မန္တလေးဒေသ ကြားကာလ နိုင်ငံရေးအစီအမံ ဖော်ထုတ်မှုဆိုင်ရာ ချိတ်ဆက်ညှိနှိုင်းရေးနှင့် မူကြမ်းရေးဆွဲရေး လုပ်ငန်းကော်မတီအား အစုအဖွဲ့ ခြောက်ခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းကြောင်း မန္တလေးတိုင်းလွှတ်တော်ကအောက်တိုဘာ ၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်တွင် အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုမှ စစ်အာဏာသိမ်းခဲ့ပြီးနောက် ဖေဖော်ဝါရီလ ပထမပတ်မှ စတင်၍ စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေး လူထုသပိတ်များ နိုင်ငံအနှံ့တွင် ပုံစံမျိုးစုံဖြင့်ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပါသည်။ ဆန္ဒဖော်ထုတ်မှုများ၊ သံပုံးတီးခြင်း၊ ဖဲကြိုးနီလှုပ်ရှားမှု၊ CDM လှုပ်ရှားမှု အစရှိသည့် အကြမ်းမဖက်သော လှုပ်ရှားမှုများဖြင့် စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ခဲ့ကြသည်။ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် (၂၂) ရက်အကြာ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၂ ရက်တွင် “၂၂၂၂၂” လူထုသပိတ်ကြီးကို ဆင်နွှဲခဲ့ပြီး နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း လူ သန်းနဲ့ချီပြီး စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ခဲ့ကြသည်။

မန္တလေးဒေသတွင် လက်ရှိ တော်လှန်ရေးကာလ (ကြားကာလ) အတွက် ဖြစ်သင့်ဖြစ်ထိုက်သည့် ကြားကာလ နိုင်ငံရေးအစီအမံ (Interim Political Arrangement) တစ်ရပ် ပြင်ဆင်ဖော်ထုတ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်အားမန္တလေးတိုင်း လွှတ်တော်ကိုယ်စားပြု ကော်မတီ (CRMH) နှင့် မန္တလေးဒေသ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက ဇူလိုင် ၁၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဝက်လက်မြို့နယ်၊ စိုင်နိုင်ကြီးကျေးရွာတွင် ဗမာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားသမဂ္ဂများအဖွဲ့ချုပ် (ဗကသ) မှ အသက် ၁၆ နှစ်အရွယ် ရဲဘော်မြင့်မြတ်ဦး ဇူလိုင် ၈ ရက်က သတ်ဖြတ်ခံရမှုနှင့် ပတ်သက်၍ တရားမျှတမှု ပြန်လည်ရှာဖွေရန်နှင့် ပြစ်မှုကျူးလွန်သူများအား ထိုက်သင့်သည့် ပြစ်ဒဏ်များ ချမှတ် အရေးယူပေးရန် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက အိတ်ဖွင့်ပေးစာနှင့် သဘောထားကြေညာချက်များ ထုတ်ပြန်ထားသည်။

သပြေခတ်ကို အသုံးပြုမည့် "တစ်လေးလုံး လူထုလှုပ်ရှားမှု" အား လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ ဆင်နွှဲနေသည့် စစ်ဆင်ရေး အောင်မြင်မှုအား ကြိုဆိုကြောင်းနှင့် စစ်အုပ်စုလက်အောက်ခံ တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့များ ပြည်သူ့ရင်ခွင် ခိုလှုံကြရန် တိုက်တွန်းသည့်အနေဖြင့် နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက်တွင် စတင်နေပြီ ဖြစ်သည်။ ထို့အတူ ကရင်နီပြည်တွင် "Operation 1111 - 4K" ကို ကရင်နီအမျိုးသားများကာကွယ်ရေးတပ် - KNDF မှ အခြားသော တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်းဖော်ဆောင်နေသည်။

မန္တလေးတိုင်း သို့မဟုတ် မန္တလေးဖက်ဒရယ်ယူနစ်အတွင်းရှိ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများအကြား အလွတ်သဘဘော တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုတစ်ရပ်အား အွန်လိုင်းအခြေပြု၍ အောက်တိုဘာ ၁၃ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ကချင်ပြည်နယ်၊ လိုင်ဇာမြို့အနီးရှိ မုန်လိုင်ခတ် စစ်ဘေးရှောင်စခန်းအား ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၉ ရက် ည (၁၁) နာရီခန့်တွင် အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုက လက်နက်ကြီးများဖြင့် ရည်ရွယ်ချက်ရှိစွာ ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ကလေးသူငယ် (၁၃) ဦးအပါအဝင် အရပ်သား စစ်ရှောင်ပြည်သူ (၃၂) ဦး သေဆုံးခဲ့ကာ (၂၀) ဦးကျော် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။ သေဆုံးသူအများစုမှာ အမျိုးသမီးများ ဖြစ်ပြီး စစ်ရှောင်နေအိမ် ၅၀ ကျော်လည်း ပျက်စီးခဲ့သည်။

လက်ပတောင်းတောင်ဒေသ၌ မြန်မာဝမ်ပေါင်-ယန်စီ ကုမ္ပဏီက ကုမ္ပဏီဝင်းအတွင်း စစ်အုပ်စုအား အခြေစိုက်ခွင့် ပြုထားခြင်းနှင့် စစ်စခန်းများ ပြင်ဆင်နိုင်ရန် ပူးပေါင်းပံ့ပိုးနေမှု အခြေအနေနှင့် ပတ်သက်၍ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေး လှုပ်ရှားနေသူများက စက်တင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတစ်ရပ် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

စစ်အုပ်စုထံ စင်ကာပူနိုင်ငံမှတစ်ဆင့် စီးဝင်နေသည် "သွေးစွန်းငွေ ဖြတ်တောက်ရေး" လက်မှတ်ထိုး တောင်းဆိုမှုကမ်ပိန်းအား စက်တင်ဘာ ၁၆ ရက်မှ ၂၂ ရက်အထိ ရက်သတ္တပတ် ထပ်တိုးထားကာ ပြည်သူများပါဝင်ပေးကြရန် အာဏာရှင်စနစ်ဆန့်ကျင်ရေး ပြည်သူ့အင်အားများ ချိတ်ဆက်ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ (မန္တလေး) (AFFC) က တိုက်တွန်း နှိုးဆော်ထားသည်။

ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်းရှိ ဝိဇ္ဇာ/သိပ္ပံ တက္ကသိုလ်နှစ်ခုတွင် "ဖက်ဆစ်ဝင်ငွေ ဖြတ်တောက် - ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာ တည်ဆောက်" အမည်ဖြင့် "စစ်တပ်ထုတ်ကုန် သပိတ်မှောက် လှုပ်ရှားမှု" အား ကျောင်းသားများက စက်တင်ဘာ ၁၃ ရက်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

မုံရွာအကျဉ်းထောင်အတွင်း အစာငတ်ခံဆန္ဒပြနေသည့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများနှင့် အတူရပ်တည်ကြောင်း "သံဖြတ်လွှ" ဓာတ်ပုံကမ်ပိန်းအား မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများကွန်ရက်က ဦးဆောင်ပြုလုပ်က ဒီမိုကရေစီရေး လုပ်ဆောင်နေသည့် အဖွဲ့အစည်းများကလည်း ဝိုင်းဝန်းပါဝင်လျက်ရှိသည်။

အမျိုးသမီးများအပေါ် လိင်အမြတ်ထုတ်ခဲ့သည် စွပ်စွဲချက်များရှိသည့် နွေဦးဆရာတော် (Ke Sa Ra Account) အား လူမှုပြစ်ဒဏ်ပေးရန်အအတွက် ပြည်သူလူထု တစ်ရပ်လုံး ပူးပေါင်းပါဝင်ပေးရန် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများအားက လှုံ့ဆော်ထားသည်။ အမျိုးသမီးမဟာမိတ်အင်အားစု (Women Alliance Burma – WAB) က ကျူးလွန်ခံရသူများနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းပြီးနောက် နွေဦးဆရာတော်အား ကျူးလွန်မှုအား ဝန်ခံရန်နှင့် သာသနာတော်ညှိုးနွမ်းစေ၍ လူဝတ်လဲရန် အချက်နှစ်ချက်အား တောင်းဆိုထားသည်။

ဆေးတက္ကသိုလ် (မန္တလေး) ကျောင်းသားများသမဂ္ဂ တော်လှန်ရေးတပ်ဦး - UMM-SURFက ဦးဆောင်ပြုလုပ်သည့် "စွယ်တော်ပွင့်သစ်" ကမ်ပိန်းအတွက် "စွယ်တော်ပွင့်သစ်" စကားဝိုင်းအား စက်တင်ဘာ ၉ ရက်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ စကားဝိုင်း၌ ဆေးပညာကျန်းမာရေးမိသားစုအတွင်းမှ စစ်အုပ်စုအား တော်လှန်နေသည့် အင်အားစုများ ပါဝင်ခဲ့ကာ အခြားမိတ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းများကလည်းအဆိုပါစကားဝိုင်းအား ၎င်းတို့ကိုယ်ပိုင် လူမှုကွန်ရက်များမှတစ်ဆင့် တိုက်ရိုက်မျှဝေခဲ့သည်။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ – NUG ကိုယ်စားလှယ် ဦးကျော်မိုးထွန်းအား မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ သံအမတ်အဖြစ် ဆက်လက်ထားရှိရေးနှင့် စစ်တပ်ကိုယ်စားလှယ် လက်မခံရေး “ငါတို့ သံအမတ်၊ ငါတို့ အသံ၊ ငါတို့ ကိုယ်စားလှယ်" "Our Ambassador, Our Voice, Our Representative” – ကမ်ပိန်းအား ဒီမိုကရေစီရေး လှုပ်ရှားနေသည့် အင်အားစုများက ဆက်တိုက်ပြုလုပ်လျက် ရှိသည်။