ကရင်နီပြည်နယ်အတွင်း လူမှုဘဝ လုံခြုံကာ မျှတစွာ ရှင်သန်ရပ်တည်ခွင့်ရှိစေရေးအတွက် မူးယစ်ဆေး၊ တော်လှန်ရေးနှင့် လူမှုကျင့်ဝတ် မညီသောလုပ်ငန်းများ၊ တရားမဝင် လက်နက်ကိုင်ဆောင်မှုနှင့် ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားမှု၊ မြေပြင်နှင့် အွန်လိုင်းလောင်းကစားလုပ်ငန်း စသည့် ကဏ္ဍလေးခုအား ကရင်နီပြည် တော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစုံ (စစ်ဦးစီးအဖွဲ့) နှင့် ပူးပေါင်းကာ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးစီမံချက် ချမှတ်၍ တားမြစ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကရင်နီပြည် ကြားကာလအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (IEC) က ကြေညာချက်အမှတ် (၃/၂၀၂၄) ဖြင့် စက်တင်ဘာ ၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

စီမံချက်သတိပေးကာလအား စက်တင်ဘာ ၄ ရက်မှ ၂၄ ရက်အထိ သတ်မှတ်ကာ စက်တင်ဘာ ၂၅ ရက်မှစ၍ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးဆိုင်ရာ အလုပ်အဖွဲ့(Task Force) နှင့် အထူးတပ်ဖွဲ့ (Special Force) တို့ကိုဖွဲ့စည်းကာ ၎င်းတို့အား ညွှန်ကြားချက်များနှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်များပေး၍ ထိရောက်စွာ ကိုင်တွယ်ဆောင်ရွက်စေမည်ဖြစ်ကြောင်း အသိပေး ကြေညာအပ်သည်ဟုလည်း ထုတ်ပြန်ချက်၌ ပါရှိသည်။

တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးစီမံချက်အရ တားမြစ်မည့် ကဏ္ဍလေးခုတွင် ကဏ္ဍတစ်ခုချင်းစီအလိုက် အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆိုတားမြစ်ထားသည့်လုပ်ငန်းများကိုပါ တပါတည်းဖော်ပြထားကာ တရားမဝင် လက်နက်ကိုင်ဆောင်၊ရောင်းဝယ်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ ရပ်ရွာလူထု ကိုင်ဆောင်ထားသည့် လက်နက်မျိုးစုံအတွက်လည်း စာရင်းကောက်ယူခြင်း၊ မှတ်ပုံတင်ခြင်းနှင့် စည်းကမ်းသတ်မှတ်ချက်ဖြင့် ကိုင်ဆောင်စေခြင်းတို့ လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟုလည်း IEC က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အိန္ဒိယ သမ္မတနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကိုယ်စားလှယ်ရုံး ကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်သူ ဆလိုင်းအိုက်ဇက်ခင်အား လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အမြတ်ထုတ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ တိုင်ကြားခံရပြီးနောက် သြဂုတ် ၁ ရက်တွင် ရာထူးမှ ထုတ်ပယ်လိုက်ပြီ ဖြစ်ကြောင်း ဝန်ကြီးဌာနက သြဂုတ် ၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

ဆလိုင်းအိုက်ဇက်ခင်သည် လက်အောက်ဝန်ထမ်း အတွင်းရေးမှူး အမျိုးသမီးအား လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိပါးစော်ကားမှု၊ လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာအား မလျော်သြဇာသုံး၍ ကျူးလွန်ခံရသူအား အလုပ်မှ ထုတ်ပယ်ခြင်းတို့ကြောင့် တိုင်ကြားခံရပြီးနောက် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိပါးနှောင့်ယှက်ခြင်း၊ အမြတ်ထုတ်ခြင်းနှင့် မဖွယ်မရာပြုမူခြင်းဆိုင်ရာ အကာအကွယ်ပေးရေး မူဝါဒ ဗဟိုကော်မတီ၏ သုံးသပ်ဆုံးဖြတ်ချက်များနှင့်အညီ ရာထူးမှ ထုတ်ပယ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်၌ပါရှိသည်။

အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက အသက်သွင်းလိုက်သည့် မတရားစစ်မှုထမ်းဥပဒေ၌ အသက် (၁၈) နှစ်မှ (၃၅) နှစ်အတွင်း အမျိုးသမီးများ စစ်မှုထမ်းရမည်ဟု ပါရှိကာ ယင်းနောက်ဆက်တွဲ သက်ရောက်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ မန္တလေး၊ စစ်ကိုင်း၊ ရန်ကုန်နှင့် ဧရာဝတီတိုင်းမှ အမျိုးသမီးများအား မေးမြန်းကာ လေ့လာသုံးသပ်ထားသည့် "မတရားစစ်မှုထမ်းဥပဒေများနှင့် အမျိုးသမီးများအပေါ်သက်ရောက်မှုများ"စစ်တမ်းအား မြန်မာအမျိုးသမီးသမဂ္ဂ (BWU) က ဇွန် ၁၉ ရက်တွင် အင်္ဂလိပ်၊ မြန်မာ နှစ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

စစ်တမ်းအတွက် အချက်အလက်များအား ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဧပြီလအတွင်း တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုများ ပြုလုပ်၍ ရယူထားခြင်းဖြစ်ကာ ယုံကြည်ခိုင်မာသည့် သတင်းမီဒီယာများမှ အချက်အလက်များကိုလည်း ကိုးကားအသုံးပြုထားသည်။ စစ်တမ်းအား "အာဏာသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းသည့်ကာလမှ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ အခြေအနေ"၊ "တရားမဝင် စစ်မှုထမ်းဥပဒေနှင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ရန် စိန်ခေါ်မှုများ"၊ "စစ်မှုထမ်းဥပဒေနှင့် အမျိုးသမီးများအပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှု စိုးရိမ်မှုများ"၊ "အမျိုးသမီးများ၏ စားဝတ်နေရေး အကြပ်အတည်းနှင့် စစ်မှုထမ်းဥပဒေ"၊ "အတင်းအကြပ် လက်ထပ်ထိမ်းမြှားခြင်းနှင့်အိမ်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုများ" စသည်ဖြင့် ကဏ္ဍအလိုက် ခွဲ၍ ဖော်ပြထားသည်။

‍

မွန်ပြည် (နယ်) တွင် အာဏာသုံးရပ် ကျင့်သုံးရေးအတွက် ကောင်စီ ဒုတိယအကြိမ်ညီလာခံအပြီးတွင် အုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီအား ကော်မတီ ဥက္ကဌ၊ ဌာနမှူးကြီးကိုးဦး၊ စုစုပေါင်း ၁၀ ဦးတို့ဖြင့် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းလိုက်ကြောင်းမေ ၂၇ ရက်တွင် အမိန့်ထုတ်ပြန်ချက် ၁/၂၀၂၄ ဖြင့် မွန်ပြည်ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (MNFC) က ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

ပြည်နယ်ကောင်စီ ဖွဲ့စည်းပုံ အခန်း (၈)၊ မွန်ပြည် ကြားကာလ (တော်လှန်ရေးကာလ) အုပ်ချုပ်ရေးအစီအမံအား ဆောင်ရွက်ရန် ဖွဲ့စည်းခြင်းဖြစ်ကာ ဥက္ကဌအဖြစ် နိုင်မွန်ဆိုင်းအား တာဝန်ပေးအပ်ထားသည်။ ဒုဥက္ကဌနှင့် ကာကွယ်ရေးဌာနမှူးအဖြစ် နိုင်ဒင်းပလဟံသာ၊ ဌာနမှူးများအဖြစ် နိုင်ပညာမာန် (ပြည်ထဲရေး)၊ မိသုတဂျော် (လူသားချင်းစာနာမှုနှင့် ကယ်ဆယ်ရေး)၊ မိမူဘဲ့ (ပညာရေး)၊ မိမငေးသဇင် (ကျန်းမာရေး)၊ Dr. သီရိမွန်ချမ်း(သတင်းပြန်ကြားရေးနှင့် လူထုဆက်ဆံရေး)၊ မိသုဇာထော (လူငယ်၊ အမျိုးသမီး၊ ကလေးနှင့် ဂျန်ဒါတန်းတူရေး)၊ နိုင်သဟမွန် (ပြင်ပဆက်ဆံရေး)၊ မိဇဲ့ဟန်မွန် (ဘဏ္ဍာရေးနှင့် အခွန်ကောက်) တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားကာ ကော်မတီသည် တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေး အင်အားစုများ၊ နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစု၊ လူထုအခြေပြု အဖွဲ့အစည်းများ၊ ရပ်ရွာအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပြည်သူ့အကျိုးပြုလုပ်ငန်းများ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မည်ဟုလည်းထုတ် ပြန်ထားသည်။

‍

ကရင်နီ ကြားကာလအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (IEC) အား ပြည်နယ် ကြားကာလအစိုးရအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုကြောင်း၊ ပြည်နယ်လူထု၏ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ လူမှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် လူမှုစီးပွားကဏ္ဍများ၌ IEC နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မည့် လမ်းကြောင်းများ ဆွေးနွေးဖော်ထုတ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်းနှင့် လူထုအရေးကိစ္စ ဆောင်ရွက်ရာ၌ ပြည်တွင်းနယ်စပ်ရှိ အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများ၊ နိုင်ငံတကာရောက် ကရင်နီအင်အားစုများအကြား ဆက်စပ်ဆောင်ရွက်မှုနှင့် အားကောင်းသော ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ တိုးမြှင့်လုပ်ကိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကရင်နီအရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများ၏ရပ်တည်ချက်သဘောထားအား မေ၂၀ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

ယင်းထုတ်ပြန်ချက်အား အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်း ၂၀ မှ ကိုယ်စားလှယ် ၃၈ ဦး ဖြင့်ထိုင်းနိုင်ငံ၌ ကရင်နီပြည် စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ဖြစ်ပေါ်ပြောင်းလဲနေသောအခြေအနေများကို သုံးသပ်သည့် ဆွေးနွေးပွဲတစ်ရပ် ပြုလုပ်ပြီးနောက် ထုတ်ပြန်ခြင်း ဖြစ်သည်။

အရပ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းများ၏ ရပ်တည်ချက်သဘောထား သုံးရပ်အပြင် သက်ဆိုင်ရာ အစုအဖွဲ့များသို့ တိုက်တွန်း တောင်းဆိုချက်များကိုလည်း ပူးတွဲထုတ်ပြန်ထားရာ IEC အား ရည်ညွန်းသည့် တိုက်တွန်းချက် ခြောက်ရပ်၊ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများအတွက် ငါးချက်နှင့် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများသို့ နှစ်ချက် ပါဝင်သည်။ IEC သို့ တိုက်တွန်းချက်၌ သက်ဆိုင်ရာအစုအဖွဲ့များနှင့် တွေ့ဆုံညှိနှိုင်း၍ ဒေသန္တရအုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားများ ပီပြင်စွာ ဖော်ဆောင်ရန် အချက်လည်း ပါဝင်သည်။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ– NUG လက်အောက်ရှိ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ အားလုံး လိုက်နာရမည် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာကျင့်ဝတ်အား မတ် ၂၂ ရက်က ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလ လက်မှတ်ရေးထိုး ထုတ်ပြန်လိုက်ကာ လိုက်နာမှုမရှိသူအား တည်ဆဲဥပဒေများအရ ထိရောက်စွာအရေးယူမည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ကျင့်ဝတ်များအဖြစ် စစ်သည်တော် ကျင့်ဝတ်စည်းကမ်း (၁၀) ချက်၊ ပစ်မှတ်သတ်မှတ်ခြင်း (၇) ချက်၊ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားသူများအပေါ် ပြုမူဆက်ဆံခြင်း (၈) ချက်၊ အရပ်သားပြည်သူများအပေါ် ပြုမူဆက်ဆံခြင်း (၁၁) ချက်၊ အမျိုးသမီး/လိင်စိတ်ခံယူမှုကွဲပြားသူ (LGBTIQ) နှင့် ကလေးများအပေါ် ပြုမူဆက်ဆံခြင်း(၆) ချက်တို့ ပါဝင်သည်။

"အရပ်သား" အား မိမိရန်သူ၏ စစ်သားမဟုတ်သည့်အပြင် တိုက်ပွဲတွင် တိုက်ရိုက်ပါဝင်ပတ်သက်မှုမရှိသူ ဖြစ်သည်ဟု အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုထားကာ အဖွဲ့အစည်းအားလုံးသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူသားချင်းစာနာမှုဥပဒေနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးဥပဒေများကို လေးစားလိုက်နာ ကျင့်သုံးရမည်ဟုလည်း စစ်ဘက်ဆိုင်ရာကျင့်ဝတ်၌ ဖော်ပြထားသည်။

‍

အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု အာဏာသိမ်းပြီး တစ်နှစ်ခွဲအကြာ အပြောင်းအလဲနှင့် စိန်ခေါ်မှုများအပေါ် နိုင်ငံအနှံ့ရှိ အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်များ၏ ခံယူချက်များအား "Building The Triple Resistance” အမည်ဖြင့် အမျိုးသမီးများအဖွဲ့ချုပ် (မြန်မာနိုင်ငံ) (WLB) က ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

စစ်တမ်း၌ အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ သက်ရောက်မှု၊ ပါဝင်မှုပုံစံသစ်နှင့် တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုပုံစံသစ်များ၊ အမျိုးသားသာ ပါဝင်လေ့ ရှိသည့် နယ်ပယ်၌ အမျိုးသမီးများ ပါဝင်လာမှု၏ အကျိုးအမြတ်၊ အပြောင်းအလဲများနှင့်အတူ အမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းများအတွင်း လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ပြန်လည်တည်ဆောက်ခြင်း၊ အမျိုးသမီးများအတွက် ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်ရမည့် ကိစ္စရပ်များ စသဖြင့် ကဏ္ဍများခွဲ၍ စစ်တမ်း၌ ဖော်ပြထားသည်။