက်အား ဥပဒေအထောက်အကူပြုကွန်ရက် (Legal Aid Network) က ဇန်နဝါရီ ၁၉ ရက်တွင် ထုတ်ပြန် လိုက်သည်။

Preliminary Conference for Chinland Constitution and Council

A preliminary conference on drafting Chinland Constitution and Chinland Council was convened for two days from 7 to 8 September with the attendance of 108 delegates from Chin National Front, elected MPs of Chin State and township and regional organizations.

Pa-O to draft state constitution

Pa-O National Federal Council (PNFC) made a decision in the extended meeting of the Central Executive Committee to implement the Pa-O State Constitution and compilation of the list of Pa-O national areas.

Formation of Karenni Transitional Constitution Drafting Committee

Transitional Constitution Drafting Committee for Karenni State was formed by the Karenni State Consultative Council (KSCC) on September 16 with 15 members.

Interim constitution drafting preparation law approved in three Regions

The interim constitution drafting preparation law has been approved in Sagaing, Magway and Tanintharyi Regions.

ဖက်ဒရယ်ယူနစ်ကြားကာလ ဖွဲ့စည်းပုံ/အစီအမံ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုဥပဒေများနှင့် တုံ့ပြန်မှုများ

2023 On November 17, Sagaing MPs from Magway and Tanintharyi convened their respective parliamentary sessions and approved the Interim Constitution/Planning Preparatory Laws.

Magway unit interim law was opposed by the Chin ethnic groups in Magway

မကွေးတိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်က မကွေးဖက်ဒရယ်ယူနစ် ကြားကာလ အစီအမံရေးဆွဲရေး ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုဆိုင်ရာဥပဒေအား နိုဝင်လာဘ ၁၇ ရက်က ပြဋ္ဌာန်းသည့်အပေါ် မကွေးတိုင်းအတွင်းရှိ ချင်းတိုင်းရင်းသားများအစုအဖွဲ့က အသိအမှတ်မပြုကြောင်း နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

KTLA၊ ကော်သူးလေအစိုးရကြေညာမှုနှင့် ကော်သူးလေအုပ်ချုပ်ရေး

နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလတွင် ကရင်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအသစ်တစ်ရပ်အဖြစ် ပေါ်ထွက် လာခဲ့သော ကော်သူးလေတပ်မတော် (KTLA) ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် ဗိုလ်မှူးချုပ် စောနယ်ဒါးဘိုမြက သမ္မတအဖြစ် ဦးဆောင်ပါဝင်သော ကော်သူးလေ အစိုးရဖွဲ့စည်းမှုကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ (၁၃) ရက်နေ့ ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

WLB published Strategic Approach to Gender Equality paper

“ဖက်ဒရယ်စနစ်၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် တန်းတူညီမျှမှုအခြေခံမူ - အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးနှင့် ဂျဲန်ဒါတန်းတူမှုကို မဟာဗျူဟာမြောက်ချည်းကပ်ခြင်း” အမည်ဖြင့် စာတမ်းကို အမျိုးသမီးများအဖွဲ့ချုပ် (မြန်မာနိုင်ငံ) - WLB က ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်တွင် ထုတ်ဝေလိုက်သည်။

The Chin State Council approves the Chin State Constitution

ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက်မှ ၇ ရက်အထိ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး - CNF ဌာနချုပ် ဗစ်တိုးရီးယားစခန်းတွင် ပြုလုပ်သည့် ပထမအကြိမ် ချင်းပြည် (Chinland) ကောင်စီညီလာခံမှတစ်ဆင့် ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်တွင် ချင်းပြည် (Chinland) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအား အတည်ပြုလိုက်ပြီ ဖြစ်သည်။

The background of the formation of the Chin State Council

နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလအတွင်း ချင်းပြည်နှင့် ချင်းလူမျိုးကိုယ်စား နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများ ဦးစီး ဆောင်ရွက်ရေးအတွက် ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (Interim Chin National Consultative Council – ICNCC) ကို ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF)၊ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရကာ စစ်အုပ်စုအား ဆန့်ကျင်နေသည့် နိုင်ငံရေးပါတီနှင့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ၊ CDM ဝန်ထမ်း၊ သပိတ်အင်အားစု၊ အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်း၊ လူငယ် အမျိုးသမီးများဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဧပြီ ၁၃ ရက်တွင် စတင်ဖွဲ့စည်းသည်။စတင်ဖွဲ့စည်းခင်ကတည်းကပင် ချင်းပြည်နယ်အစိုးရ ဖွဲ့စည်းရန်နှင့် ဥပဒေပြုရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ တရားစီရင်ရေးကိစ္စများကို ကိုင်တွယ်သွားမည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) တွင် လည်း အဖွဲ့ဝင်အဖွဲ့အစည်းအဖြစ်လည်း ပါဝင်လျက်ရှိသည်။

Irrawaddy Federal Council renamed as Forces

ကဏ္ဍ ၁၂ ခုမှ နိုင်ငံရေးအင်အားစုများဖြင့် စုဖွဲ့ထားသည့် ဧရာဝတီဖက်ဒရယ်ကောင်စီအား ထပ်မံပါဝင်လာသည့် အင်အားစု နှစ်ခုနှင့် ပူးပေါင်းကာ "ဧရာဝတီ ဖက်ဒရယ်အင်အားစု" (Ayeyarwaddy Federal Force – AFF) ဟု ပြောင်းလဲကြောင်း ကြေညာချက်အမှတ် (၁/၂၀၂၃) ဖြင့် ဒီဇင်ဘာ ၂၁ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။

စစ်ကိုင်းဖိုရမ်ဖြစ်မြောက်ရေးအဖွဲ့မှ မုံရွာလူထုသပိတ်တိုက်ပွဲ ဦးဆောင်ကော်မတီ နုတ်ထွက်

မြေပြင်၍ တော်လှန်ရေး အပြီးသတ် အောင်ပွဲခံနိုင်ရေး ဦးစားပေးဆောင်ရွက်ရမည် တော်လှန်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စများအပြင် တိုင်းအတွင်း အစုအဖွဲ့အားလုံး လက်ခံနိုင်သည့် နိုင်ငံရေးသဘောတူညီမှု ရရှိအောင် ဆက်လက်ကြိုးပမ်းလိုခြင်းများကြောင့် စစ်ကိုင်းဖိုရမ် ဖြစ်မြောက်ရေးအဖွဲ့မှ နုတ်ထွက်ကြောင်း မုံရွာလူထုသပိတ်တိုက်ပွဲ ဦးဆောင်ကော်မတီက ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်တွင် ကြေညာလိုက်သည်။

NUCC and NUG jointly issued a joint statement saying that they are trying to reach a common political agreement as soon as possible

၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများအကြား ဘုံနိုင်ငံရေးသဘောတူညီချက်တစ်ရပ် အမြန်ဆုံး ရရရှိရေး ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC) နှင့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) တို့က ပူးတွဲ ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

MNDAA announced that it would bsed on the special region (1) constitution

၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအား လုံးဝရပ်စဲမည် မဟုတ်ဘဲ ရှမ်းပြည်နယ် အထူးဒေသ (၁) အာဏာရရေးသည် မိမိတို့၏ အမျိုးသားရေးလုပ်ငန်းစဉ် ပထမခြေလှမ်းဖြစ်ကာ "အထူးဒေသ (၁) အခြေခံဥပဒေ" ကို အခြေခံပြီး ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအား ကြိုးပမ်းအားထုတ်မည်ဟု မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA) စစ်ဦးစီးချုပ်နှင့် အထူးဒေသ (၁) အုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ ဦးဖုန်တဲရင်၏ ၂၀၂၄ ခုနှစ် နှစ်သစ်ကူးသဝဏ်လွှာ၌ ဖော်ပြထားသည်။

NLD announced that the draft of the transitional constitution has been written

အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ပထမမူကြမ်းအား ရေးဆွဲ မှတ်တမ်းတင်ထားပြီးကြောင်း ဇန်နဝါရီ ၆ ရက်က ပြုလုပ်သည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ဒုတိယဗဟိုကော်မတီ၏ ကြားကာလ တတိယအကြိမ် အစည်းအဝေအပြီး ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

ချင်းဖွဲ့စည်းပုံအတွက် သွေးမကွဲစေရေး ညှိနှိုင်းအဖြေရှာရန် Chin Civil Movement တိုက်တွန်း

ချင်းပြည်နယ်ဖွဲ့စည်းပုံ (၂၀၂၃) နှင့် ချင်းပြည်ကောင်စီ ပြဌာန်း၊ ဖွဲ့စည်းမှုကြောင့် ချင်းတော်လှန်ရေးအင်အားစုများအကြား စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးပဋိပက္ခများအထိ ဦးတည်စေနိုင်သည့် အခြေအနေများ တွေ့ရှိနေရသည့် ချင်းလူထုဆန္ဒနှင့် အာဏာရှင်စနစ် ဖြုတ်ချရေး ရည်မှန်းချက်ကို ရှေ့ရှုထားရန်နှင့် စုပေါင်းအဖြေရှာ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ကြရန် ပြည်တွင်းပြည်ပရှိ ချင်းအဖွဲ့အစည်း ၃၉ ဖွဲ့နှင့် လူပုဂ္ဂိုလ် ၅၄၅ ဦးတို့က အချက်လေးချက်ပါ တိုက်တွန်းချက်အား ဇန်နဝါရီ ၁၉ ရက်က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။